ΤΟ ΓΚΟΛ: Ο Σικαμπάλα μόλις έχει στείλει την μπάλα στα δίχτυα του Ολυμπιακού και τρέχει να πανηγυρίσει το γκολ.

Ε, όχι και να πληρώσει κι από πάνω!

4. Ο εθνικός διχασμός (1915-1922)

Ο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΜΕ ΛΙΓΗ ΒΟΗΘΗΕΙΑ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟΝ ΠΑΟΚ 2-1

Μπορεί να βρέθηκε από τις μεξικανικές σαπουνόπερες στα κινηματογραφικά πλατό τού Χόλιγουντ.

α. Από την παραίτηση τον Βενιζέλου έως τη Συνθήκη των Σεβρών

Δώδεκα αυτοί δώδεκα και εμείς

Μπορεί η καριέρα της να «τινάχτηκε» στα ύψη και να είναι υποψήφια για Όσκαρ, αλλά η Σάλμα Χάγιεκ δεν μοιάζει ικανοποιημένη.

Ήδη από το 1912, μετά τη σαρωτική νίκη του στις εκλογές, ο Βενιζέλος ήταν κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού, χωρίς ουσιαστική κοινοβουλευτική αντιπολίτευση.

ΓΗΠΕΔΟ ΤΟΥΜΠΑΣ

Διότι, καλή η δόξα, αλλά ακόμη καλύτερο το χρήμα.

Το 1913, τον βασιλιά Γεώργιο Α' διαδέχθηκε στο θρόνο ο Κωνσταντίνος, στον οποίο ο Βενιζέλος, ένα χρόνο αργότερα, παραχώρησε το αξίωμα του αρχιστράτηγου.

γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΒΕΝΤΙΔΗΣ

Και στην τσέπη της κινηματογραφικής «Φρίντα Κάλο» όχι μόνον δεν μπήκε δολάριο, αλλά πλήρωσε και από πάνω για να βοηθήσει στην ολοκλήρωση της παραγωγής.

Μέχρι το 1915 οι δύο ισχυρές προσωπικότητες δεν ήρθαν σε σύγκρουση.

Σύμφωνοι, ο Ολυμπιακός είναι σαφώς πιο ποιοτική ομάδα από τον ΠΑΟΚ.

Η 36χρονη ηθοποιός πληρώθηκε μόλις 2.000 ευρώ, για μια ταινία που έφερε στα ταμεία - μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες - 24,8 εκατ. ευρώ.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναγνώριζαν στον βασιλιά το δικαίωμα να επιβάλλει τη δική του άποψη για την εξωτερική πολιτική, παραβλέποντας ότι κάτι τέτοιο ήταν αντισυνταγματικό.

Οι αχόρταγοι πρωταθλητές, όμως, πρέπει να κερδίζουν πάντα, ακόμη κι όταν δεν παίζουν καλύτερα απ' τον αντίπαλό τους.

Παρ' όλο, όμως, που… το ταμείον της βγήκε μείον, η Σάλμα έχει την ικανοποίηση ότι είναι η πρώτη Μεξικανή ηθοποιός που είναι υποψήφια για το χρυσό αγαλματάκι, αν και θεωρείται αουτσάιντερ.

Αυτό ενίσχυσε τους εχθρούς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, προ πάντων έναν κύκλο αντιδημοκρατικών αξιωματικών.

Το "οπλοστάσιό" τους, άλλωστε, είναι πάντα γεμάτο

«Είμαι ευτυχισμένη για την υποψηφιότητα.

Οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι κατά το διχασμό, Βενιζέλος και Κωνσταντίνος, σε περίοδο αρμονικής συνεργασίας, το 1913 (Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη)

Το χθεσινό τους όπλο, δεν φορούσε ερυθρόλευκα, αλλά κιτρινόμαυρα κι ας του τραγουδούσαν οι 15.000 φίλοι του ΠΑΟΚ ότι "είναι τρέλα με την κόκκινη φανέλα".

Θεωρώ ότι μπορώ να πεθάνω ήσυχη, ακόμη και τώρα, γνωρίζοντας πως είμαι η πρώτη Μεξικανή υποψήφια.

Με αφορμή τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, εκφράστηκαν διαφορετικές απόψεις ως προς τη σκοπιμότητα ή μη της συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο.

Ο Θανάσης Μπριάκος, αστυνομικός από τα Γιάννενα, που υπηρετούσε στα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας, αποδείχτηκε χθες πρώτος… μάστορας!

Δεν χάνω την ελπίδα μου, ωστόσο.

Οι Φιλελεύθεροι τάσσονταν υπέρ της συμμετοχής στον πόλεμο, στο πλευρό της Αντάντ, επειδή προσδοκούσαν ότι με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα θα είχε εδαφικά οφέλη.

