''Μη προνομιούχοι σε όλα''

γ. "Θάνατος στους άθεους (χριστιανούς)"!

Η προσέγγιση στους φτωχούς του νέου αιώνα γίνεται με τους όρους και το περιεχόμενο του προηγούμενου, που σηματοδότησε το τέλος της μεταβιομηχανικής εποχής. Ένας από τους πιο γνωστούς μάρτυρες της πρώτης Εκκλησίας ήταν ο άγιος Πολύκαρπος. Ο νέος όρος που παγκοσμίως επικρατεί είναι ''νεόπτωχοι'', προσδιορίζοντας ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, το οποίο κινείται στις παρυφές της οικονομικής και κοινωνικής δράσης είτε εξαιτίας παρατεταμένης ανεργίας είτε μερικής απασχόλησης ή χαμηλού εισοδήματος. Υπήρξε μαθητής του Ευαγγελιστή Ιωάννη και έγινε επίσκοπος Σμύρνης. Είτε πρόκειται για την αριστερά είτε για τη σοσιαλδημοκρατία, ακόμη κι αν πρόκειται για το ψευδεπίγραφο ενδιαφέρον της λαϊκής δεξιάς ή της νεοδεξιάς, επαναλαμβάνεται το ίδιο τραγικό λάθος. Την εποχή που ανθύπατος της Μ. Ασίας ήταν ο Στάτιος Κοδράτος, ο όχλος θεωρώντας τον άγιο υπεύθυνο για τη γενναιότητα που είχαν δείξει στο μαρτύριο έντεκα χριστιανοί, με προεξάρχοντα το Γερμανικό, ζήτησε επίμονα τη σύλληψή του.

Ο χαρακτηρισμός του Ανδρέα Παπανδρέου για τους μη προνομιούχους, εύστοχος και ευρηματικός στη δεκαετία του '70, σήμερα προσδιορίζει μόνο ένα μέρος της μεγάλης μάζας των νέων πτωχών του νέου αιώνα.

Αφού ζήτησε να μάθει το όνομά του ο ανθύπατος, απαίτησε να ορκιστεί στον Καίσαρα, να περιγελάσει το Χριστό και να πει "θάνατος στους άθεους", εννοώντας τους χριστιανούς.

Ένας πρόχειρος αλλά ουσιαστικός όρος που προσδιορίζει το εύρος αυτών των αναγκών είναι ο ''απλός άνθρωπος''. Ο Πολύκαρπος του εξήγησε ότι είναι χριστιανός και ότι δε θα μπορούσε να βλασφημήσει το Χριστό που υπηρετεί ογδόντα χρόνια. Εάν οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι, τα χαμηλά εισοδήματα του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα συνθέτουν τους φτωχούς της νέας τάξης, σε αυτούς προστίθεται και μία άλλη στρατιά συμπολιτών μας, που μπορεί οικονομικά να μην ανήκουν στις παραπάνω κατηγοριοποιήσεις, αλλά εμφανίζουν εγγενείς αδυναμίες να τύχουν των κοινωνικών υπηρεσιών που το κράτος παρέχει είτε στο επίπεδο της απλής πρόσβασης είτε στο επίπεδο της δωρεάν χρήσης. Μετά από αυτή την ομολογία, ο ανθύπατος τον καταδίκασε να καεί ζωντανός.

Είναι εκείνοι που δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, που δεν έχουν την ίδια δυνατότητα πρόσβασης στη γνώση, στις υπηρεσίες, στο κράτος, στην ασφάλεια και φυσικά στην οικονομική ανάπτυξη.

Πράγματι ο όχλος μάζεψε ξύλα, άναψε μια μεγάλη φωτιά και έριξε πάνω της τον άγιο.

Είναι όλοι εκείνοι που μπορεί να βρίσκονται πάνω από το δείκτη ο οποίος ορίζει τη φτώχεια, γιατί η παραοικονομία σήμερα έχει εξαπλωθεί σε βαθμό που καλύπτει ένα σημαντικό μέρος του εισοδήματος, αλλά που η πρόσβαση στους θεσμούς και στις προϋποθέσεις για καλύτερο μέλλον είναι ανέφικτη.

Η φωτιά όμως δεν άγγιξε το σώμα του αγίου.

Οι υπηρεσίες υγείας, ασφάλειας, μετακίνησης είναι γι' αυτούς αδύνατες.

Μη έχοντας άλλη λύση διέταξαν ένα στρατιώτη να τον αποκεφαλίσει.

Είναι όλοι εκείνοι που εγκλωβίζονται στο φακελάκι του νοσοκομείου και στο γρηγορόσημο των δημόσιων υπηρεσιών, μιας και η καθημερινή πρακτική και πραγματικότητα απόκτησης των αγαθών αυτών το απαιτεί.

Το αίμα μάλιστα που έτρεξε, προς μεγάλη έκπληξη των παρισταμένων, έσβησε τελείως τη φωτιά.

Η πολιτική που ακολουθείται βασίζεται ακριβώς σε αυτήν την οικονομική και κοινωνική διάσταση των πολιτών, στο διαχωρισμό τους σε πληβείους και πατρικίους.

Ήταν 23 Φεβρουαρίου του 156 μ.Χ. κι έτσι κάθε τέτοια μέρα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του αγίου Πολυκάρπου.

Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά τα κόμματα, οι φορείς, οι πολίτες απαιτείται να στρέψουν τον προβληματισμό τους στους ''απλούς πολίτες'', όχι μόνο με οικονομικό κριτήριο, που ούτως ή άλλως αποτελεί βασικό κριτήριο ταξικού χαρακτήρα. Απαιτείται να οργανώσουμε τη σκέψη μας, το διάλογο, την ανησυχία και την ευαισθητοποίησή μας σε ένα ευρύτερο φάσμα συμπολιτών μας, οι οποίοι εκτός της ανέχειας βιώνουν τον αποκλεισμό κάθε είδους. Τον αποκλεισμό σε κάθε επίπεδο, σε όλο το μέγεθος.

Για όλους αυτούς τους λόγους ας εγκαταλείψουμε την ευμάρεια του νεοπλουτισμού μας κι ας ενδιαφερθούμε για τον απλό πολίτη, που δεν αντιμετωπίζει μόνο την οικονομική ανέχεια αλλά τον αποκλεισμό και την εγκατάλειψη.

Στέλιος Αγγελούδης