Ο Θρησκευτικός γάμος κρύβει μια ύψιστη ευλογία ΜΑΤΙΕΣ

Κείμενο 2 Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαιότητα

Αγαπητή κ. Ζόννε

Θεσσαλονίκη

Με τους αγώνες θεμελιώνεται το ιδανικό της ευγενικής άμιλλας, που θα αποτελέσει τη βάση της αγωγής των νέων σ' όλες τις ελληνικές πόλεις και το κύριο κίνητρο για την καλλιέργεια και μέγιστη δυνατή ανάπτυξη των σωματικών, ψυχικών και διανοητικών ικανοτήτων του ανθρώπου.

Διάβασα πρόσφατα την επιστολή αναγνώστριας η οποία διατύπωνε μερικούς προβληματισμούς για τον πολιτικό γάμο.

ΛΕΥΤΕΡΗΣ Π. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Κανένας άλλος λαός, πριν και μετά τους Έλληνες, δεν έθεσε έναν τέτοιο στόχο και μάλιστα σε τόση αποκλειστικότητα και ένταση.

Θα ήθελα ορμώμενη από τον προβληματισμό που μου προξένησε η συγκεκριμένη επιστολή να εκθέσω και τη δική μου άποψη.

Με ρώτησε, κάποτε, μια νεαρή δημοσιογράφος, που με άκουσε να γκρινιάζω για την Αθήνα:

Και σε κανέναν άλλο λαό η επιβράβευση του ιδανικού αυτού, το στεφάνι της νίκης, δε στάθηκε τόσο σταθερά το ύψιστο αγαθό ανάμεσα σε όλους τους θησαυρούς του κόσμου, που θα μπορούσαν να χορηγήσουν οι θεοί στον άνθρωπο.

Θεωρώ ότι ο θρησκευτικός γάμος κρύβει πέρα από μια παραδοσιακή συνήθεια των περισσοτέρων, και κάτι παραπάνω.

"Σε ποια πόλη θα θέλατε να ζείτε;".

Το αγωνιστικό στοιχείο υπήρξε ο βασικός παράγοντας για τη διαμόρφωση του ελληνικού πολιτισμού στο σύνολό του, γιατί σ' αυτό οφείλεται κάθε σπουδαία επίτευξη όχι μόνο στην άθληση, αλλά και στα γράμματα, στις τέχνες, στην πολιτική και σε κάθε άλλη εκδήλωση της ζωής.

Κρύβει θα έλεγα μια ύψιστη ευλογία.

Και, χωρίς δισταγμό, της απάντησα: Ό,τι ο ελληνικός κόσμος ονειρεύτηκε και πάσχισε να αποκτήσει, την ενότητα και την ειρήνη, πραγματώθηκε στα ελληνικά ιερά που ήταν και τα αγωνιστικά κέντρα, και προπάντων στο Ιερό της Ολυμπίας.

Η ευλογία αυτή παρέχεται μέσα από το μυστήριο του γάμου με τις μεγαλειώδεις ευχές της εκκλησίας μας όπως αυτές διεσώθησαν από τους πατέρες της.

"Σε τέσσερις πόλεις: στο Ναύπλιο, στα Χανιά, στα Ιωάννινα και στη Θεσσαλονίκη". Όσο διαρκούσε η ιερή εκεχειρία, οι Έλληνες, κάτω από την αόρατη παρουσία και προστασία των θεών, παραμέριζαν τις διαμάχες τους και επιδίδονταν σε ειρηνικά έργα.

Θεωρώ λοιπόν πως όποια και αν είναι τα εμπόδια θα πρέπει να τα προσπελάσουμε.

Το Ναύπλιο πραγματικά με τρελαίνει! Ο διαλυτικός ανταγωνισμός και το αλληλοσπάραγμα έδιναν τη θέση τους για λίγο χρόνο στην ευγενική και δημιουργική άμιλλα.

Έχω επίσης την εντύπωση παρόλο που δεν έχω "μπει ακόμη στο χορό" (και για το λόγο αυτό "να ξέρω πολλά τραγούδια" κατά τη γνωστή παροιμία) πως μπορούμε να επιλέξουμε μεταξύ ενός λιτού και ενός εντυπωσιακού γάμου.

Έχει τον πιο διάφανο ουρανό. Κατά το διάστημα αυτό σοφοί και λόγιοι είχαν τη ευκαιρία να διαβάσουν στην Ολυμπία τα έργα τους και να προτρέψουν τους Έλληνες σε ομόνοια.

Οπωσδήποτε ανάλογα με την επιλογή μας θα έχουμε και το αντίστοιχο κόστος!!

Στα Χανιά, το λιμάνι μού παίρνει την ψυχή. Και εδώ βρίσκεται η μεγάλη προσφορά του Ιερού της Ολυμπίας.

Δεν συμφωνώ επομένως ότι ένας πολιτικός γάμος στοιχίζει φθηνότερα.

Στα Ιωάννινα, εκεί προς του Αλή Πασά τα λημέρια, νομίζω πως σταματάει ο χρόνος. Στο χώρο της συνειδητοποιούσαν οι Έλληνες την πνευματική τους ενότητα πάνω από τις επιμέρους διαφορές που τους χώριζαν.

Βεβαίως συμφωνώ απόλυτα ότι όταν κάποιος προσφεύγει στον πολιτικό γάμο δεν είναι άθεος.

Όσο για τη Θεσσαλονίκη, είναι ένας μεγάλος έρωτας. Η Ολυμπία δεν οδήγησε βέβαια σε μια πανελλήνια πολιτική ένωση, κατόρθωσε όμως κάτι σπουδαιότερο: να επιβληθούν και να αποκρυσταλλωθούν τα κοινά χαρακτηριστικά του ελληνικού πνεύματος, παρά τις αντιδικίες, τους ανταγωνισμούς και τον κατακερματισμό των Ελλήνων στις εχθρικές και απομονωμένες μεταξύ τους ελληνικές πόλεις.

