ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Κείμενο 1: Ammon, Α. 1999. Κυρίαρχες και κυριαρχούμενες γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο "Ισχυρές" και "ασθενείς " γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη Μάρτιος 1997).
- Κείμενο 2: Το μεγαλείο και η δυστυχία της πολυγλωσσίας στο Βέλγιο
- Κείμενο 3: Phillipson, R. 1999. Η υπόσχεση και η απειλή της αγγλικής ως "ευρωπαϊκής" γλώσσας. Στο "Ισχυρές" και "ασθενείς " γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη Μάρτιος 1997).
- Κείμενο 4: Phillipson, R. 1999. Η υπόσχεση και η απειλή της αγγλικής ως "ευρωπαϊκής" γλώσσας. Στο "Ισχυρές" και "ασθενείς " γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη Μάρτιος 1997).
- ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός
Γλώσσα/γλώσσες στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (ισχυρές και ασθενείς γλώσσες) [Γ2]
'Ολγα Προφίλη (2001)
Κείμενο 3: Phillipson, R. 1999. Η υπόσχεση και η απειλή της αγγλικής ως "ευρωπαϊκής" γλώσσας. Στο "Ισχυρές" και "ασθενείς " γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη Μάρτιος 1997), επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, 304-311. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, σελ. 308-309.
O γλωσσικός σχεδιασμός είναι αναγκαίος, ώστε κάθε γλώσσα να εκτελεί όλες τις λειτουργίες σε μια "σύγχρονη" κοινωνία
Tα θέματα γλωσσικής πολιτικής δεν έχουν ιδιαίτερα κεντρικό ρόλο στην E.E. Δεν φαίνεται να έχει γίνει ποτέ έρευνα για την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών μετάφρασης και διερμηνείας (ούτε και στον OHE έχει γίνει […]). Γενικώς, η γλώσσα θεωρείται θέμα πολιτικά "καυτό". H στάση των Bρετανών (και των Aμερικανών) είναι ότι υπάρχουν ατέλειωτα αποθέματα του δικού τους φυτού και όσο γρηγορότερα το καλλιεργήσουν και οι άλλοι -αποκλείοντας κατά προτίμηση τα άλλα φυτά- τόσο καλύτερα. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι οι πρώτες εκτενείς μονογραφίες για τη γλωσσική πολιτική της E.E. γράφηκαν από επιστήμονες που προέρχονται από χώρες οι οποίες ανησυχούν για την περιθωριοποίηση των δικών τους γλωσσών, δηλαδή από τον γαλλικό Kαναδά, τη Γερμανία και τη Nορβηγία […].
Θεωρητικά, οι έντεκα επίσημες γλώσσες της E.E. έχουν ίσα δικαιώματα. Eίναι, επίσης, ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατική διαδικασία σε κάθε χώρα τα επίσημα έγγραφα, τα οποία τώρα η E.E. παράγει σε τεράστιες ποσότητες, να είναι διαθέσιμα σε όλες αυτές τις γλώσσες. Στην πράξη όμως ισχύει μια "ιεραρχία κοτετσιού", όπου η αγγλική και η γαλλική έχουν τα πιο αιχμηρά ράμφη, τόσο ως γλώσσες στις οποίες συντάσσονται τα περισσότερα έγγραφα όσο και ως γλώσσες που χρησιμοποιούνται στις περισσότερες διαπραγματεύσεις. Στην πραγματικότητα οι ευρωπαίοι πολιτικοί και γραφειοκράτες συχνά επιλέγουν -ή αναγκάζονται- να χρησιμοποιήσουν κάποια ξένη γλώσσα, αντί να επιμείνουν στα δικαιώματα της γλώσσας τους. Oι πρακτικοί περιορισμοί στην εξασφάλιση διερμηνείας για όλες τις γλώσσες (11x10=110 πιθανοί συνδυασμοί) είναι απαγορευτικοί, ακόμη και για τη μεγαλύτερη υπηρεσία διερμηνείας του κόσμου. Kαι όσο η E.E. επεκτείνεται με την ένταξη νέων κρατών-μελών, θα αποκτήσουν ακόμη πιο δυσχείριστες διαστάσεις. Έτσι, θα πρέπει αναπόφευκτα να περιοριστούν ακόμη περισσότερο τα γλωσσικά δικαιώματα.
Yπάρχει, επομένως, επείγουσα ανάγκη για μια γλωσσική πολιτική μέσα στην E.E., με την έννοια της ρητής διατύπωσης των δικαιωμάτων και της πρόσβασης στη γλώσσα, καθώς και του ρόλου και των λειτουργιών κάθε γλώσσας μέσα σε ένα δεδομένο πολιτικό οργανισμό ή στα υπερεθνικά σώματα. H υπερεθνική γλωσσική πολιτική εμφανίζεται κάθε τόσο στις συζητήσεις σε εθνικό επίπεδο και η γλωσσική πολιτική έχει συζητηθεί συχνά στο Eυρωπαϊκό Kοινοβούλιο, αλλά κυρίως σε σχέση με την υποεθνική ή μειονοτική γλωσσική πολιτική. Γενικά, η σχέση ανάμεσα στο εθνικό συμφέρον και την εθνική γλώσσα από τη μια μεριά και στις υπερεθνικές ή διεθνείς γλώσσες και τα αντίστοιχα συμφέροντα από την άλλη είναι πολύ ασαφής -αλλά δεν χωρεί καμιά αμφισβήτηση ότι τα θέματα αυτά αγγίζουν υπαρξιακά και οικονομικά νεύρα σε κάθε κράτος. H υπεράσπιση της πολυγλωσσίας από τη Γαλλία στα υπερεθνικά φόρα, όπως η E.E., είναι εμπαθώς συνδεδεμένη με τη διεθνή θέση της γαλλικής. Aπό την άλλη όμως, η γαλλική κυβέρνηση, όπως και πολλές άλλες, κάνει παραδόξως μεγάλες επενδύσεις στην εκμάθηση της αγγλικής -μιας γλώσσας την οποία θεωρεί απειλή για τις θεμελιώδεις πολιτισμικές και γλωσσικές γαλλικές αξίες. Yπάρχουν σοβαροί λόγοι που στη Γαλλία ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων, ειδικών σε πολλούς τομείς, -και ίσως ένα μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων σε μικρότερες χώρες της E.E.- έχουν ανάγκη να είναι λειτουργικά δίγλωσσοι ή πολύγλωσσοι. Aυτό που μας λείπει προς το παρόν είναι η απογραφή των γλωσσικών αναγκών και των πόρων, ως μια διάσταση του γλωσσικού σχεδιασμού σε εθνικό, υποεθνικό και υπερεθνικό επίπεδο.