ΠΟΡΤΣΜΟΥΘ Το πνεύμα του τόνου

2.4 Τα γράμματα

Αμπραμόβιτς των… φτωχών

Βιβλιογραφία

Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους διευκολύνεται για πρώτη φορά η μαζική παραγωγή βιβλίων.

Την εκχώρηση του 50% των μετοχών της στον Ρώσο ζάπλουτο επιχειρηματία Αλεξάντερ Γκαϊνταμάκ ανακοίνωσε χθες η Πόρτσμουθ!

ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Προς αυτή την κατεύθυνση συνέβαλαν αφενός η διάδοση και ευρεία χρήση της γραφικής ύλης, όπως ήταν ο πάπυρος και η περγαμηνή, και αφετέρου η δημιουργία πνευματικών κέντρων, όπως ήταν οι βιβλιοθήκες της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου.

Εντελώς αιφνιδιαστικά, ο Σέρβος ιδιοκτήτης του αγγλικού συλλόγου, Μίλαν Μάνταριτς, αποφάσισε -με αντίτιμο 45 εκατ. ευρώ- να συνεργαστεί με τον Ρώσο μεγιστάνα, που δραστηριοποιείται στο Ισραήλ και προτίθεται να επενδύσει άμεσα 150 εκατ. ευρώ στον σύλλογο (μεταγραφική ενίσχυση, βελτίωση του σταδίου), ακολουθώντας το πρότυπο Αμπραμόβιτς στην Τσέλσι. Ακόμη ένα βιβλίο για το ελληνικό τραγούδι και συγκεκριμένα για το ρεμπέτικο.

Η μεγάλη παραγωγή βιβλίων δε συνδέεται όμως με ανάλογο πλούτο στο περιεχόμενο τους.

Σημειωτέον πως ο πατέρας του 30χρονου Αλεξάντερ Γκαϊνταμάκ, Αρκάντι, είναι ιδιοκτήτης και της Μπεϊτάρ Ιερουσαλήμ… Ακόμη ένα βιβλίο που δεν θα φτάσει ίσως ποτέ στους κριτικούς.

Οι συγγραφείς στην πλειοψηφία τους ήταν μιμητές έργων της κλασικής εποχής.

Στο μεταξύ, ο αγγλικός σύλλογος φέρεται να κατέθεσε πρόταση στη Λάτσιο για την απόκτηση του 38χρονου Πάολο Ντι Κάνιο, προκειμένου να συνεργαστεί ξανά με τον Χάρι Ρέντναπ, παλιό του προπονητή στη Γουέστ Χαμ.

(Ευτυχώς έγραψε σχετικά στα "ΝΕΑ" για την έκδοσή του ο φίλος Π. Γεραμάνης).

Άλλοι πάλι πνευματικοί άνθρωποι ασχολήθηκαν μόνο με τη συγκέντρωση του έργου συγγραφέων παλαιότερων εποχών.

ΠΑΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ αναδείχθηκε στην μπουντεσλίγκα ο Μίροσλαβ Κλόζε της Βέρντερ, που συγκέντρωσε το 38,3% των προτιμήσεων στον ετήσιο διαγωνισμό του "Kicker", αφήνοντας 2ο τον Ράφαελ Βαν Ντερ Βάαρτ του Αμβούργου (22,5%).

Δεν είναι καθόλου περίεργο πια που σ' αυτό τον τόπο ολοένα μεγαλώνει η σειρά των μοναχικών ερευνητών.

Στις βιβλιοθήκες αντέγραφαν και σχολίαζαν τα κείμενα των κλασικών.

Επίσης, καλύτερος γκολκίπερ αναδείχθηκε ο Ρόμπερτ Ένκε (Ανόβερο) και πρώτος προπονητής ο Τόμας Ντολ (Αμβούργο).

Ανάβουν το κεράκι τους και προχωρούν στα σκοτάδια.

Ήταν οι πρώτοι φιλόλογοι και ονομάστηκαν γραμματικοί.

ΟΙ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ έμειναν μόνο για την ολοκλήρωση της μεταγραφής του Μανίς Ριμπέιρο από τη Ντιναμό Μόσχας στην Τσέλσι.

Μ' αυτό το κεράκι ο Κώστας Βλησίδης ανίχνευσε 2.396 λήμματα σε εφημερίδες και περιοδικά, όσα γράφτηκαν για το ρεμπέτικο τραγούδι από το 1873 ως το 2001.

Η ποίηση δεν παρουσίασε σπουδαία έργα από άποψη πρωτοτυπίας και έμπνευσης.

Ο 28χρονος Πορτογάλος θα αποκτηθεί με εξάμηνο δανεισμό, με οψιόν αγοράς έναντι 7 εκατ. ευρώ.

Το ενδιαφέρον είναι ότι με το ρεμπέτικο ασχολήθηκαν εξίσου ικανοποιητικά και ο αστικός ελληνικός Τύπος και τα λαϊκά περιοδικά.