Ήταν αυτός, που κράτησε τον Ολυμπιακό μέσα στο παιχνίδι, μέχρι η ομάδα του Τροντ Σόλιντ να βρει τον ρυθμό της και να επιβάλει το δικό της νόμο στον αγωνιστικό χώρο, φτάνοντας στη νίκη με 2-1.

Έχω τις ίδιες πιθανότητες που έχουν και οι υπόλοιποι.

Ο βασιλιάς και το Γενικό Επιτελείο είχαν διαφορετική εκτίμηση, θεωρούσαν ανεύθυνη τη θέση των Φιλελευθέρων, εκτιμώντας ότι η έκβαση του πολέμου ήταν αβέβαιη και θα μπορούσαν να νικήσουν οι Κεντρικές Δυνάμεις.

Ο ΠΑΟΚ, παρά την εμφανή διαφορά ποιότητας των δύο ομάδων ξεκίνησε με ενθουσιασμό.

Θα μου άρεσε να κάνω την έκπληξη», υποστηρίζει.

Δεδομένης της κυριαρχίας της Αγγλίας στην ανατολική Μεσόγειο, και παρά τους δεσμούς του με τη Γερμανία, ο Κωνσταντίνος δεν μπορούσε να ζητήσει συμμετοχή στον πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων, γι' αυτό έλαβε θέση υπέρ της ουδετερότητας της Ελλάδας.

Μόλις στο 5' πήρε κεφάλι στο σκορ με τον Σικαμπάλα κι άρχισε να το πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει τον Ολυμπιακό.

Για καλό και για κακό, πάντως, και επειδή κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος με τις βουλές της κινηματογραφικής ακαδημίας, η Σάλμα θα πάρει στην τελετή απονομής μαζί της τη μαμά και τον μπαμπά της, αλλά και τον αγαπημένο της, Έντουαρντ Νπόρτον.

Η εμμονή του Κωνσταντίνου στη θέση αυτή, τον οδήγησε να δράσει με τρόπο που υπέσκαπτε τα θεμέλια του πολιτικού συστήματος.

Πολύ γρήγορα, όμως, οι κατ' ευφημισμό "ουδέτεροι", τον προσγείωσαν στην πραγματικότητα.

Και, αν δεν τους φιλήσει κατά τη διάρκεια των πανηγυρισμών, τουλάχιστον θα έχει δυο δικούς της ανθρώπους να την παρηγορήσουν, σε περίπτωση που φύγει με άδεια χέρια…

Ο βασιλιάς, χωρίς να στερείται πατριωτικών κινήτρων, ανέπτυξε μυστική διπλωματία εν αγνοία της κυβέρνησης, καταφεύγοντας ακόμη και σε παράνομα μέσα (π.χ. παράδοση απόρρητων διπλωματικών εγγράφων στους Γερμανούς).

Ο Μπριάκος πρόσφερε (υπαρκτά και μη) φάουλ στον Ολυμπιακό έξω από την περιοχή του Φερνάντεζ και την ευκαιρία στον Ριβάλντο να σκοράρει, αλλά ο Βραζιλιάνος δεν ήταν στη μέρα του, ενώ σε μια περίπτωση, στο 15' σούταρε στο δοκάρι.

Το 1915 προκάλεσε δύο φορές την παραίτηση της κυβέρνησης.

Ο βοηθός Κούστας, έκοψε δύο φορές με ανύπαρκτα οφσάιντ τον Σικαμπάλα και τον Σαλπιγγίδη αντίστοιχα, που έφευγαν μόνοι τους για γκολ, ενώ όταν οι παίκτες του Ολυμπιακού τον έκαναν "καροτσάκι" στη φάση του γκολ του ΠΑΟΚ, χρεώθηκε απλά με μια κίτρινη ο Τζόρτζεβιτς.

Στις εκλογές που προκηρύχθηκαν μετά τη δεύτερη παραίτηση του Βενιζέλου, δεν συμμετείχαν οι Φιλελεύθεροι, καθώς θεωρούσαν την ενέργεια του βασιλιά ως παραβίαση του συντάγματος.

Η φάση στην οποία ο Μπριάκος γελοιοποιήθηκε κι έδειξε το επίπεδο της ελληνικής διαιτησίας, όμως, έγινε στο 17'.

Εκδηλώσεις βίας και φανατισμού δημιούργησαν χάσμα ανάμεσα στις δύο παρατάξεις και κυριάρχησε το μίσος.

Ο Τουρέ απέκρουσε με τα χέρια σουτ του Μίετσελ μέσα στην περιοχή, το είδαν κι οι τυφλοί, αλλά όχι κι ο Ηπειρώτης διαιτητής, που ήταν ακριβώς μπροστά στη φάση.

