Παράλληλη Αναζήτηση
Είναι μεγάλη για τη χώρα η σημασία του λιμανιού ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4-1
Πολλοί είναι οι παράγοντες που εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη της Θεσσαλονίκης.
"Η Τέχνη τυραννικά σού επιβάλλει το άπιαστο"
Υπολογισμός του μαγνητικού πεδίου που δημιουργεί ευθύγραμμος αγωγός με άπειρο μήκος, που διαρρέεται από ρεύμα σταθερής έντασης. (Το ίδιο πρόβλημα το έχουμε αντιμετωπίσει χρησιμοποιώντας το νόμο των Biot και Savart).
Μεταξύ αυτών βασικότεροι θεωρούνται το πανεπιστήμιο, η Διεθνής Έκθεση και το λιμάνι.
Όταν "το πολιτικό είναι προσωπικό και το προσωπικό πολιτικό"… Όταν μπορείς "να δεις κάθε φράση σαν μια τεράστια έκρηξη"… Ο Λευτέρης Βογιατζής ετοιμάζει στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων το νέο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη "Σ' εσάς που με ακούτε" και μιλά, ανάμεσα στις πρόβες, για την τυραννική Τέχνη
Απάντηση :
Τρεις πανίσχυροι παράγοντες, που διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη ζωή όλης της Βόρειας Ελλάδας.
Η συμμετρία της διάταξης επιβάλλει το μέτρο του μαγνητικού πεδίου που δημιουργεί ένας τέτοιος αγωγός να είναι ίδιο σε όλα τα σημεία που ισαπέχουν από τον αγωγό.
Την πολιτιστική, την οικονομική και την κοινωνική.
Για πρώτη φορά ο Λευτέρης Βογιατζής σκηνοθετεί Λούλα Αναγνωστάκη.
Η διεύθυνση του πεδίου, σε κάθε σημείο, είναι κάθετη στο επίπεδο που σχηματίζει ο αγωγός και η απόσταση α του σημείου από αυτόν.
Το πανεπιστήμιο αγωνίζεται και κρατεί επαξίως την πρώτη θέση μεταξύ των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας.
Το καινούργιο της έργο "Σ' εσάς που με ακούτε" ανεβαίνει στο θέατρό του, που φέτος συμπληρώνει 20 χρόνια λειτουργίας.
Δηλαδή το μέτρο του Β είναι το ίδιο σε κάθε σημείο ενός κύκλου που έχει το κέντρο του πάνω στον αγωγό και το επίπεδό του κάθετο σ΄ αυτόν.
Η Διεθνής Έκθεση ακτινοβολεί και προκαλεί τη βουλιμία της Αθήνας.
Ο κόσμος του θεάτρου έχει ήδη αντιμετωπίσει το γεγονός ως μείζον της χρονιάς.
Η διεύθυνσή του είναι εφαπτόμενη σε κάθε σημείο της περιφέρειας του κύκλου (σχ 4.9).
Το λιμάνι αναπτύσσεται, γεγονός που το καθιστά επίκεντρο διαπάλης πολλών συμφερόντων.
Καθώς η πρεμιέρα πλησιάζει, ο Βογιατζής μάς ανοίγει το Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Για να εφαρμόσουμε το νόμο του Ampere επιλέγουμε μια κλειστή κυκλική διαδρομή ακτίνας α, με κέντρο πάνω στον αγωγό και το επίπεδό της κάθετο σ΄ αυτόν.
Το πανεπιστήμιο δεν κλονίζεται.
Ο χώρος έχει, για μια φορά ακόμα, ανασκαφεί. Χωρίζουμε τη διαδρομή σε πολύ μικρά τμήματα Δl.
Η Διεθνής Έκθεση και το λιμάνι, όμως, παρά το γεγονός ότι είναι κερδοφόροι οργανισμοί, μπήκαν στο στόχαστρο εκείνων που, κατά τρόπο περίεργο, ασχολούνται με τις ιδιωτικοποιήσεις.
