ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ

Πολυνομία και αδικία

Του ΘΑΝΑΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ

Όπου συμβαίνει να υπάρχουν πολλοί γιατροί και πολλά φάρμακα, εκεί υπάρχουν και πολλές αρρώστιες (όπου φάρμακα και πολλά και ιατροί πολλοί ενταύθα νόσοι πλείσται), έλεγε ο Αρκεσίλαος, ο διευθυντής της Πλατωνικής Ακαδημίας, ο οποίος συμπλήρωνε την εν λόγω ρήση του ως ακολούθως. Έτσι λοιπόν όπου υπάρχει πολυνομία εκεί είναι η αδικία μέγιστη (ούτω δη και όπου νόμοι πλείστοι, εκεί και αδικίαν είναι μεγίστην).

Πολυνομία άχρηστη λοιπόν, σύγχυση και νομική ασάφεια χαρακτηρίζουν σήμερα ιδίως την πραγματικότητα που ζούμε κάθε ημέρα. Για παράδειγμα ποιος ο λόγος να έχουμε νόμο αντικαπνιστικό, αφού δεν τον τηρούμε; Κανένα εστιατόριο, κανένα καφέ, πολύ μάλλον κανένα καφενείο παλαιού βαλκανικού τύπου δεν ακολουθούν αυτό το νόμο. Όπως έγραψα και αλλού, εδώ καπνίζουν οι οδηγοί του ΟΑΣΘ (όχι όλοι βέβαια), να μη μιλήσω για τους ευτυχείς οδηγούς των ταξί -ευτυχείς τους αποκαλεί Ολλανδός φίλος, ο οποίος θεωρεί άκρως δυστυχείς τους πελάτες τους.

Η πολυνομία όμως, όπως εύκολα μπορεί να το αντιληφθεί ο καθένας, μετατρέπεται εξ ανάγκης και κατ' εξακολούθησιν σε παρανομία, καθότι η μη εφαρμογή του νόμου εθίζει τον πολίτη στην περιφρόνηση του νόμου. Έτσι εκτός από περιττός ο νόμος που δεν εφαρμόζεται καταντά πληγή, που κακοφορμίζει και σήπεται δηλητηριάζοντας ολόκληρη την κοινωνία, αφού η εντύπωση ότι η παρανομία είναι μικρό παιχνίδι, ανώφελο, που δεν προξενεί κακό κανένα, διεισδύει (λέει ο Πλάτων) στο λαό και την κοινωνία, και μόλις χωθεί εκεί μέσα και θρονιαστεί για τα καλά, διαποτίζει τα ήθη και τις συνήθειές μας σταδιακά κι ύστερα μεγαλώνοντας ολοένα επηρεάζει και τις μεταξύ των πολιτών σχέσεις. Και στη συνέχεια προωθείται απ' εκεί και πατάει όλους τους νόμους και τους θεσμούς συλλήβδην με μεγάλη αδιαντροπιά, ώσπου στο τέλος να ανατρέψει και να συντρίψει τα πάντα, και πολιτεία και πολίτες.

Αυτό συμβαίνει όντως σήμερα και αυτό συνέβαινε και χθες ή πρόπερσι, φίλοι. Από το ανεκδοτολογικό σχεδόν "οι νόμοι είναι για να παραβιάζονται" προχωρήσαμε στην άνευ λόγου πολυνομία και απ' εκεί ήρθαμε στη γενικευμένη αδικία και παρανομία. Σύνδρομά τους, δηλωτικά της ουσίας των πραγμάτων, είναι η διαφθορά και η ψευδής ευημερία. Και υπεύθυνοι κατά πρώτον λόγον οι κατ' επάγγελμα νομοθέτες και δευτερευόντως ο άβουλος και απαθής λαός, η σαπιοκοιλιά, εσείς, κι εγώ βέβαια μαζί σας.