ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΕΠΙΛΟΓΕΣ

Ανθολογίες 

Ανθολόγηση νεοελληνικής λογοτεχνίας (19ος-20ός αι.) 

 

Κατακουζηνός Αλέξανδρος

Ο υιός του Δημίου (απόσπασμα)

Ο ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥ

[…]

Β

Ο ΟΙΚΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥ

Ἐνῷ πρὸ ὀλίγου ὁ τέττιξ ἐλάλει
Καὶ λάμψις ἡλίου ἐκόσμει τὴν γῆν,
Ἰδοὺ καταιγὶς ἐγερθεῖσα μεγάλη
Τὴν πρὶν γαληναίαν διώκει σιγήν.
Ἡ φύσις στενάζει· τὰ νέφη πυκνοῦνται.
Ὁ ἄνεμος πνέει· τὰ δένδρα κινοῦνται.
Ἀστράπτει καὶ λάμψις πυρὸς στιγμιαία
Τὰ νέφη ἀνάπτει κ' ἐν τάχει περνᾷ.
Βρονταὶ ἀντηχοῦσι μακράν, καὶ ῥαγδαία
Βροχὴ τὰ πλησίον μαστίζει βουνά.

Σιγῶν ὁ Μαρτῖνος, στενάζων καὶ μόνος,
Κ' ἐντὸς ὑποθάλπων ἀλγοῦσαν ψυχήν,
Τὸν σάλον σφοδροῦ ἠκροᾶτο χειμῶνος
Τὴν ἄπαυστον βλέπων τῆς γῆς ταραχήν.
Κ' ἐνῷ ἐμυκᾶτο ἡ φύσις ἀγρία
Ἰδοὺ πρὸ τοῦ οἴκου φωνὴ γυναικεία,
«Ὦ πάτερ, ἐδῶ μὴ σταθῶμεν πλησίον»
Ἠκούσθη λαλοῦσα ὡς μέλος γλυκύ·
Ὁ οἶκος αὐτὸς εἶναι οἶκος δακρύων.
«Ὁ δήμιος Μάρκος ἐδῶ κατοικεῖ».

«Χρηστίνα», ὁ γέρων ἀντεῖπεν ἀσθμαίνων,
«Διάστημα εἶναι ἀκόμη πολύ,
«Καὶ ὕδωρ ἐκ νέφους πυκνοῦ καταβαῖνον
«Νὰ πνίξῃ τὴν σύμπασαν γῆν ἀπειλεῖ.
«Ἐλθέ, τοῦτο εὕρηται ἄσυλον μόνον,
«Φιλόξενον στέγην ἡμῖν ἐφαπλόνον».
Ἀλλ' εἰς τοῦ δημίου τὸν οἶκον ἐκεῖνον
Νὰ κάμῃ ἓν βῆμα ἡ κόρη ἀργεῖ.
«Μὴ, πάτερ· ἐδῶ εἶναι τόπος τῶν θρήνων·
«Ἐδῶ θὰ μᾶς εὕρ' ἡ τοῦ Πλάστου ὀργή».

Δυσθύμως ὁ νέος υἱὸς ν' ἀποβάλῃ
Ἐξῆλθε τὸν ὅστις τοιαῦτα λαλεῖ.
Πλὴν ποία τὸ βλέμμα του ὄψις προσβάλλει!
Ἐκόπ' εἰς τὰ χείλ' ἡ φωνή του δειλή.
Ὡς εὔχροον ἄνθος, ὡς Χάρις ὡραία
Ἐμπρός του ἡ φίλη παρίστατο νέα.
Ἡ νέα, ἣν εἶδεν ἐν οἴκῳ Κυρίου,
Ἐν ὥρᾳ ἡσύχῳ θερμῆς προσευχῆς,
Καὶ φλόγας ᾐσθάνθη πυρὸς ἐγκαρδίου,
Καὶ ἄφραστον πόνον ἀλγούσης ψυχῆς.

