Από το 1998 έχει να κατακτήσει ροζ φύλλο στο Ιβανώφειο ο ΠΑΟΚ.

Μεταβολή της πίεσης

ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΓΗΠΕΔΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΟΚ ΤΟ ΙΒΑΝΩΦΕΙΟ

Η μεταβολή της πίεσης, που προκαλείται με μεταβολή του όγκου του δοχείου, επηρεάζει τη θέση της χημικής ισορροπίας μόνο όταν: i) στην ισορροπία συμμετέχουν αέριες ουσίες και ii) κατά την αντίδραση παρατηρείται μεταβολή του αριθμού mol των αερίων.

Επτά χρόνια φαγούρα

Στις περιπτώσεις αυτές, σύμφωνα με την αρχή Le Chatelier, η αύξηση της πίεσης υπό σταθερή θερμοκρασία, μετατοπίζει την ισορροπία προς την κατεύθυνση όπου έχουμε λιγότερα mol αερίων (τα λιγότερα mol ασκούν μικρότερη πίεση).

Επτά χρόνια. Ένδεκα παιχνίδια. Το Ιβανώφειο φαίνεται ότι έχει εξελιχθεί σε κακό δαίμονα του ΠΑΟΚ, που έχει να κερδίσει εκεί από τον Νοέμβριο του 1998. Τι κι αν ο αντίπαλος άλλαζε; Είτε με τον Ηρακλή, είτε με τον Άρη, είτε με την ΜΕΝΤ ο Δικέφαλος "βαρέθηκε" να μαζεύει κίτρινα φύλλα αγώνα στο συγκεκριμένο γήπεδο.

Αντίθετα, η μείωση της πίεσης υπό σταθερή θερμοκρασία, μετατοπίζει την ισορροπία προς την κατεύθυνση, όπου έχουμε περισσότερα mol των αερίων (ασκούν μεγαλύτερη πίεση).

Του ΘΟΔΩΡΟΥ ΧΑΣΤΑ

Για παράδειγμα αν σε δοχείο που επικρατεί η ισορροπία (βλέπε σχήμα 4.7): N2(g) + 3H2(g) [pic] 2NH3(g) αυξήσουμε την πίεση, ελαττώνοντας τον όγκο του δοχείου σε σταθερή θερμοκρασία, τότε η ισορροπία μετατοπίζεται δεξιά.

15 Νοεμβρίου 1998 (10η αγωνιστική): Με πρωταγωνιστή τον Ουόλτερ Μπέρι που σημείωσε 23 πόντους και τον Σβι Σερφ στον πάγκο του, ο ΠΑΟΚ καταφέρνει να "δραπετεύσει" με νίκη από Ιβανώφειο επικρατώντας του Ηρακλή με 74-82 στην παράταση.

Κατ’ αυτό τον τρόπο αντίδραση τείνει να ελαττώσει την πίεση, κινούμενη προς την κατεύθυνση όπου ελαττώνεται ο αριθμός των mol των αερίων (από 4 σε 2 mol).

17 Απριλίου 1999 (Πλέι οφ): Ο Μπάιρον Ντίνκινς πήρε το όπλο και με 34 πόντους και 9(!) τρίποντα οδηγεί τον Ηρακλή σε νίκη 77-64 ισοφαρίζοντας τη σειρά με τον ΠΑΟΚ σε 1-1.

ΣΧΗΜΑ 4.7 Διαγραμματική απεικόνιση της επίδρασης που έχει η ελάττωση του όγκου του δοχείου (αύξηση της πίεσης) στη θέση της ισορροπίας: Ν2+3Η2 [pic] 2ΝΗ3 Στην περίπτωση αυτή έχουμε μετατόπιση της ισορροπίας προς τα δεξιά, σύμφωνα με την αρχή Le Chatelier.

19 Φεβρουαρίου 2000 (21η αγωνιστική): Μια ανόητη ενέργεια του Βίκτορ Αλεξάντερ, που έριξε αγκωνιά στον Χατζηβρέττα, οδήγησε τον ΠΑΟΚ σε "αυτοκτονία" γνωρίζοντας την ήττα με 75-71 παρά το γεγονός ότι προηγούνταν 66-71, 12 δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη!

Παράδειγμα 4.3

30 Δεκεμβρίου 2000 (10η αγωνιστική): Με 27 πόντους του Νίκου Χατζηβρέττα και υπό την καθοδήγηση του Ηλία Αρμένη ο Ηρακλής θα επικρατήσει επί του ΠΑΟΚ με 87-83.

Σε κλειστό δοχείο έχουμε σε ισορροπία α mol Ν2, β mol Η2 και γ mol ΝΗ3 σε θερμοκρασία θ: Ν2 + 3Η2 [pic] 2ΝΗ3, ΔΗ= -22 kcal

27 Οκτωβρίου 2001 (5η αγωνιστική): Χωρίς αντίπαλο έπαιζε ο Ηρακλής που δεν βρήκε αντίσταση από τον ταλαιπωρημένο ΠΑΟΚ.

α. Αυξάνουμε τον όγκο του δοχείου, οπότε η ποσότητα της ΝΗ3 ελαττώνεται.

Με Μπλάκνεϊ (20) και Χατζηβρέττα (26) το 78-61 ήρθε φυσιολογικά.

