"Institute of Educational Policy" Books

Search

Go
Show

8. Ο λατινοαμερικανικός χώρος

Η απόλυτη κυριαρχία του αμερικανικού Βορρά επί του λατινοαμερικανικού Νότου είναι το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι χώρες της Νότιας Αμερικής. Η λατινοαμερικανική κοινωνία χαρακτηρίζεται από έντονη ανισότητα. Ο πλούτος είναι συγκεντρωμένος στα χέρια μιας μικρής μειοψηφίας, ενώ η μάζα του αγροτικού πληθυσμού ζει σε άθλιες συνθήκες. Η βιομηχανική ανάπτυξη προκάλεσε έντονη εσωτερική μετανάστευση, η οποία οδήγησε στη δημιουργία άθλιων εργατικών συνοικιών (παραγκουπόλεων) στις παρυφές των μεγάλωνα αστικών κέντρων. Από την αρχή της ανεξαρτησίας των λατινοαμερικανικών κρατών η εξουσία πέρασε στα χέρια της οικονομικής ολιγαρχίας, ενώ τα πραξικοπήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο. Οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες εκμεταλλεύονται το φυσικό πλούτο της Λατινικής Αμερικής και συσσωρεύουν τεράστια κέρδη εξαιτίας των χαμηλών εργατικών μισθών. Προσπάθειες δημοκρατικά εκλεγμένων καθεστώτων (του Άμπενζ στη Γουατεμάλα το 1954, του Σ. Αλλιέντε στη Χιλή το 1973) να εθνικοποιήσουν τον πλούτο των χωρών τους είχαν συχνά άδοξο τέλος, αφού ανατράπηκαν από αμερικανόπνευστα στρατιωτικά πραξικοπήματα. Τα στρατιωτικά καθεστώτα της περιοχής χρησιμοποίησαν την τρομοκρατία του κράτους (βασανιστήρια και εξαφανίσεις), για να αντιμετωπίσουν την ένοπλη επαναστατική δράση και την αντίσταση του λαού (Τσε Γκεβάρα στη Βολιβία, Τουπαμάρος ή αντάρτες των πόλεων στη Γουατεμάλα και άλλες χώρες). Αλλού όπως στην Κούβα (Φιντέλ Κάστρο) και στη Νικαράγουα (Σαντινίστας) εκδηλώθηκαν επαναστάσεις, οι οποίες επικράτησαν μόνιμα (Κούβα) ή μόνο προσωρινά (Νικαράγουα). Σήμερα οι δικτατορίες έχουν αντικατασταθεί από συντηρητικά δημοκρατικά καθεστώτα που δεν μπορούν όμως να λύσουν τα επείγοντα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα, όπως είναι η οικονομική και πολιτική καταπίεση των Ινδιάνων.