Όποιος ήταν κατά του πολέμου, κινούσε αμέσως την υποψία στους Βενιζελικούς, ότι ήταν κατά της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, κατά των εθνικών συμφερόντων.

Είχε προηγηθεί σουτ του Σαλπιγγίδη στο δοκάρι.

Οι Αντιβενιζελικοί έβλεπαν στο πρόσωπο των Βενιζελικών βίαιους πράκτορες της Αντάντ, που μάχονταν τον βασιλιά, κατέστρεφαν την ενότητα του έθνους και έθεταν σε κίνδυνο το κράτος.

Αν είχε γίνει το 2-0, το παιχνίδι θα ήταν πολύ διαφορετικό…

Τα δύο κόμματα διέφεραν όλο και λιγότερο μεταξύ τους στην πολιτική πρακτική και την προπαγάνδα, παράλληλα όμως όλο και περισσότερο ενισχυόταν ο διπολισμός.

ΣΤΟ Β' ΜΕΡΟΣ, ο Ολυμπιακός δεν χρειάστηκε άλλο τη βοήθεια του Μπριάκου, παρά μόνο του δεύτερου βοηθού (Μαστροκώστας), για να κόψει μια δυο αντεπιθέσεις του ΠΑΟΚ.

Στα μέσα του 1916 το Κοινοβούλιο χάθηκε ουσιαστικά από το προσκήνιο.

Στο 31' ο Οκκάς είχε ισοφαρίσει, μετά από μπαλιά "πάρε - βάλε" του Τζόρτζεβιτς και οι "ερυθρόλευκοι" ήταν αυτοί που είχαν στα χέρια τους το παιχνίδι.

Το κλίμα της εποχής επέτρεψε να συμμετάσχουν στη διαμάχη και στρατιωτικοί, οι οποίοι δημιούργησαν δύο οργανώσεις αντίθετες μεταξύ τους, ανάλογα με το αν τα συμφέροντα κάθε ομάδας εξυπηρετούνταν από τον πόλεμο ή την ουδετερότητα.

Είχαν την κατοχή της μπάλας, έστω κι αν δεν έβρισκαν εύκολα τρόπους να βρουν διαδρόμους προς την περιοχή του ΠΑΟΚ, αφού ο Ντουμιτρέσκου είχε φροντίσει να τους κλείσει, επιχειρώντας να χτυπήσει στις κόντρες.

Στις 26 Σεπτεμβρίου ο Βενιζέλος συγκρότησε δική του κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη.

Σε μια απ' αυτές, ο Μίετσελ έχασε χρυσή ευκαιρία να κάνει το 2-1 στο 58', αλλά σε τετ α τετ με τον Νικοπολίδη πλάσαρε άουτ.

Οι συγκρούσεις πήραν σταδιακά διαστάσεις εμφυλίου πολέμου.

Όσο περνούσε ο χρόνος, ο Ολυμπιακός πατούσε πιο καλά στον αγωνιστικό χώρο και στο 76' ο Κωνσταντίνου με μια προσωπική ενέργεια, του χάρισε τη νίκη.

Οι Αντιβενιζελικοί άσκησαν τρομοκρατία στους αντιπάλους, ενώ ο Βενιζέλος κήρυξε έκπτωτο το βασιλιά, ο οποίος υπό την πίεση της Αντάντ εγκατέλειψε το θρόνο και τη χώρα.

Στο υπόλοιπο διάστημα δεν παίχτηκε μπάλα, αφού έπεφταν… πέτρες.

Οι Φιλελεύθεροι ανέλαβαν στην Αθήνα τη διακυβέρνηση και κήρυξαν τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας. Ο εθνικός διχασμός εξαπλώθηκε στο στράτευμα, καθώς ευνοήθηκαν οι αξιωματικοί της οργάνωσης «Εθνική Άμυνα» εις βάρος άλλων. Η κυβέρνηση παρέτεινε τη θητεία της Βουλής, παρά την πίεση που ασκούσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ο Βενιζέλος και συνεργάτες του στην «Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης» (Αθήνα, Μουσείο Ιστορικής Μνήμης Ελευθερίου Βενιζέλου)

Αφίσσα τον 1918 με την οποία καλείται ο λαός σε επιστράτευση. (Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)

Η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων οδήγησε την Ελλάδα στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, αποσκοπώντας, όπως προαναφέρθηκε, στην ικανοποίηση εθνικών διεκδικήσεων. Οι Αντιβενιζελικοί διαφωνούσαν και παρακολουθούσαν με δυσαρέσκεια τις εξελίξεις, καθώς τάσσονταν υπέρ της διατήρησης των εκτός Ελλάδος ελληνικών πληθυσμών και υπέρ της ευκαιριακής προσάρτησης εδαφών χωρίς κίνδυνο. Ο εθνικός διχασμός έφτασε στο αποκορύφωμα του με την απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου και τη δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη, το 1920.