β. Αυξάνουμε τη θερμοκρασία, οπότε η ποσότητα της ΝΗ3 αυξάνεται.

2 Φεβρουαρίου 2003 (12η αγωνιστική): Τη ζημιά στον ΠΑΟΚ την έκανε ο Σωτήρης Νικολαΐδης, ο οποίος με 20 πόντους οδηγεί εκ του ασφαλούς τον Ηρακλή σε νίκη με 81-76.

γ. Προσθέτουμε ποσότητα Η2, οπότε η ποσότητα της ΝΗ3 ελαττώνεται.

24 Ιανουαρίου 2004 (17η αγωνιστική): Τότε οι δυο ομάδες μάχονταν για την τετράδα και ο Ηρακλής είχε πάρει το πάνω χέρι επικρατώντας επί του Δικεφάλου με 90-79 έχοντας σε εξαιρετική μέρα τον Ηλιάδη, που είχε πετύχει 31 πόντους.

Ποια από τις παραπάνω τρεις προτάσεις είναι σωστή;

3 Απριλίου 2004 (23η αγωνιστική): Ο αντίπαλος μπορεί να άλλαξε, αλλά η… αύρα του Ιβανώφειου παρέμεινε η ίδια για τον ΠΑΟΚ.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Με κορυφαίους τους Κόμματο, Πάρκερ και Μπέιλι ο Άρης επικρατεί με 99-96 επί του Δικεφάλου.

Η α. είναι σωστή, γιατί αυξάνοντας τον όγκο του δοχείου, ελαττώνεται η πίεση.

6 Μαΐου 2004 (Πλέι οφ): Το πλεονέκτημα έδρας είχε ο Ηρακλής απέναντι στο ΠΑΟΚ, στην πρώτη φάση των πλέι οφ της σεζόν 2003-2004.

Συνεπώς η πίεση πρέπει να αυξηθεί, σύμφωνα με την αρχή Le Chatelier.

Το όνομα "Ιβανώφειο" μάλλον έφτανε για να το εκμεταλλευτεί.

Για να αυξηθεί όμως η πίεση θα πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των mol αερίων γι’ αυτό και η αντίδραση «πάει» προς τα αριστερά.

Δραματική νίκη στην παράταση με 70-66 και 1-0…

Δηλαδή, ευνοείται η διάσπαση της ΝΗ3, με αποτέλεσμα η ποσότητά της να ελαττώνεται.

13 Μαΐου 2004 (Πλέι οφ): Επτά μέρες μετά (αφού ο ΠΑΟΚ είχε ισοφαρίσει σε 1-1) θα γίνει ένας αγώνας-καρμπόν.

Η β. είναι λάθος, γιατί η αύξηση θερμοκρασίας ευνοεί τις ενδόθερμες αντιδράσεις.

Το παιχνίδι θα κριθεί και πάλι στην παράταση και ο Ηρακλής θα αναδειχθεί και πάλι νικητής, αυτήν τη φορά με 90-85, παίρνοντας την πρόκριση στους "4" τους πρωταθλήματος.

Η γ. είναι λάθος, γιατί όταν προσθέτουμε Η2, η ισορροπία μετατοπίζεται δεξιά προς σχηματισμό ΝΗ3.

13 Νοεμβρίου 2004 (5η αγωνιστική): Τέσσερις νίκες στις ισάριθμες πρώτες αγωνιστικές του πρωταθλήματος μετρούσε ο ΠΑΟΚ την περσινή σεζόν.

Η συγκέντρωση του στερεού παραλείπεται από την έκφραση της Κc, καθώς αυτή είναι ανεξάρτητη από την ποσότητά του.

Πού άλλου θα έσπαγε το σερί;

Δηλαδή για την ισορροπία: CaCO3(s) [pic] CaO(s)+ CO2(g) έχουμε Κc = [CO2]

Στο Ιβανώφειο, φυσικά, όπου μετά από ένα συγκλονιστικό παιχνίδι ο Ηρακλής επιβλήθηκε με 69-67.

Επίσης για την ισορροπία: PCl5(l) [pic] PCl3(l) + Cl2(g) Kc = [Cl2]

15 Ιανουαρίου 2005 (12η αγωνιστική):

Εφαρμογή

Προερχόμενος από μεγάλη νίκη στο Βερολίνο απέναντι στην Άλμπα ο ΠΑΟΚ θεωρούσε ότι η ΜΕΝΤ θα ήταν μάλλον εύκολος αντίπαλος.

Σε κλειστό δοχείο έχουμε σε ισορροπία α mol SO2, β mol O2 και γ mol SO3 σε θερμοκρασία θ: 2 SO2 + O2 [pic] 2 SO3, ΔΗ = -198 kJ (εξώθερμη)

Δεν υπολόγιζε όμως το… γήπεδο.

α. Προσθέτουμε ποσότητα Ο2, οπότε η ποσότητα του SO3 ελαττώνεται.

ΜΕΝΤ-ΠΑΟΚ 94-88.

β. Αυξάνουμε τη θερμοκρασία, οπότε η ποσότητα του SO3 ελαττώνεται. γ. Αυξάνουμε τον όγκο του δοχείου, οπότε η ποσότητα του SO3 ελαττώνεται. Ποιες από τις τρεις παραπάνω προτάσεις είναι σωστές;