Τη μονιμοποίηση των εποχικών υπαλλήλων και την πρόσληψη των επιλαχόντων στο διαγωνισμό του 1995 προωθεί το νομοσχέδιο που εισηγήθηκε ο υπουργός Εσωτερικών, Αλέκος Παπαδόπουλος.

ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ

6. Ορισμός

ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

«Πρόνοια» και «κοινωνική φροντίδα»

Η λέξη ορισμός σχετίζεται ετυμολογικά με το ρήμα ορίζω.

Μονιμοποίηση 30.000 συμβασιούχων

Όψεις εκσυγχρονισμού του κοινωνικού κράτους

Ορίζω σημαίνει θέτω κάτι μέσα σε όρια και, επομένως, όταν κάτι το θέτω μέσα σε όρια, το γνωρίζω, αφού έχω βρει τα όριά του.

Καταργείται το προνόμιο του διορισμού τέκνων δημοσίων υπαλλήλων, ενώ οι συλλογικές διαπραγματεύσεις εισάγονται πλέον και στο δημόσιο

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Θ. ΤΣΑΤΣΟΣ

Με τον ορισμό εξηγούμε τη σημασία μιας λέξης χρησιμοποιώντας άλλες λέξεις.

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις εισάγονται πλέον και στο δημόσιο με βάση το προσχέδιο νόμου, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Αλέκος Παπαδόπουλος.

1. Το «κοινωνικό κράτος» βρίσκεται μπροστά σε δύο κινδύνους.

Αν από έναν ορισμό αφαιρεθεί μία ή περισσότερες λέξεις, τότε ο ορισμός θα είναι ελλιπής και μπορεί να οδηγήσει σε παρανοήσεις.

Το προσχέδιο προβλέπει ακόμη την αλλαγή της εργασιακής σχέσης 30.000 ήδη υπηρετούντων υπαλλήλων από ιδιωτικού σε δημοσίου δικαίου, την κατάργηση των προνομίων, που ίσχυαν για τα συγγενικά των υπαλλήλων πρόσωπα, αποκλείει τη μονιμοποίηση των εποχικών υπαλλήλων και προωθεί την πρόσληψη των επιλαχόντων στο διαγωνισμό του 1995.

Ο ένας είναι ο ιδεολογικός εμπαιγμός που υφίσταται από όσους το χρησιμοποιούν ως ψευδώνυμο και ετικέτα «σοσιαλιστικού» προσανατολισμού.

Δύσκολα μπορούμε να ορίσουμε αφηρημένες έννοιες: π.χ. ελευθερία, δικαιοσύνη.

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις

Ο άλλος κίνδυνος είναι οι ανακατατάξεις στην παγκόσμια οικονομία που πλήττουν τις ήδη αποδυναμωμένες υλικές και θεσμικές βάσεις του κοινωνικού κράτους.

• Μ. Τριανταφυλλίδης, Λεξιλογικές Ασκήσεις, Θεσσαλονίκη, 1967. • Νεοελληνική Γλώσσα για το γυμνάσιο, τ.Γ ', ΟΕΔΒ, Αθήνα, 2002.

Συγκεκριμένα, στις συλλογικές διαπραγματεύσεις εμπίπτουν όλα τα θέματα, εκτός από κείνα που εκ του Συντάγματος ανατίθενται ρητώς προς ρύθμιση στη Βουλή.

2. Παράλληλα, ο πολίτης, όσο πάει και περισσότερο, αμφισβητεί τις δυνατότητες των συνταγματικά κατοχυρωμένων κοινωνικών δικαιωμάτων να λειτουργούν ως φραγμός σε μια διαδικασία αποδόμησης ή και σταδιακής ιδιωτικοποίησης του «κράτους πρόνοιας».

Για τα θέματα αυτά εισάγεται ο θεσμός των συλλογικών συμφωνιών, στον οποίο εμπίπτουν τα μισθολογικά και συνταξιοδοτικά θέματα.

Όμως, είναι βέβαιο, πως στο μέτρο που η συνύπαρξη της οικονομίας της αγοράς με την αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού, ο ενδεχόμενος εκφυλισμός του κοινωνικού κράτους συνεπάγεται την αλλοίωση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής φυσιογνωμίας, τελικά δε την αναξιοπιστία της αξιακής Ευρώπης.

Εισάγονται επίσης θεσμοί μεσολάβησης, που θα βοηθούν στην επίτευξη των συλλογικών συμβάσεων και συμφωνιών.

3. Γι' αυτό αποτελεί ευτύχημα, που τελικά - έστω και την τελευταία στιγμή - η «Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης» επικεντρώθηκε και στο θέμα του κοινωνικού κράτους με έκθεση που φέρει την υπογραφή του εκπροσώπου της ελληνικής κυβέρνησης.

Ποιοι μονιμοποιούνται, ποιοι εξαιρούνται

4. Ανεξαρτήτως της αμφισβήτησης που διατυπώνεται για την πρακτική αξία των συνταγματικών εγγυήσεων των κοινωνικών δικαιωμάτων, οι διατάξεις του άρθρου 21 του αναθεωρημένου Συντάγματος είναι πληρέστερες σε σχέση με τις αντίστοιχες του προηγουμένου, αφού κάνουν ρητή μνεία καίριων ζητημάτων, όπως αυτού των ατόμων με αναπηρία.

Η μονιμοποίηση των 30.000 υπαλλήλων, που εργάζονται στο δημόσιο με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, οδηγεί αυτομάτως στην ένταξή τους στην δημοσιοϋπαλληλική ιεραρχία, κάτι που ως τώρα αποκλειόταν.