Δεν επικροτώ την επιλογή του αλλά σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ ότι δεν σέβεται τα Θεία.

Στο Ναύπλιο και στα Ιωάννινα σπάνια πηγαίνω.

Η Ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, Εκδοτική Αθηνών, 1976

Καλό θα ήταν, βέβαια ως χριστιανοί ορθόδοξοι να ασπαζόμαστε όλη τη μυστηριακή ζωή της εκκλησίας μας.

Στα Χανιά (και στον γειτονικό Βάμο) πετιέμαι συχνά.

Ερωτήσεις κατανόησης

Βεβαίως η επιλογή του καθένα για το αν τελικά θα παντρευτεί ή όχι με θρησκευτικό γάμο δεν αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη του ότι δεν θα επιθυμούσε να "διαβαστεί" πριν κηδευτεί.

Αλλά, πιο πολύ, "την κάνω" για Θεσσαλονίκη.

1. Τι πρόσφεραν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στον πολιτισμό που δημιούργησαν οι Έλληνες;

Ασφαλώς γεννιέται ο προβληματισμός:

Όπου με περιμένει μια ολόκληρη παρέα: ο Γουσίδης, ο Κυριακίδης, ο Σπύρου, ο Σακέτας, η Κατερίνα, ο Χατζηδιάκος, ο Νίκος Καρατζάς, ο Σκαμπαρδώνης και, τελευταία, ο φερμένος από τη Φρανκφούρτη Γιάννης Λαρχανίδης.

- Με ποια ιδανικά τον εμπλούτισαν;

Κάποιος που δεν παραδέχεται το θρησκευτικό γάμο και συνεπώς την ευλογία που παρέχεται μέσα από την τέλεση του συγκεκριμένου μυστηρίου γιατί να παραδέχεται την αναγκαιότητα να "διαβαστεί" πριν κηδευτεί;

Πήγα και την περασμένη Παρασκευή.

2. Τι ήταν στην Αρχαιότητα η εκεχειρία;

Πάντως θεωρώ πως κανένας άνθρωπος, κληρικός ή μη, δεν έχει το δικαίωμα κάτω και από ένα τέτοιο προβληματισμό να στερήσει τον αποθανόντα από τις ευχές της εκκλησίας μας.

Για να μιλήσω, μαζί με τον Ευ. Βενιζέλο, τον Α. Τσοχατζόπουλο και τον Θ. Ρουσόπουλο, για το - εξαιρετικό - βιβλίο του Λ. Κομίνη, "Από την πένα στην οθόνη".

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΖΑΜΠΕΤΑΚΗ

Ωραία βραδιά, με αίθουσα γεμάτη, ακροατήριο υποψιασμένο, θερμή ατμόσφαιρα. Δυστυχώς, έμεινα μοναχά ένα εικοσιτετράωρο. Που είναι, όμως, αρκετός χρόνος για να επισκεφθεί κανείς τουλάχιστον τρία ουζάδικα και ν' ακούσει και καμιά πενιά, σε κάποιο απόκεντρο "μαγαζί" μαζί με φίλους. Αλλά, πρωτίστως, για να χαρεί έναν ακόμη "καβγά" ανάμεσα στον Γουσίδη και τον Κυριακίδη, που όλο "στα μαχαίρια" βρίσκονται, χωρίς να χωρίζει στιγμή ο ένας από τον άλλο.

Να, αυτό μου αρέσει στη Θεσσαλονίκη: οι άνθρωποι δεν είναι φυλακισμένοι στον καθωσπρεπισμό τους, όπως συμβαίνει στην Αθήνα. Στην Τσιμισκή φωνάζουν "γεια χαρά", "τι χαμπάρια" από απέναντι πεζοδρόμια! Και κλέβουν χρόνο από τις δουλειές τους για να κάνουν φάρσες, χοντρές μερικές φορές, αλλά φάρσες, πάντως! Καθημερινά, ας πούμε, ο Κυριακίδης "βάζει φωτιές" στον Σπύρου και στον Δούδο, η κατάσταση περνάει στα χέρια του Γουσίδη, κι από 'κει αρχίζει καινούργιο πατιρντί, που τελειώνει αργά το βράδυ, στην ταβέρνα, για να ξαναρχίσει την επομένη…

Και τι να πω και για τα κορίτσια… Το ένα πιο όμορφο από το άλλο, στα καφενεία της πλατείας Αριστοτέλους, αλλά και πιο πέρα, στην παραλία. Μαζί με τ' αγόρια τους ή μόνα, τρία τρία - τέσσερα τέσσερα κάνουν τον άνεμο κουβάρι, συνεχώς, φέρνοντας στους περαστικούς την άνοιξη, ακόμα και μέσα σ' αυτό το βάρβαρο καταχείμωνο. Και κάτι που δεν μου αρέσει - με ενοχλεί: είναι φριχτή η κυκλοφορία των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης, ιδίως όταν βρέχει. Γκαράζ, δυστυχώς, δεν υπάρχουν - είναι ελάχιστα - οι τροχονόμοι περιέργως εξαφανίζονται και οι οδηγοί, σαν "να μην τρέχει τίποτα", διπλοπαρκάρουν, όπως και στην Αθήνα, και φούρνος να μην καπνίσει! Η πόλη, αναστενάζει. Χρειάζεται πολλά γκαράζ, επειγόντως. Κάτω από την Τσιμισκή, ένα μοναχά γνωρίζω στην οδό Πλουτάρχου και πάντοτε είναι γεμάτο…