Εξώφυλλο

Μελέτες για την Αρχαία Μακεδονία

Προς τη γένεση των πόλεων

Εκδότης: Δημήτριος Β. Γραμμένος

Το Copyright επί των απεικονιζόμενων αρχαίων ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (Copyright Hellenic Ministry of Culture and Sports). Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας ευχαριστεί το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την άδεια ανάρτησης του φωτογραφικού υλικού στο διαδίκτυο (απόφαση με αρ. πρωτ. ΥΠ.ΠΟ.Α./ΓΔΑΠΚ/ΔΜΕΕΠ/ΤΜΔΜ/Φ52α/177305/105219/6717/1808, 9.7.2014).

  • 28. Μικρό μόνωτο χειροποίητο κύπελλο με υπερυψωμένη λαβή

  • 29. Ανοιχτό πιθοειδές χειροποίητο αγγείο

  • 30. Μόνωτο χειροποίητο κύπελλο με εγκοπές στο χείλος

  • 31. Τμήμα χειροποίητης λεκάνης με δυο οπές κάτω από τo χείλος

  • 32. Τμήμα κλειστού χειροποίητου αγγείου, πιθανότατα οινοχόης

Λήμματα

Προθήκη 7 - Παλατιανό

ΑΑ 75

Μικρό μόνωτο χειροποίητο κύπελλο με υπερυψωμένη λαβή (Εικ. 28)

Χρονολόγηση: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου.

Προέλευση: Από το στρώμα καταστροφής στο νότιο τμήμα του κτιρίου Α της εποχής του Σιδήρου.

(21- 5- 98 Δρ. Ι (4) 5 , βάθος 0,70 - 0,81μ., σχ.529)

Αριθμός ευρετηρίου: ΜΚ 8428

Διαστάσεις: ύψος 0,045 μ., διάμετρος χείλους 0,075 μ., διάμετρος βάσης 0,035 μ.

Το κυλινδρικό σώμα του αγγείου στενεύει ελαφρά προς τα κάτω και το σχήμα του μοιάζει περισσότερο με κόλουρο κώνο. Η επίπεδη βάση και το όρθιο χείλος του δεν έχουν ιδιαίτερη διαμόρφωση. Η λαβή του υψώνεται πάνω από το χείλος και διαγράφοντας μία καμπύλη καταλήγει στο μέσο περίπου του σώματός του.

O πηλός με μικρές προσμείξεις, ανοιχτός γκριζοκάστανος 10 YR 6/2, μαυρισμένος κατά τόπους στο εσωτερικό του αγγείου. Το πλάσιμό του χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα με μικρά κομματάκια πηλού να εξέχουν από την επιφάνειά του.

Βιβλιογραφία:

A. Hochstetter, KASTANAS. Die Handgemachte Keramik, 71, εικ. 17.

 

ΑΑ 76

Ανοιχτό πιθοειδές χειροποίητο αγγείο (Εικ. 29)

Χρονολόγηση: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου.

Προέλευση: Βρέθηκε σε λάκκο καλυμμένο με πλακαρή πέτρα κάτω από το δάπεδο του οβάλ κτιρίου (τοίχος 1) της εποχής του Σιδήρου.

(9-6-98. Δρ. Ι, 2-4, βάθος 1,75 - 1,89μ. ΔΡ. Ι, 2 (5) σχ.527 )

Αριθμός ευρετηρίου: ΜΚ 8429 A-B

Διαστάσεις: ύψος 0,165 μ., διάμετρος χείλους 0,16 μ., διάμετρος βάσης 0,105 μ.

Ελλιπές χειροποίητο αγγείο, συγκολλημένο από πολλά όστρακα και συμπληρωμένο σε μεγάλο τμήμα του σώματος του. Το σχήμα του είναι ωοειδές και στενεύει ελαφρά προς τα κάτω. Η βάση του είναι επίπεδη, χωρίς ιδιαίτερη διαμόρφωση, όπως και το χείλος του, που είναι όρθιο και στενό. Το αγγείο θα πρέπει να είχε δύο λαβές που ξεκινούσαν κάτω από το χείλος του και κατέληγαν στο μέσο περίπου του σώματος του, όπως φάνηκε από τα ίχνη του σημείου επαφής της μίας λαβής που διακρίνονται στη σωζόμενη πλευρά του αγγείου. O πηλός ανοιχτός καστανός 10 YR 6/3, σε μεγάλο τμήμα του αγγείου γίνεται σκούρος γκριζοκάστανος.

Βιβλιογραφία:

A. Hochstetter, KASTANAS. Die Handgemachte Keramik, 126-129, εικ. 33, εικ. 34.

 

ΑΑ 77

Μόνωτο χειροποίητο κύπελλο με εγκοπές στο χείλος (Εικ. 30)

Χρονολόγηση: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου.

Προέλευση: Βρέθηκε σε λάκκο καλυμμένο με πέτρες κάτω από στρώση πηλού της ύστερης εποχής του Σιδήρου στα χαμηλά στρώματα του νότιου τμήματος του ρωμαϊκού δρόμου.