Βέβαια, αν και η ιστορική διαμόρφωση των θεσμών κοινωνικής προστασίας με βάση συγκεκριμένες αρχές οργάνωσης, λειτουργίας, διοίκησης και χρηματοδότησης, υποχρεώνει τον νομοθέτη να διατηρήσει άθικτο τον πυρήνα και την υπόσταση των εν λόγω δικαιωμάτων, ο νομοθέτης διαθέτει αρκετά περιθώρια επιλογών στο επίπεδο της πρωτοβουλίας για την πραγμάτωση των δικαιωμάτων αυτών.

Βασική προϋπόθεση για τη μονιμοποίηση είναι οι ενδιαφερόμενοι να έχουν τα γενικά και ειδικά προσόντα που απαιτεί ο κλάδος και η θέση τους, με εξαίρεση το όριο ηλικίας.

5. Την τελευταία δεκαετία έγιναν τρεις νομοθετικές παρεμβάσεις στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας.

Η κατάταξη σε βαθμό θα γίνεται ανάλογα με την προϋπηρεσία.

Πρόκειται για τον ν. 2082/92 που αποτελεί ουσιαστικά τον επίλογο της συγκεντρωτικής γραφειοκρατικής αντίληψης παροχής κοινωνικής προστασίας, τον ν. 2646/98 που αποπειράται την κατ' αντιστοιχία προς το ΕΣΥ θεσμοθέτηση και οργάνωση του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Φροντίδας και τέλος, τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο «Αναδιοργάνωση του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις», ο οποίος κινείται προς την κατεύθυνση της πραγμάτωσης συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων.

Οι υπάλληλοι που κατατάσσονται με βάση πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα μετατάσσονται υποχρεωτικά σε άλλη υπηρεσία εντός εξαμήνου, στην περίπτωση που τα τυπικά τους προσόντα δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της υπηρεσίας.

Το βήμα είναι και θετικό και προς τη σωστή κατεύθυνση.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους σε διάστημα τριών μηνών μετά τη δημοσίευση του νόμου.

6. Πράγματι, με τον νέο νόμο προωθείται η διασύνδεση των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας με τη μετεξέλιξη του θεσμού των Πε.Σ.Υ. σε Περιφερειακά Συστήματα Υγείας και Πρόνοιας και υλοποιείται η αποκέντρωση της παροχής κοινωνικής προστασίας προς το εγγύτερο προς τον πολίτη επίπεδο.

Από τη ρύθμιση για τη μονιμοποίηση εξαιρούνται οι υπάλληλοι με σχέση ιδιωτικού δικαίου, που υπηρετούν σε πρεσβείες και προξενεία μας στο εξωτερικό.

Παραλλήλως, θεσμοθετούνται νέοι πρωτοποριακοί θεσμοί όπως το «Εθνικό Παρατηρητήριο Ατόμων με Αναπηρίες» και προβλέπονται καινοτόμα προγράμματα διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα, αξιοποιώντας νομοθετικά τον δρόμο που υπέδειξε η συνταγματική επιταγή του άρθρου 21 § 6.

Οι επιλαχόντες του 1995

7. Τέλος, δεν μπορεί να παραγνωρισθεί η ιδιαίτερη αναφορά του νέου νομοθετικού κειμένου στο ζήτημα της ανάπτυξης προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας μέσω της ενεργοποίησης του εθελοντισμού.

Στο προσχέδιο νόμου προβλέπεται ακόμη η πρόσληψη των επιλαχόντων του γραπτού διαγωνισμού του 1995 (περί τους 1.850), οι οποίοι θα καλύψουν κενές θέσεις σε φορείς του δημοσίου με βάση τον πανελλήνιο πίνακα του ΑΣΕΠ, ανάλογα με τον βαθμό που πέτυχαν στις εξετάσεις και αφού υποβάλουν τη σχετική αίτηση.

Ο εθελοντισμός στον τομέα αυτό, αλλά και γενικότερα, αποτελεί απτή και ουσιαστική εκδήλωση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στο δύσκολο, πράγματι, εγχείρημα της μετεξέλιξης της παραδοσιακής «πρόνοιας», όπως μεταπολεμικά τη γνώρισε η Ελλάδα, σε ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα «κοινωνικής φροντίδας».

Προνόμια τέλος!

Ένα σύστημα με σημαντικό αλλά όχι ισοπεδωτικό ρόλο του κράτους, που θα ανταποκρίνεται στην κάλυψη των αναγκών ατόμων και συνόλου.

Καταργείται πλέον το προνόμιο, που είχαν στις προσλήψεις στο δημόσιο, οι συγγενείς υπαλλήλων που υπηρετούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και εισάγονται διατάξεις που αυστηροποιούν το νόμο 2190 (νόμος Πεπονή) σχετικά με την πρόσληψη εποχικού και τακτικού προσωπικού.

Ένα σύστημα που εν τέλει θα αναδεικνύει την πρακτική αξία των εγγυήσεων των κοινωνικών δικαιωμάτων, μη καθιστώντας τις εγγυήσεις αυτές, όπως χαρακτηριστικά είχε πει ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, «συνταγματικά κουρελόχαρτα».

Οι εποχικοί

Για το εποχικό προσωπικό απαγορεύεται ρητώς η ανανέωση των συμβάσεων και αποκλείεται η μονιμοποίηση. Το προσωπικό αυτό θα προσλαμβάνεται για ένα οκτάμηνο κατ' έτος και με βάση τους πίνακες κατάταξης του ΑΣΕΠ, οι οποίοι θα ισχύουν για τρία χρόνια.