ΧΑΝΣ ΤΙΤΜΑΓΙΕΡ Αυξήσεις, αλλά… αργότερα

ΤΟ ΕΠΟΣ ΓΙΛΓΑΜΕΣ

Ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ, της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, είναι ίσως το σημαντικότερο, θεσμικά, πρόσωπο της γερμανικής οικονομίας.

Μερικές τράπεζες είχαν ετοιμασθεί για νέα επιτόκια, αλλά το ανέβαλαν

Λογοτεχνικό δημιούργημα της σουμεριακής ακμής το έπος Γιλγαμές, το οποίο προηγείται κατά μιάμιση χιλιετία των ομηρικών επών, διηγείται την ιστορία ενός νεαρού βασιλιά, γεμάτου δύναμη και αλαζονεία. Ύστερα από την πρόσφατη νίκη των σοσιαλδημοκρατών, ο Τιτμάγιερ έγινε το επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος, καθώς από τον τρόπο με τον οποίο θα συνεργαστεί με τη νέα γερμανική κυβέρνηση θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό κλίμα, όχι μόνο της χώρας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

Ο βασιλιάς αυτός, ο Γιλγαμές, μέσα από τις περιπέτειες και τα παθήματα του μεταμορφώνεται, γίνεται ταπεινός και, τελικά, με δάκρυα και πόνο, δέχεται την κοινή μοίρα όλων των ανθρώπων, το θάνατό του.

Οι σοσιαλδημοκράτες, άλλοτε εμμέσως και άλλοτε μεγαλόφωνα, επέκριναν τον Χανς Τιτμάγιερ ότι προσεγγίζει τα θέματα της οικονομίας με τρόπο τεχνοκρατικό, αδιαφορώντας για τις κοινωνικές συνέπειες.

Για τις επόμενες εβδομάδες μετέθεσαν χθες οι τράπεζες την ανακοίνωση που αφορά την αύξηση των επιτοκίων στα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια.

Το σουμεριακό αυτό έπος, το αρχαιότερο στο είδος του, αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα λογοτεχνικά δημιουργήματα της ανθρωπότητας. Όμως, ο Χανς Τιτμάγιερ δε χάνει ευκαιρία να τονίσει ότι η κεντρική τράπεζα είναι εκ του νόμου ανεξάρτητη και οι αποφάσεις της δεν υπόκεινται σε κανένα κυβερνητικό έλεγχο.

Ύστερα από τις έντονες αντιδράσεις της κυβέρνησης, της ΓΣΕΕ, της ΟΤΟΕ και καταναλωτικών οργανώσεων που προκάλεσε η αύξηση επιτοκίων που ανακοίνωσε προχθές η Alpha Bank, οι άλλες τράπεζες ανέβαλαν αντίστοιχες ανακοινώσεις.

Ας γευτούμε κάτι από την ομορφιά του Αυτό έσπευσε να δηλώσει και χθες σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "ΖΕΙΤ", τονίζοντας ότι "είναι σίγουρος πως η ανεξαρτησία αυτή θα ισχύσει και στο μέλλον".

Όμως, οι διοικήσεις των άλλων τραπεζών, επισήμως και ανεπισήμως, προετοίμαζαν χθες το κλίμα για αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων στο επόμενο διάστημα.

Άκου την ιστορία του ανθρώπου αυτού, του Γιλγαμές, που τόσο δεινοπάθησε σκληρά. Ανώτερος απ' άλλους βασιλιάδες και πολεμιστής, άρχοντας και γίγαντας. Ήρωας που στην Ουρούκ είδε το φως, σαν Ταύρος άγριος, ορμητικός. Μπροστά τραβάει, αρχηγός. Ακολουθεί, στήριγμα των συντρόφων του, πλέγμα γερό, προστάτης των αντρών του, αυτός, το μανιασμένο κύμα της πλημμύρας που κι έναν τοίχο πέτρινο γκρεμίζει. Ο Γιλγαμές σε δύναμη άφταστος. Το έπος τον Γιλγαμές: Πινακίδα Ι, στήλη ε'. Απόδοση Αύρα Word (Εκδόσεις Ιστός)

Όσον αφορά θέματα για τα οποία είναι καθ' ύλην αρμόδιος, όπως τα επιτόκια, ο Χανς Τιτμάγιερ δήλωσε ότι η μέχρι τώρα ευρωπαϊκή πολιτική ήταν πλήρως ορθή.

Μετά την ανακοίνωση της Alpha Bank για αύξηση των επιτοκίων στα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, οι διοικήσεις άλλων τραπεζών άρχισαν να αφήνουν να διαρρεύσει η πρόθεσή τους να ακολουθήσουν και αυτές.

Τι σου θυμίζουν οι στίχοι του σουμεριακού έπους;

"Τώρα, θα πρέπει τα επιτόκια των ευρωπαϊκών χωρών να συγκλίνουν προς το επίπεδο των γερμανικών, που είναι τα χαμηλότερα της Ευρώπης, και μετά να ληφθούν οι όποιες αποφάσεις για νέα πτώση των γερμανικών επιτοκίων".