(26-5-98. ΔΡ. ΙΙΙ, 1 (5) Λάκκος 4, βάθος 1,05 - 1,10μ.)

Αριθμός ευρετηρίου: ΜΚ 8430 A-B

Διαστάσεις: ύψος 0,155 μ., ύψος λαιμού 0,02 μ., διάμετρος χείλους 0,145 μ., διάμετρος βάσης 0,08 μ., πλάτος λαβής 0,028 μ. κοίλη στο μέσο.

Χειροποίητο κύπελλο συγκολλημένο από πολλά όστρακα και συμπληρωμένο σε λίγα τμήματα του σώματός του. Το σχήμα του αγγείου είναι ωοειδές με έντονη κλίση προς τα κάτω, όπου καταλήγει σε επίπεδη βάση. O χαμηλός λαιμός του καταλήγει στο επάνω τμήμα του σε χείλος που εξέχει ελαφρά προς τα έξω και φέρει λοξές εγκοπές στην περίμετρό του. Η λαβή του ξεκινάει ως προέκταση του χείλους και καταλήγει στο μέσο του σώματος του. O πηλός με προσμείξεις, ανοιχτός καστανός 10 YR 6/3 κατά τόπους μαυρισμένος.

Βιβλιογραφία:

A. Hochstetter, KASTANAS. Die Handgemachte Keramik, 71, εικ. 17.

 

ΑΑ 78

Τμήμα χειροποίητης λεκάνης με δυο οπές κάτω από τo χείλος (Εικ. 31)

Χρονολόγηση: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου.

Προέλευση: Βρέθηκε σε λάκκο καλυμμένο με πέτρες κάτω από στρώση πηλού της ύστερης εποχής του Σιδήρου, στα χαμηλά στρώματα του νότιου τμήματος του ρωμαϊκού δρόμου.

Αριθμός ευρετηρίου: MK 8431

Διαστάσεις: διάμετρος χείλους 0,35 μ., ύψος αγγείου 0,20 μ.

Τμήμα μεγάλης λεκάνης συγκολλημένο από αρκετά όστρακα και συμπληρωμένο σε ορισμένα σημεία του. Η λεκάνη είναι σχετικά χαμηλή, με ευρύ ημισφαιρικό σώμα που καταλήγει στο κάτω τμήμα του σε επίπεδη βάση. Στο χείλος της διαμορφώνεται στενή ταινία, πλάτους 0,01 μ., με λοξή κλίση προς το εσωτερικό του αγγείου. Σε μικρή απόσταση κάτω από το χείλος υπάρχουν δύο οπές με διάμετρο 0,012 μ. Αντίστοιχες οπές θα υπήρχαν και στην άλλη πλευρά της λεκάνης και θα χρησίμευαν για τη μεταφορά της με τη βοήθεια σχοινιού που περνούσε μέσα από αυτές. O πηλός με μικρές προσμείξεις, καστανός ανοιχτός 10 YR 6/3 και κατά τόπους σκούρος γκρίζος 5 YR 3/1.

Βιβλιογραφία:

A. Hochstetter, KASTANAS. Die Handgemachte Keramik, 85, εικ. 20.

 

ΑΑ 79

Τμήμα κλειστού χειροποίητου αγγείου, πιθανότατα οινοχόης (Εικ. 32)

Χρονολόγηση: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου.

Προέλευση: Παλατιανό, από το στρώμα καταστροφής στο εσωτερικό του οβάλ κτιρίου (τοίχος 1) της εποχής του Σιδήρου.

(4-6-98 ΔΡ. Ι, 2 (4). Ανατολικά του τοίχου1. Βάθος 1,56 - 1,66μ)

Αριθμός ευρετηρίου: MK 8432 A-B

Διαστάσεις: σωζόμενο ύψος αγγείου 0,18 μ., ύψος λαιμού 0,02 μ., πλάτος λαβής 0,05 μ.

Σώζεται μόνο μικρό τμήμα από το σώμα του αγγείου μαζί με τμήμα του λαιμού και της μίας λαβής του. Συγκολλημένο από πολλά όστρακα και συμπληρωμένο σε τμήμα της λαβής του. Το σώμα του αγγείου, ωοειδές, στενεύει προς τα κάτω. Η επιφάνεια του είναι αδρή με ίχνη από την προσπάθεια στίλβωσης ή εξομάλυνσής της. O λαιμός του είναι στενός και η λαβή του είναι ελαφρά υπερυψωμένη, ταινιωτή, με μικρή καμπυλότητα στο μέσο της. O πηλός με πολλές προσμείξεις είναι πολύ σκούρος γκρίζος 5 YR 3/1 και μόνο κατά τόπους γίνεται κιτρινοκόκκινος.

Βιβλιογραφία:

A. Hochstetter, KASTANAS. Die Handgemachte Keramik, 53, εικ. 12.

 

Η. Αναγνωστοπούλου-Χατζηπολυχρόνη