Έφυγαν τοίχοι, προστέθηκαν πόρτες, ένα παράθυρο άνοιξε.
Θα υπολογίσουμε το άθροισμα των γινομένων [pic] κατά μήκος της κυκλικής διαδρομής.
Συγκεκριμένα, ενώ αφήνουν την Ολυμπιακή, τον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών και τον οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος να καταβροχθίζουν τα δισεκατομμύρια του ελληνικού λαού, ενώ δεν είναι σε θέση να ιδιωτικοποιήσουν την Ιονική Τράπεζα και τα καταστήματα αφορολογήτων ειδών, βρήκαν πιο εύκολες, κατά τη γνώμη τους, λύσεις.
Είσοδος, φουαγιέ, μπαρ, αίθουσα, πλατεία, σκηνή δεν χωρίζουν.
Η κατεύθυνση των τμημάτων Δl σε κάθε σημείο είναι ίδια με την κατεύθυνση του Β σε εκείνο το σημείο επομένως η γωνία θ που σχηματίζουν είναι μηδέν και το συνημίτονό της μονάδα.
Επιδιώκουν, δηλαδή, να μεταβάλουν το καθεστώς λειτουργίας της Διεθνούς Έκθεσης και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης.
Στο δάπεδο μπήκε μωσαϊκό.
[pic] και επειδή το μέτρο του Β είναι σταθερό το άθροισμα γράφεται [pic]
Ποιοι είναι εκείνοι που θα αγοράσουν μετοχές των δύο οργανισμών και κυρίως του δεύτερου, όταν είναι γνωστό ότι για το χώρο αυτό ενδιαφέρονται και ξένοι;
Ζεστό κόκκινο, με λευκό περίγραμμα και φωτεινό πράσινο πλαίσιο.
Από το νόμο του Ampere έχουμε: [pic]
Η ιστορία του λιμανιού είναι μεγάλη.
Εκκωφαντικό πράσινο στους τοίχους.
Επομένως [pic] ή [pic] ή [pic]
Επί τουρκοκρατίας η φορτοεκφόρτωση των εμπορευμάτων γινόταν με φορτηγίδες.
Ριζικές αλλαγές, αθέατες την ώρα της παράστασης, σαν στοιχεία του θεάτρου.
Φτάσαμε δηλαδή από άλλο δρόμο στη σχέση (4.3).
Τα πλοία αγκυροβολούσαν μπροστά σε μια μικρή προκυμαία, υπήρχαν δε και τρεις αποβάθρες, για την φόρτωση και εκφόρτωση των φορτηγίδων με τα εμπορεύματα.
Εγχείρημα απίστευτο ενός μαγικού χώρου, που θα περιέχει τους θεατές ως περιβάλλον και ως φωτισμός.
Σχ. 4.9 Εφαρμόζουμε το νόμο του Ampere σε κυκλική διαδρομή που συμπίπτει με μια δυναμική γραμμή.
Το 1982 ανατέθηκε σε γαλλική εταιρία η κατασκευή πολλών έργων, τα οποία είχαν εκτελεστεί μέχρι το 1903.
Η σκηνή, ένα επίπεδο πιο κάτω από το δάπεδο.
Από τα εισπραττόμενα δικαιώματα, το 20% διετίθετο για τη συντήρηση των έργων, το 3% διετίθετο στο δήμο και το υπόλοιπο διενέμετο μεταξύ της εταιρίας και του λιμενικού ταμείου.