Πολλοί ποιητές ήταν πληρωμένοι κόλακες των ισχυρών.

Η ΕΚΔΟΣΗ της άδειας εργασίας απομένει για να επισημοποιηθεί η έλευση του Νεμάνια Βίντιτς στη Μάντσεστερ.

Ακόμη και "αυστηρές", συντηρητικές εφημερίδες έχουν τη δική τους κατάθεση άσχετο αν τις περισσότερες φορές το κατακεραυνώνουν.

Τα ποιήματα τους υμνούσαν τα πρόσωπα και τις πράξεις των βασιλέων, όπως συνέβη με τον Καλλίμαχο στην Αλεξάνδρεια.

Ο Σέρβος διεθνής αμυντικός πέρασε από ιατρικές εξετάσεις και αναμένεται να κάνει ντεμπούτο εναντίον της Μπέρτον Άλμπιον την Κυριακή.

Αν σκεφτεί κανείς την εφιαλτική κατάσταση που επικρατεί στις βιβλιοθήκες μας μόνο τότε θα καταλάβει το μέγεθος της προσφοράς του ερευνητή.

Άλλοι ήταν μιμητές παλαιών ποιητικών ειδών, όπως του ηρωικού έπους.

ΣΕ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ανταλλαγή των γκολκίπερ τους προχώρησαν η Πάρμα με την Παλέρμο: στο "Ταρντίνι" θα αγωνίζεται στο εξής ο Ματέο Γκουαρνταλμπέν, ενώ οι Σικελοί απέκτησαν τον Κριστιάνο Λουπατέλι.

Θέμα δύσκολο, "απωθητικό", αδιάφορο, ξεχασμένο και ολίγον μουσειακό.

Τέτοιο έργο ήταν τα «Αργοναυτικά» του Απολλώνιου του Ρόδιου, που βασίζεται στο μύθο της αργοναυτικής εκστρατείας.

ΕΝΑΝ ΜΗΝΑ εκτός δράσης θα μείνει ο Χαβιέρ Σαβιόλα.

Ποιον ενδιαφέρει αυτός ο μόχθος;

Περισσότερη πρωτοτυπία διέκρινε το Θεόκριτο, ο οποίος με το έργο του «Ειδύλλια» έγινε εισηγητής της βουκολικής ποίησης.

Ο Αργεντινός διεθνής επιθετικός της Σεβίλλης υπέστη μυϊκό τραυματισμό στη χθεσινή προπόνηση.

Θαυμάσιο το εύρημα του Κ. Βλησίδη να δημοσιεύει μικρά αποσπάσματα ορισμένων άρθρων ή να περιγράφει περιληπτικά το θέμα.

Καινούργιο ποιητικό είδος, επίσης, με σατιρικό λόγο είναι οι «Μίμοι» που έγραψε ο Ηρώνδας.

ΧΑΡΤΣ

Τώρα που υπάρχει το βασικό υλικό ίσως κάποτε δημοσιευθούν ολόκληρα.

Την εποχή αυτή καλλιεργήθηκε το επίγραμμα και από τα θεατρικά είδη μόνο η κωμωδία.

Στο πλευρό του Φύσσα

Ας είναι καλά να το συνεχίσει και για το ελαφρό τραγούδι.

Η νέα κωμωδία, όπως ονομάζεται, σατίριζε ανθρώπινους χαρακτήρες.

Μπορεί η αποβολή του Τάκη Φύσσα να στάθηκε μοιραία για τη Χαρτς, που προηγήθηκε 2-0, αλλά ηττήθηκε τελικά 2-3 από τη Σέλτικ στη Σκοτία, ωστόσο ο σύλλογος του Εδιμβούργου στέκεται στο πλευρό του Έλληνα διεθνή αμυντικού…

Θέμα της ήταν ο καθημερινός άνθρωπος με τα ελαττώματα του.

Ο προπονητής Γκράχαμ Ριξ χαρακτήρισε άδικη την αποβολή του 33χρονου Φύσσα, ενώ σήμερα αναμένεται η Χαρτς να ασκήσει έφεση για την κόκκινη κάρτα.

Κυριότερος εκπρόσωπος της ήταν ο Μένανδρος.

Σύμμαχος της Χαρτς, μάλιστα, είναι η τηλεοπτική εικόνα, που αποδεικνύει ότι ο Φύσσας άδικα τιμωρήθηκε για μαρκάρισμα στον Μαλόνεϊ.

Ψηφιδωτό με παράσταση θεατρικού προσωπείου (2ος αι. π.Χ.) από τη Ρόδο. Το θεατρικό είδος της κωμωδίας αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στους ελληνιστικούς χρόνους. (Ρόδος, Αρχαιολογικό Μουσείο)

Η ιστοριογραφία, προς τα τέλη των ελληνιστικών χρόνων έχει να παρουσιάσει έναν ιστορικό εφάμιλλο εκείνων των κλασικών χρόνων. Ο Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης έζησε τους χρόνους της ρωμαϊκής επέκτασης. Δεκαεπτά χρόνια έμεινε στη Ρώμη ως όμηρος και συναναστράφηκε με σημαντικά πρόσωπα, όπως ήταν αυτά του κύκλου των Σκιπιώνων. Γράφει την ιστορία της εποχής του και προσπαθεί να εξηγήσει στους συγχρόνους του τους λόγους της επικράτησης των Ρωμαίων.