Κ' ἡ κόρη Χρηστίνα, ὡς εἶδεν ἐκεῖνον,
ᾘσθάνθη σφοδρὸν τῆς καρδίας παλμόν,
Γνωρίσασ' ἀμέσως τὸν νέον Μαρτῖνον,
Τὸ κέντρον τῶν τόσων αὑτῆς στεναγμῶν.
Ἀλλὰ εἰς τοιαύτην ἀνέλπιστον θέαν
Βαθεῖαν λαβοῦσα πληγὴν καὶ βιαίαν,
Διὰ κρινολεύκων δακτύλων ὡραίων
Ἐξ ὄψεως κρύπτει τὸ βλέμμα δεινῆς,
Κ' ὑγρὸν, εἰς τῆς κόρης τὸ πρόσωπον ῥέον,
Ἓν δάκρυ ἐφάνη ὡς δρόσου ῥανίς.

Ῥαγδαῖον πλὴν τότ' ἐξ ἀγρίων αἰθέρων
Κατέχεεν ὄμβρον πολὺν ὁ Θεός.
Εἰσῆλθεν ἡ κόρη· εἰσῆλθεν ὁ γέρων.
Κατόπιν αὐτῶν ὁ τοῦ Μάρκου υἱός.
Ἀμφότεροι ὅμως συστόλως οἱ ξένοι
Ἐσίγων, ἐκείνου μακρὰν χωρισμένοι.
Κ' εἰς αἴσθημα πάθους ψυχῆς ἀπαισίου
Τὸ βλέμμα ἐκφεύγοντες τῶν οἰκητῶν,
Ἐδείκνυον, ὅτ' ὑπὸ στέγην δημίου
Τὸ ἄσυλον ἦτον αὐτοῖς μισητόν.

Πλὴν τέλος ὁ γέρων, τὸν λόγον εὐθύνων
Καὶ λύσας τὴν πρῴην σιγὴν συνετῶς,
Ἠρώτησε βλέπων τὸν νέον Μαρτῖνον,
Ἂν κύριος ᾖναι τοῦ οἴκου αὐτός,
Ἢ μόνον πιστὸς ὀπαδὸς τοῦ κυρίου,
Τὰς ὥρας ἐκεῖ διανύων τοῦ βίου.
Κ' ἡ ἔμφροντις κόρη, πολὺ φοβουμένη
Ἀπόκρισιν λόγον αὐτοῦ ἀλγεινόν,
Προσέχουσα ὅμως ν' ἀκούσῃ προσμένει
Ἐνδόμυχον ἔχουσ' ἀγῶνα δεινόν.

Αὐτὸς μὲ ἀλγοῦντα καὶ πάλλοντα στήθη,
Τὴν κόρην προσβλέψας κ' εὐθὺς ἀπαντῶν,
«Δὲν εἶμ' ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ» ἀπεκρίθη,
«Οὐδ' ἄλλοτε ἦλθον ποτὲ εἰς αὐτόν.
«Εἰς ἄγνωστα μέρη ἐδῶ πλανημένος,
«Κ' ἐγὼ μετὰ ξένων παρίσταμαι ξένος.
«Καὶ τάραχον φεύγων θυέλλης ἀγρίας,
«Βροχὴν ἄνευ τέλους καὶ ἦχον βροντῶν,
«Καιρὸς ἕως οὗ ἐπανέλθῃ εὐδίας
«Μικρὰν προστασίαν εἰσῆλθον ζητῶν».