Στην άκρη, ένα τραπέζι σαν πέτρινο δέντρο με ρίζες. Η εταιρία λιμένος κατασκεύασε και μεγάλα υπόστεγα για την προστασία των εμπορευμάτων. Σκυμμένος σ' αυτό ο Βογιατζής σιγοτραγουδάει ένα γερμανικό τραγούδι τελειώνοντας τη δίωρη πρόβα μιας σκηνής ενός λεπτού. Τα υπόστεγα αυτά χρησιμοποιήθηκαν μέχρις ότου κατασκευάστηκαν αποθήκες από το τελωνείο. Σαν μύστης ψάχνει και βρίσκει τον εσωτερικό χώρο, όπου η αισθητική συναντάει το ήθος του περιεχομένου. Επίσης, έγινε διαπλάτυνση της προκυμαίας, κατά οκτώ μέτρα, από το τελωνείο μέχρι το Λευκό Πύργο, με αποτέλεσμα να διευκολυνθεί η κίνηση των κάρων και αμαξών και να τοποθετηθούν λίγο αργότερα οι σιδηροτροχιές για τους τροχιοδρόμους.
"Ο τίτλος και η σύνδεσή του με το έργο μ' έκανε να θέλω έναν άλλο χώρο, ένα άδειο τετράγωνο, που δεν διαθέτω.
Πρόκειται για τη σημερινή λεωφόρο Νίκης.
Αλλά η οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκομαι, το εμπόδισε. Μετά την ανακήρυξη του τουρκικού Συντάγματος, οι λιμενεργάτες, αν και έπαιρναν το ανώτατο ημερομίσθιο από όλους τους άλλους εργάτες της Θεσσαλονίκης, κήρυξαν απεργία που διήρκεσε ένα χρόνο, γιατί οι διαπραγματεύσεις με την εργοδοσία δεν κατέληγαν σε θετικό αποτέλεσμα. Ωστόσο με αυτό το έργο ξεκινάω πράγματα που έχω ανάγκη να ψάξω σε σχέση με τη δουλειά μου. Τότε, οι ατμοπλοϊκές εταιρίες αποφάσισαν να μετακαλέσουν εργάτες από το εξωτερικό. Πάντα είχα μια απέχθεια στα σκηνικά που δείχνουν σκηνικά. Προ της απειλής αυτής οι λιμενεργάτες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις εργασίες τους. Δεν είναι πιστευτά πια. Οι περισσότεροι ήταν Τούρκοι και Εβραίοι. Φέτος ήθελα να μην υπάρχει ένας σχετικός με το έργο χώρος, αλλά με την παράσταση.
Λίγο πριν από την κήρυξη του ελληνοτουρκικού πολέμου, οι Νεότουρκοι είχαν εκπονήσει σχέδιο για τη δημιουργία ατμοπλοϊκής γραμμής, με μεγάλα σκάφη, που θα εξυπηρετούσαν τους λιμένες Θεσσαλονίκης, Ευξείνου Πόντου, Αδριατικής, Συρίας και Αιγύπτου.
Μια παράσταση πρέπει να ανακαλύψει το δικό της τοπίο.
Αλλά λόγω των γεγονότων που ακολούθησαν δεν κατέστη εφικτή η εφαρμογή του σχεδίου αυτού.
Ό,τι κάνεις πρέπει να είναι δικό σου, για να είναι και του συγγραφέα.
Επίσης, δεν υλοποιήθηκε το σχέδιο μιας γερμανικής εταιρίας, για την ακτοπλοΐα του Θερμαϊκού κόλπου.
Είναι ανάγκη εμείς να είμαστε ένα μέσο για τον συγγραφέα και ο συγγραφέας ένα μέσο για μας.
Πέντε ατμόπλοια των δέκα τόνων θα εξυπηρετούσαν τη γραμμή Τελωνείου - Ντεπό, ενώ δύο άλλα, των 100 τόνων, θα εκτελούσαν δρομολόγια στη γραμμή Θεσσαλονίκης - Κατερίνης - Κασσάνδρας.
Είναι αυθύπαρκτες τέχνες που πρέπει να συναντιούνται".
Κατά τους βαλκανικούς πολέμους, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο.
Όλη η Αναγνωστάκη σε ένα έργο
Μέχρι το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο η πορεία του υπήρξε ανοδική.
