Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

ΑΡΣΙΝΟΗ

    (ριζωμένη πέτρα)

     

    Η μεταμόρφωση της Αρσινόης είναι μια ιστορία τιμωρίας για την υπεροψία με την οποία αντιμετώπισε η αριστοκράτισσα κόρη τον έρωτα του ταπεινής καταγωγής αλλά πάμπλουτου Αρκεοφώντα.

    Ο Αρκεοφών ήταν γιος του Μιννυρίδη από τη Σαλαμίνα της Κύπρου, ταπεινής καταγωγής αλλά με χρήματα και άλλες πηγές πλούτου. Ο νέος ερωτεύτηκε την κόρη του βασιλιά της Σαλαμίνας Νικοκρέοντα, την Αρσινόη. Την επιθυμία του να παντρευτεί τη βασιλοπούλα ενίσχυε η καταγωγή του πατέρα της από τον Τεύκρο που μαζί με τον Αγαμέμνονα είχε πορθήσει την Τροία, γι' αυτό και υποσχέθηκε πολλά περισσότερα γαμήλια δώρα από κάθε άλλο μνηστήρα. Η ταπεινή φοινικική καταγωγή του Αρκεοφώντα δεν άρεσε στον βασιλιά πατέρα της νύφης και αρνήθηκε την πρόταση που ντρόπιαζε τον ίδιο και την οικογένειά του. Ο νέος ξενυχτούσε κάτω από τα παράθυρα της Αρσινόης, όμως τίποτε δεν πετύχαινε. Σύμμαχο βρήκε την τροφό του κοριτσιού με την οποία της έστειλε δώρα και της μήνυσε να συναντηθούν κρυφά και να σμίξουν. Όμως η κοπέλα φανέρωσε στους γονείς της το μήνυμα και τον μεσάζοντα, την τροφό, και εκείνοι της έκοψαν τη γλώσσα, τη μύτη και τα δάχτυλα, τη χτύπησαν και την έδιωξαν από το σπίτι. Η πράξη αυτή εξόργισε τη θεά του έρωτα και ακόμη περισσότερο εξοργίστηκε η Αφροδίτη με την απάθεια και την υπεροψία που έδειξε η Αρσινόη για τον θάνατο του Αρκεοφώντα. Εκείνος από τη λύπη του αυτοκτόνησε απέχοντας από το φαγητό. Οι πολίτες λυπήθηκαν για τον θάνατό του και πένθησαν· οι συγγενείς του εξέθεσαν το σώμα του την τρίτη ημέρα. Όταν η Αρσινόη έσκυψε από το σπίτι της να δει σαν θέαμα το σώμα του Αρκεοφώντα που καιγόταν, η Αφροδίτη τη μεταμόρφωσε σε πέτρα και τα πόδια της τα ρίζωσε στη γη.

    Τον μύθο παραδίδει ο Αντωνίνος Λιβεράλις (Μετ. 39), ενώ ο Οβίδιος παραδίδει μια παρόμοια ιστορία με ήρωες την Κύπρια βασιλοπούλα Αναξαρέτη και τον Ίφιο ή Ίφη.