3. Τα χαρακτηριστικά της ιστοριογραφίας του Πολύβιου Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της ιστορίας μου και το εκπληκτικό γεγονός της εποχής μας έχουν τούτο το κοινό, δηλαδή με ποιο τρόπο η τύχη οδήγησε όλα αυτά τα οικουμενικά γεγονότα προς μία και την ίδια κατεύθυνση και τα ανάγκασε όλα να συγκλίνουν προς ένα και τον ίδιο σκοπό. Έτσι, η ιστορία θα επιτρέψει στον αναγνώστη μέσα από μια σύντομη εξέταση να αντιληφθεί τα μέσα που χρησιμοποίησε η τύχη για να επιτύχει ένα και μοναδικό σκοπό. Αυτός είναι ο λόγος που με προκάλεσε και με έπεισε να αναλάβω να φέρω σε πέρας τη μελέτη αυτής της ιστορίας, επίσης κανένας από τους σύγχρονους ιστορικούς δεν ανέλαβε να συντάξει μία παγκόσμια ιστορία. Αν κάποιος είχε αναλάβει αυτό το έργο, πολύ λιγότερο εγώ θα προχωρούσα σ' αυτή τη μελέτη. Τώρα όμως παρατηρώ ότι, ενώ μερικοί σύγχρονοι συγγραφείς εξιστόρησαν τοπικούς πολέμους, λίγοι απ' αυτούς τα γεγονότα που συνδέονται με τους ίδιους, κανένας όμως απ' όσους γνωρίζω δεν επιχείρησε να εξετάσει το συσχετισμό των γεγονότων, δηλαδή το πότε και από πού είχαν την προέλευση τους και το πώς είχαν γίνει. Για το λόγο αυτό κατάλαβα πολύ καλά ότι δεν έπρεπε να παραλείψω ή να μην εξετάσω τις ωραιότερες και ωφελιμότερες ενέργειες της τύχης. Πολύβιος, Α, 4,1-3.

Η Αθήνα, αν και βρίσκεται σε οικονομικό και πολιτικό μαρασμό, εξακολουθεί κατά τους ελληνιστικούς χρόνους να αποτελεί πνευματικό κέντρο στο οποίο έρχονται σπουδαστές από διάφορα μέρη κυρίως για να διδαχτούν φιλοσοφία. Εκτός από την Ακαδημία του Πλάτωνα και το Λύκειο του Αριστοτέλη λειτουργούν δύο νέες φιλοσοφικές σχολές. Η φιλοσοφική σκέψη επικέντρωσε το ενδιαφέρον της σε προβλήματα που αφορούσαν τη ζωή του ανθρώπου. Απόκτησε πρακτικό και ηθικό περιεχόμενο. Το πρόβλημα της αξίας της ζωής απασχόλησε το Ζήνωνα. Έδρα της φιλοσοφικής του σχολής ήταν η Ποικίλη Στοά στην αρχαία αγορά της Αθήνας, γι' αυτό και η διδασκαλία του Ζήνωνα ονομάστηκε στωική φιλοσοφία. Σύμφωνα με τις απόψεις του η ζωή έχει μικρή αξία, γι' αυτό ο άνθρωπος πρέπει να είναι αυτάρκης και εγκρατής. Η ευτυχία του δεν εξαρτάται από τα επίγεια. Στον αντίποδα ήταν ο Επίκουρος, ο οποίος είχε την έδρα της σχολής του σε μια ειδυλλιακή περιοχή της Αθήνας που ονομαζόταν Κήπος. Δίδασκε ότι η γνώση της φύσης βοηθάει τον άνθρωπο να απαλλαγεί από το φόβο και να εξασφαλίσει την ψυχική ηρεμία. Μόνο με την πνευματική, κυρίως, απόλαυση είναι δυνατόν ο άνθρωπος να οδηγηθεί στην ευτυχία.

Χάλκινη προτομή του Ζήνωνος (2ος αι. μ.Χ.). Ο Ζήνων από το Κίτιο της Κύπρου ήταν ιδρυτής της σχολής των Στωικών. (Νεάπολη, Εθνικό Μουσείο)

Ψηφιδωτό δάπεδο από την Πομπηία (1ος αι. μ.Χ.). Παρουσιάζει την Πλατωνική Ακαδημία. Οι παλαιές φιλοσοφικές σχολές της Αθήνας, όπως η Ακαδημία και το Λύκειο τον Αριστοτέλη, συνέχισαν να λειτουργούν και κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. (Νεάπολη, Εθνικό Μουσείο)