Εφημερίδα "Μακεδονία"
Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας αποκαλύπτεται
Δεκαπέντε χρόνια μετά τη διάλυσή του το Σύμφωνο της Βαρσοβίας μοιράζεται τα μυστικά του.
Περισσότερο από το 90% των φακέλων του, που βρίσκονταν αποθηκευμένοι κάπου στην Πολωνία, είναι από την περασμένη Τετάρτη και επισήμως προσβάσιμο στο κοινό. Ιστορικοί, δημοσιογράφοι και κοινοί θνητοί θα μπορούν να τους μελετήσουν, αμέσως μετά τη μεταφορά τους, τις επόμενες ημέρες, στο Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, όπου βρίσκονται και τα αρχεία της παλιάς πολιτικής αστυνομίας της πάλαι ποτέ κομμουνιστικής Πολωνίας. Ακόμη και τα 123 έγγραφα που ακόμη δεν αποχαρακτηρίστηκαν και διατηρούν το χαρακτήρα του "άκρως απόρρητου" εξετάζονται από ομάδα ειδικών, η οποία θα αποφανθεί μέχρι το τέλος της εβδομάδας αν και αυτά θα μπορούσαν να δοθούν στη δημοσιότητα.
Η απόφαση για την άρση του μυστικού χαρακτήρα των 1.700 τόμων των αρχείων αποτελεί, σύμφωνα με τον Πολωνό υπουργό Άμυνας Ράντοσλαβ Σικόρσκι, "το συμβολικό τέλος της κομμουνιστικής εποχής στην Πολωνία". Την ίδια, όμως, στιγμή, και μέσα στο ψυχροπολεμικό κλίμα που επικρατεί τον τελευταίο χρόνο στις σχέσεις Μόσχας-Βαρσοβίας, με κεντρικό μοτίβο τα όρια της σφαίρας επιρροής της Ρωσίας, το άνοιγμα των αρχείων του Συμφώνου αποτελεί και μια έμμεση πολωνική απάντηση στις νεοϊμπεριαλιστικές διαθέσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η δημοσιοποίηση των εγγράφων αυτών θα μπορούσε, λοιπόν, να επιδεινώσει τις ρωσοπολωνικές σχέσεις. Γιατί ήταν η Πολωνία εκείνη την οποία οι στρατηγοί του Κρεμλίνου ήταν πρόθυμοι να θυσιάσουν στο πλαίσιο ενός υποθετικού σεναρίου πυρηνικής επίθεσης του ΝΑΤΟ και αντεπίθεσης από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Επρόκειτο για ένα καταστροφολογικό σενάριο που καταρτίστηκε το 1979, ένα χρόνο μετά την εκλογή του Πολωνού Ιωάννη Παύλου Β' ως πάπα, το οποίο προέβλεπε την καταστροφή του Αμβούργου, του Μονάχου, των Βρυξελλών, του Στρασβούργου και σαράντα περίπου πολωνικών πόλεων, μεταξύ των οποίων και η ίδια η Βαρσοβία. Αποτέλεσμα θα ήταν ο άμεσος θάνατος περίπου δέκα εκατομμυρίων Πολωνών. Η Πολωνία, σύμφωνα με τον Σικόρσκι, "θα αναγκάζονταν διά της βίας να συμμετάσχει σε μια επιχείρηση που εκ των προτέρων οδηγούσε στην πλήρη καταστροφή της".
Η δημοσιοποίηση των αρχείων θα μπορούσε να προσφέρει πολλές πληροφορίες και για την περίφημη επιχείρηση "Δούναβης", τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία τον Αύγουστο του 1968 δηλαδή, ή να ρίξει φως στην απόφαση του στρατηγού Γιαρουζέλσκι να κηρύξει στρατιωτικό νόμο στην Πολωνία το 1981. Ο Γιαρουζέλσκι πάντα χρησιμοποιούσε την απειλή μιας σοβιετικής εισβολής ως δικαιολογία για τη λήψη αυτού του ακραίου μέτρου.
Οι συντηρητικοί, που βρίσκονται στην εξουσία στην Πολωνία, δεν κρύβουν τη δυσπιστία τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε και τη σύνταξή τους με τα κελεύσματα της Ουάσιγκτον. Ο ίδιος ο Σικόρσκι, πρώην ανταποκριτής των "Τάιμς" στο Αφγανιστάν, βρίσκεται πολύ κοντά στους Αμερικανούς νεοσυντηρητικούς. Ήταν, μάλιστα, τα τελευταία τρία χρόνια διευθυντής του American Enterprise Institute, ενός ακραία συντηρητικού αμερικανικού think-tank, στην αμερικανική πρωτεύουσα. Υπό την επιρροή του η Πολωνία πήρε πίσω τις δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για αποχώρηση των Πολωνών στρατιωτών από το Ιράκ εντός του Ιανουαρίου, αποχώρηση που αναβλήθηκε για έναν ολόκληρο χρόνο.
Έτσι, δεν αποκλείεται η δημοσιοποίηση των αρχείων να εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο, όσο συνομωσιολογικό κι αν ακούγεται αυτό, που στόχο θα έχει την αποσταθεροποίηση των ούτως ή άλλως παραδοσιακά κακών ρωσοπολωνικών σχέσεων, αλλά και των σχέσεων της Ρωσίας με την Ευρώπη. Τόσο η Βαρσοβία όσο και η Ουάσιγκτον, εξάλλου, θεωρούν πως η ευρωπαϊκή στάση έναντι του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι υπερβολικά διαλλακτική και τουλάχιστον οι Αμερικανοί δεν κρύβουν πως θα έκαναν ό,τι περνάει από το χέρι τους, για να πείσουν τους Ευρωπαίους να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους.