Μάλιστα, χθες το πρωί ορισμένες τράπεζες άρχισαν να κάνουν τους υπολογισμούς τους για τις αυξήσεις, ενώ είχαν ήδη ετοιμάσει τις ανακοινώσεις με τα νέα αυξημένα επιτόκια.

Με τη φράση του αυτή, ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ απάντησε στο σοσιαλδημοκράτη ηγέτη, Όσκαρ Λαφοντέν, τον κατά πάσα πιθανότητα νέο υπουργό Οικονομικών, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ της νέας μείωσης των γερμανικών επιτοκίων.

Η υποχώρηση

Κρύβοντας με δυσκολία τα αισθήματά που τρέφει για τον Τιτμάγιερ, ο Λαφοντέν δηλώνει ότι "κανείς δεν αμφισβητεί την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.

Τελευταία στιγμή, και όταν είχε εκδηλωθεί το μέτωπο αντίδρασης, πήραν πίσω τις ανακοινώσεις, επισημαίνοντας ότι θέλουν να το σκεφτούν περισσότερο και να συνεκτιμήσουν και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σχετικά με την πορεία των επιτοκίων του ευρώ.

Όμως, αυτή δεν αποτελεί κάποιο ιερό και όσιο.

Επίσης, διασκέδαζαν την άποψη ότι δέχθηκαν πιέσεις από την κυβέρνηση.

Δεν αποτελεί κάποιον θεσμό, προικισμένο με το αλάθητο.

Αντί για ανακοινώσεις με νέα αυξημένα επιτόκια προχώρησαν σε δηλώσεις, με τις οποίες άφηναν να εννοηθεί ότι θα προχωρήσουν σε αυξήσεις αργότερα, καλύπτοντας ταυτόχρονα την απόφαση της Alpha Bank για αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων.

Είναι μια ομάδα ανθρώπων που κατά το παρελθόν, όταν ήταν υπουργοί ή υφυπουργοί, έλαβαν και λανθασμένες αποφάσεις".

Συγκεκριμένα, τόνιζαν ότι τα μέτρα διαφάνειας της Τραπέζης της Ελλάδος, η αύξηση των προβλέψεων για τις επισφάλειες, η έκδοση των λαϊκών ομολόγων και ο πληθωρισμός επιβάλλουν την άνοδο των επιτοκίων χορηγήσεων.

Και βέβαια, ο υπαινιγμός αφορούσε τον Τιτμάγιερ, καθώς κατά την περίοδο 1982-89 διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Κολ.

* Πειραιώς: Ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς κ. Μιχάλης Σάλας δήλωσε ότι «λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες ρυθμίσεις των εποπτικών αρχών, καθώς και την έμμεση παρέμβαση της κυβέρνησης στην διαμόρφωση των επιτοκίων (έκδοση λαϊκών ομολόγων), επιβάλλεται πράγματι η επανεξέταση και η αναπροσαρμογή των επιτοκίων των ελληνικών τραπεζών». Σε ό,τι αφορά στις κινήσεις της Τράπεζας Πειραιώς, ο κ. Σάλλας ανέφερε ότι «η τράπεζά μας θα οριστικοποιήσει τη θέση της και θα αναπροσαρμόσει την τιμολογιακή της πολιτική, συνεκτιμώντας μέσα στις προσεχείς εβδομάδες και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σχετικά με την περαιτέρω μείωση ή διατήρηση του παρεμβατικού επιτοκίου του ευρώ».

* Εμπορική: Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι επισημάνσεις από άλλες τράπεζες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Εμπορική Τράπεζα πρόκειται την ερχόμενη εβδομάδα να ανακοινώσει αναπροσαρμογή των επιτοκίων χορηγήσεων και νέα καταθετικά προϊόντα. Η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη για εξορθολογισμό της πολιτικής επιτοκίων λόγω του νέου θεσμικού πλαισίου (αύξηση προβλέψεων, διαφάνεια στις προμήθειες κ.λπ.) και λόγω της υπερακόντισης προς τα κάτω των επιτοκίων χορηγήσεων που έγινε μέχρι σήμερα.

* Εθνική: Η Εθνική Τράπεζα παραμένει στις δηλώσεις του διοικητή της κ. Θεόδωρου Καρατζά, ο οποίος είπε ότι η τράπεζα δεν έχει σκεφτεί ακόμη καμία μεταβολή στα επιτόκια. Όμως, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της αγοράς και τον ανταγωνισμό.

* Eurobank: Από την πλευρά της, η EFG Eurobank Ergasias εμφανιζόταν χθες να συμφωνεί με τους παράγοντες που δικαιολογούν αύξηση των επιτοκίων στα δάνεια. Όμως, θεωρεί ότι καλύτερα είναι να περιμένει και να εξετάσει την απόφασή της περισσότερο.

* Γενική: Μολονότι η Γενική Τράπεζα δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων, δικαιολογεί την απόφαση της Alpha Bank. Στελέχη της έλεγαν χθες ότι κινούμαστε σε ένα περιβάλλον όπου ασκείται άνοδος στα επιτόκια λόγω πληθωρισμού και των πρόσφατων μέτρων της Τραπέζης της Ελλάδος που αυξάνουν το κόστος εξυπηρέτησης των τραπεζών.