Εξώφυλλο

Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός

Αρχαϊκή Επική Ποίηση

των Δ.Ν. Μαρωνίτη, Λ. Πόλκα, Κ. Τουλούμη

ΣΤ2.6.4. Υφαντική

Στα ομηρικά έπη είναι πολύ συχνές οι αναφορές στην ενασχόληση των γυναικών με την υφαντουργία. Αρκεί να αναφερθεί η Οδύσσεια και ο περίφημος πέπλος της Πηνελόπης που έραβε και ξήλωνε με σκοπό να παραπλανήσει τους μνηστήρες και να καθυστερήσει τον γάμο της με έναν από αυτούς. Η υφαντική ήταν ασχολία των αριστοκρατισσών και περιλάμβανε προφανώς την κατασκευή όλων των απαραίτητων ρούχων ενός ομηρικού νοικοκυριού.

Το ύφασμα δεν διατηρείται, συνήθως, στον χρόνο και έτσι είναι πολύ σπάνια τα ανάλογα αρχαιολογικά ευρήματα. Μυκηναϊκά υφάσματα, εκτός από ένα κατάλοιπο, που μπορεί να είναι και σάβανο νεκρού, από τους ταφικούς περιβόλους των Μυκηνών δεν έχουν διασωθεί. Μπορεί, όμως, να συγκεντρωθούν πληροφορίες, έμμεσα, από τρεις πηγές. Στις αρχαιολογικές ανασκαφές εντοπίζονται πολυάριθμα πήλινα υφαντικά βάρη, κάποτε μάλιστα και διακοσμημένα, σφοντύλια από τις ρόκες και αγνύθες από τους αργαλειούς. Στις τοιχογραφίες, επίσης, απεικονίζονται μυκηναϊκές ενδυμασίες (εικ. 6.41), που, όσο και αν μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν πλήρως την πραγματικότητα και να υπακούουν σε καλλιτεχνικές ανησυχίες, δίνουν μια εικόνα για τη μόδα που ακολουθούσε η ανώτερη πιθανόν κοινωνική τάξη.

Στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής, τέλος, από την Πύλο και από την Κνωσό υπάρχουν αναφορές για την υφαντική τέχνη που ξεκινούν από την κουρά των προβάτων, που πρέπει να γίνεται, μάλιστα, από τις γυναίκες και φτάνει μέχρι την παράθεση ονομάτων για την εριουργία και τις υφάντρες. Όπως, επίσης, συνάγεται από τις ίδιες πινακίδες η όλη διαδικασία και τέχνη βρίσκεται υπό την επίβλεψη και την οργάνωση των ανακτόρων.