Εξώφυλλο

Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση

Η Ελληνική Αρχαιότητα: Πόλεμος - Πολιτική - Πολιτισμός

των Δ. Ι. Κυρτάτα και Σπ. Ι. Ράγκου
Ίδρυμα ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών

Μέγαρα, πρώιμος 6ος αιώνας

Σε συμπόσιο αριστοκρατών ο ποιητής Θέογνις απήγγειλε μια ελεγεία, με την οποία φαινομενικά τιμούσε τον φίλο του Κύρνο, ενώ στην ουσία εγκωμίαζε την τέχνη του λόγου (Κακριδής 2.4.Β.iii.ε [σ. 72]). Η δύναμη της ποίησης να παράσχει την αθανασία βρήκε στην ελεγεία αυτή την αποκορύφωσή της:

Κύρνε, σου χάρισα φτερά ανάλαφρα

να σε σηκώσουν πάνω από την απέραντη θάλασσα και ολάκερη την οικουμένη.

Παντού σε όλα τα συμπόσια και τις γιορτές θα βρίσκεσαι και συ,

όλοι τους θα ᾽χουνε για σε να λένε.

[…] Και όταν στα σπλάχνα

της μαύρης γης θα κατεβείς,

όταν θα φτάσεις στο πολυστέναχτο παλάτι του Άδη,

ούτε και τότε, αν και νεκρός, θα ξεχαστείς.

Όλοι θα σε θυμούνται,

αθάνατο θα ᾽ναι στους ανθρώπους το όνομά σου.

(μτφρ. Μ. Ζ. Κοπιδάκης)

Πόσο έντονα πρέπει να αισθάνονταν οι αρχαίοι την υμνητική δύναμη της ποίησης· πόσο μεγάλη πρέπει να ήταν η επιθυμία τους για αθανασία· και πόσο ισχυρή η πεποίθησή τους ότι άλλη ζωή, εκτός από την παρούσα, δεν υπάρχει, για να καταφεύγουν με τόσο πάθος στη μνήμη των μεταγενέστερων γενεών προκειμένου να διατηρήσουν, ως μοναδικό αντίβαρο στον θάνατο, την αιώνια διατήρηση του ονόματός τους!