Ο Λευτέρης Βογιατζής στις πρόβες για το νέο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη "Σ' εσάς που με ακούτε" (πίσω, ο Γιάννος Περλέγκας). Στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, που έχει, για μια φορά ακόμα, ανασκαφεί. Έφυγαν τοίχοι, προστέθηκαν πόρτες, ένα παράθυρο άνοιξε…
Μετά τον πόλεμο, το λιμενικό ταμείο αποκατέστησε τις ζημιές, που ήταν μεγάλες και είχαν προκληθεί από τους βομβαρδισμούς των συμμάχων και από τα αποχωρούντα γερμανικά στρατεύματα.
"Σ' εσάς που μ' ακούτε". Ο τίτλος δείχνει σαν κάποιοι να απευθύνονται σε κάποιους. Αλλά ποιοι και σε ποιους;
Το λιμενικό ταμείο μετονομάστηκε αργότερα σε Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης, ο οποίος μέχρι και σήμερα δημιουργεί συνεχώς έργα και ενισχύει το λιμάνι με σύγχρονο μηχανικό εξοπλισμό.
"Υπάρχει μια σύνδεση με το κοινό, γιατί υπάρχει ένα κομμάτι στο έργο, όπου οι πιο πολλοί ήρωες απευθύνονται στο φανταστικό κοινό μιας συγκέντρωσης.
Να σημειωθεί ότι η νέα παραλιακή λεωφόρος, από το Λευκό Πύργο μέχρι το Ποσειδώνιο, είναι έργο του Οργανισμού Λιμένος.
Ο ήρωας, επίδοξος συγγραφέας, παίρνει μέρος σ' ένα Forum και κάποια στιγμή προτείνει στους άλλους να μιλήσουν δοκιμαστικά.
Πριν από μερικές δεκαετίες η θάλασσα έφθανε ως την περιοχή όπου βρίσκονται τώρα ο ναός των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, η οπίσθια πλευρά του πολιτιστικού κέντρου της Εθνικής Τράπεζας και ο αύλειος χώρος του βιομηχανικού συγκροτήματος Αλλατίνη.
Μιλάνε σ' ένα φανταστικό πλήθος, σαν γενική δοκιμή.
Εκπρόσωποι του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου συμμετείχαν και συμμετέχουν στη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος.
Γίνεται ένα παιχνίδι στο οποίο παρασύρονται, αλλά αυτό βγάζει στην επιφάνεια τις μεγαλύτερες αλήθειες, κατά συνέπεια τις δικές μας αλήθειες, που δεν τολμάμε να αγγίξουμε".
Όλοι αναγνωρίζουν ότι επιβάλλεται η ανασυγκρότησή του.
Πρόκειται για μια πολιτική συγκέντρωση, για ένα πολιτικό έργο;
Απαιτούνται νέα έργα, νέα μηχανήματα, νέος τρόπος διοίκησης, αύξηση της παραγωγικότητας του προσωπικού, συνέπεια έναντι των ναυτιλιακών επιχειρήσεων.
"Έχει πολιτική χροιά, πολύ σημερινή.
Οι χειρισμοί όμως πρέπει να είναι σωστοί και να γίνονται με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.
Έχει σχέση με τα νέα ζητούμενα.
Ενός κόσμου, που αρχίζει να συνειδητοποιεί τις διαφορές αλλιώς. Αρχίζουμε και συνειδητοποιούμε ότι το πολιτικό είναι προσωπικό και το προσωπικό πολιτικό.
Πιο βαθιά, πιο έντονα από παλιά. Η δύναμη του έργου είναι ότι δεν υπολογίζει την αληθοφάνεια των πραγμάτων. Υπολογίζει την ορμή που υπάρχει στη διεκδίκηση του καθενός από μας, για μια αναγνώριση από τον άλλο, για μια επικοινωνία, για μια ένδειξη σεβασμού - ότι υπολογίζεται σαν ανθρώπινη οντότητα. Και μπορεί τα όρια να χάνονται".