Ἀκούσασ' ἀνέλπιστον λόγον ἡ κόρη,
Κ' ἐνδόμυχον αἴφνης λαβοῦσα χαράν,
Γλυκύτερον τότε αὐτὸν ἐθεώρει,
Δεικνύουσα κλίσιν αὐτῷ τρυφεράν.
Κ' εὐσχήμως κινοῦσα κοράλλινα χείλη,
Τοσοῦτον ἡδέως κ' εὐήχως ὡμίλει,
Ὥστ' ἕκαστον φθόγγον ἐν μέσῃ καρδίᾳ
ᾘσθάνετ' ὁ νέος γλυκὰ ν' ἀντηχῇ,
Καὶ τέρψεως πλήρης, πολλὴ κ' αἰωνία
Ἐπόθει νὰ πίπτῃ ἐξ ὕψους βροχή.

Πλὴν αἴθριος πάλιν ἐφάνη ὁρίζων.
Γαλήνη ἐπῆλθεν ἀντὶ ταραχῆς,
Καὶ σύσκιον δάσος δρυῶν ψιθυρίζον
Ὑγρὰς ἐκτινάσσει σταγόνας βροχῆς.
Ἑπτάχρονος Ἶρις, τοῦ Πλάστου σημαία,
Κοσμεῖ τὸν ἀπέναντι θόλον ὡραία.
Ὁ Φοῖβος πρὸς δύσιν βραδέως προβαίνει.
Φαιδρὸν ψάλλει ᾆσμα χορεία πτηνῶν,
Καὶ γείτων κοιλάς, ἐκ βροχῆς ῥαντισμένη,
Ἀτμὸν εὐωδίας ἐκπέμπει τερπνόν.

Ἐν ὥρᾳ καιροῦ ἁρμοδίου οἱ ξένοι
Ν' ἀφήσουν σκοπεύουν τὸν οἶκον αὐτόν,
Ὁπότε τὴν θύραν ἀνοίγων, ἐμβαίνει
Ἀνήρ τις, εἰς χεῖρα σφαγέα κρατῶν.
Μακρὸν ἔχων γένυ καὶ ὄψιν ἀγρίαν,
Σκληρὰν εἰς τὰ στήθη ἐδήλου καρδίαν.
Τοὺς ὄνυχας ἔχων εἰς αἷμα βαμμένους,
Καὶ βλέμμα τοξεύων ὡσεὶ ἀστραπήν,
Λοξῶς ἀμφοτέρους προσεῖδε τοὺς ξένους,
Ἐκ φρίκης τηροῦντας νεκρῶν σιωπήν.

Φωνὰς μετ' ὀλίγων ἀνάρθρους προφέρει·
Τὸν πέλεκυν βίᾳ κτυπᾷ κατὰ γῆς,
Καὶ ὕδωρ προστάζει τὸν νέον νὰ φέρῃ
Ἐκ τῆς πρὸ τοῦ βράχου ῥεούσης πηγῆς.
Ἐπὶ μαρμαρίνου θρανίου καθίσας,
Καὶ τὸν τοῦ προσώπου ἱδρῶτα σπογγίσας
Προσέθετο, δίδων πηλίνην ὑδρίαν
Εἰς τὸν ὡς ἐκ βέλους βληθέντα υἱόν·
«Ὤ! σήμερον εἶχον πολλὴν ἐργασίαν,
«Ἐκκόψας τὰς κάρας κακούργων τριῶν».

Ἐξῆλθεν ὁ νέος υἱός, ἐκ καρδίας
Ἀφεὶς ἐν ὀδύνῃ βαθὺν στεναγμόν.
Ἐξῆλθε, τοιαύτης στιγμῆς ὀλεθρίας
Τοῦ τάφου τὴν κρύαν στρωμνὴν προτιμῶν.
Καὶ ὅτε, τὸ σκότος τῆς γῆς διασχίζων,
Ἐφάνη καὶ πάλιν ὀ Φοῖβος φωτίζων,
Μὴ φέρων τοῦ πάθους τοσαύτην πικρίαν
Κ' εἰς στέγην μὴ θέλων νὰ ζῇ μισητήν,
Ἀφῆκεν αὐτὸς τοῦ πατρὸς τὴν οἰκίαν,
Καὶ πλέον οὐδέποτε εἶδεν αὐτήν.