Η Λούλα Αναγνωστάκη στα έργα της, υπερβαίνοντας το στυλ και το ύφος, βάζει τη σφραγίδα μιας αυθεντικής δημιουργίας. Το συγκεκριμένο έργο ακολουθεί τα προηγούμενά της;
"Είναι μια επιτομή όλων των έργων της. Περιέχει όλη την Αναγνωστάκη. Και τις πλευρές τις καθαρά ρεαλιστικές και τις αινιγματικές και η μία μπολιάζει την άλλη. Οτιδήποτε συμβαίνει, την ίδια στιγμή ανατρέπεται. Υπάρχει ένα σημείο ανοιχτό. Δρουν ταυτόχρονα δυνάμεις που νομίζεις ότι τις γνωρίζεις, ενώ τα επόμενα δευτερόλεπτα σού είναι άγνωστες. Κι αυτό συνεχίζεται. Δηλαδή ο ψυχισμός του διπλανού σου ανθρώπου είναι η πιο άπιαστη πραγματικότητα. Οι ήρωές της θα αναγκαστούν μέσα σε μια βραδιά να αντιμετωπίσουν τις πιο ακραίες περιοχές του εαυτού τους. Να παραδεχτούν, να επινοήσουν, να επιβάλουν ο ένας στον άλλον όρια, αλλά και στον εαυτό τους, προκειμένου να δικαιωθούν, ενώ έμφυτα, υπόγεια, στο βάθος, νιώθουν το αδόκητο αυτής τής εν δυνάμει επικοινωνίας. Κι εμείς στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να αναλογιστούμε πόσο αδύνατο είναι να εισχωρήσεις στον διπλανό σου, τον φίλο σου, στον σύντροφό σου, κι από την άλλη, πόσο απαραίτητοι είμαστε στον άλλο. Έχω μια τέτοια αίσθηση, γενικότερα για τη Λούλα ως συγγραφέα και ειδικότερα σ' αυτό το έργο".
"Δεν αντέχω τις φωνές"
Εννέα πρόσωπα, εννιά ηθοποιοί. Μεγάλος θίασος και ανάλογη η ευθύνη. "Το έργο έχει έναν ιδιότυπο ρεαλισμό, που δημιουργεί συνεχείς εκρήξεις. Θα 'λεγα ότι είναι ένας εκρηκτικός ρεαλισμός. Ψάχνουμε με τους ηθοποιούς τον ιδανικό τρόπο να απευθυνθούμε στον θεατή, χωρίς να το πάρει χαμπάρι. Τους ζητάω να εκπέμψουν αυτό που νιώθουν, όχι να το δείξουν. Να υπάρχει δύναμη, όχι ένταση. Η ένταση σημαίνει νευρικότητα, νεύρωση. Δεν αντέχω τις φωνές στο θέατρο. Και η ορθοφωνία είναι κάτι ψυχρό. Πρέπει να νιώσεις την ανάγκη να ακούγονται καθαρά αυτά που λες. Να φτάσεις στο σημείο να καταλάβεις γιατί να ακούγονται. Όχι φωνή χωρίς ψυχή.
Με τη Ρένη Πιττακή έχω ξανασυνεργαστεί υπέροχα στον Πίντερ. Την εκτιμούσα, τη θαύμαζα και τη θαυμάζω. Με τη Μαρία Κεχαγιόγλου έχουμε ξαναπαίξει στον "Μισάνθρωπο" και μου δόθηκε η ευκαιρία να την καταλάβω σε βάθος και να την εκτιμήσω. Με τον Νίκο Κουρή έχουμε ξαναδουλέψει στη Σάρα Κέιν. Είναι ένα άδολο πλάσμα, αγνό παιδί. Με τον Γιάννο Περλέγκα συνεργαστήκαμε στο "Καθαροί πια".
Εξαιρετικός. Με τη Μαρία Πρωτόπαππα συνεργάζομαι για πρώτη φορά και μ' αρέσει. Το ίδιο με τον Άκη Λυρή, τη Νιόβη Χαραλάμπους, τον Προκόπη Πολίτη. Με τα παιδιά υπάρχει βαθιά αλληλοεκτίμηση, κι αυτό είναι το συγκινητικότερο απ' όλα". (Παίζει κι ο ίδιος έναν ρόλο-έκπληξη).
"Σκέφτομαι την Κάλλας"
Είκοσι χρόνια συμπληρώνει φέτος στο θεατράκι της Οδού Κυκλάδων. Είκοσι χρόνια ζωής σε απόλυτη συνάρτηση με την τέχνη του. Τυραννική ή ιδανική;
"Είναι θέμα συγκυριών και τρόπου αντίληψης. Ο καθένας τραβάει τα δικά του βάσανα και παλεύει με τον δικό του τρόπο να κάνει πράγματα που του αρέσουν. Θα 'πρεπε να 'χω τα μέσα να κάνω μια πραγματικά πειραματική δουλειά. Να δουλεύω με τους ηθοποιούς πέρα από τις ανάγκες μιας παράστασης. Αλλά αυτό δεν γίνεται.
Το ιδανικό; Ποιο θα 'θελα να είναι; Σκέφτομαι πάντα την Κάλλας. Γιατί αυτή, που είχε όλα τα θεία χαρίσματα, έπρεπε να μελετάει πιο πολύ από κάποιες χοντρές γουρούνες, που είχαν εξαίσια φωνή. Αλλά η Κάλλας και τη χοντρή γουρούνα την απέβαλε. Γιατί έτσι εξυπηρετούσε την εικόνα για ό,τι ένιωθε. Αυτό νομίζω πρέπει να ψάχνουμε να βρούμε.
Η τέχνη έχει έναν τυραννικό χαρακτήρα. Σου επιβάλλει να αναζητάς περιοχές άπιαστες, ενώ εσύ δεν το θέλεις. Υποτάσσεσαι σ' αυτό που σου ζητάει.
Ακολούθησα το θέατρο που κάνω, ενώ δεν το ήθελα. Εκείνο με πήρε. Δεν το έκανα ούτε για να φανώ, ούτε για να χαρώ. Ίσως τα λέω αυτά γιατί με κούρασε αυτό το θέατρο με τις δυσκολίες του. Ήταν μια άδικη κούραση. Κατά μυστήριο τρόπο, αν η κόπωση δεν γίνει απόλυτη, περνώντας τα χρόνια, μέσα από την κατανόηση που κερδίζεις με τους άλλους στο μέγα μυστήριο που είναι η μοναξιά, ενώ μεγαλώνεις βιολογικά, γίνεσαι νεώτερος πνευματικά".
Η φράση ως μεγάλη"έκρηξη"
Οι παραστάσεις του Βογιατζή, φτιαγμένες με αλήθεια και ποίηση, είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς που κάνει με τους ηθοποιούς και του τρόπου με τον οποίο προσεγγίζει το κάθε έργο.
"Το μεγάλο πρόβλημα του θεάτρου είναι το γραπτό κείμενο. Στο μυαλό του ο συγγραφέας μπορεί να ανατρέχει με τη σειρά τις φράσεις. Αλλά εσύ δεν ξέρεις τι έχει στο μυαλό του. Ο ηθοποιός μιμείται συναισθηματικά τη σειρά των φράσεων.
Αυτό είναι πολύ δύσκολο να εξαλειφθεί. Κι αυτό είναι ο δικός μου αγώνας.
Πρέπει να τολμήσεις μέσα από τις φράσεις να πας στο Big Bang, να δεις τη φράση σαν μια τεράστια έκρηξη, για να βρεις το σημείο εκκίνησης που μετατρέπεται σε πάρα πολλές εκρήξεις".
INFO
Η πρεμιέρα του έργου "Σ' εσάς που με ακούτε" στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων (Κυκλάδων 11, τηλ. 210-8217.877) θα πραγματοποιηθεί εντός των ημερών.
