Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

ΤΑΥΡΟΣ

    (αστερισμός)

     

    Για τον αστερισμό του Ταύρου ο Ερατοσθένης (1.14) παραδίδει ότι μπορεί να είναι ο ταύρος που έφερε την Ευρώπη από τη Φοινίκη στην Κρήτη ή για να τιμήσει το ζώο στο οποίο είχε μεταμορφωθεί η Ιώ. Και στις δύο περιπτώσεις ο καταστερισμός έγινε από τον Δία και για ερωτικές ιστορίες στις οποίες εμπλέκεται ο ίδιος.

     

    1. Δίας και Ευρώπη

    Ευρώπη ονομαζόταν η κόρη της Τηλέφασσας ή της Κασσιέπειας και του Φοίνικα, γιου του Αγήνορα ή και του ίδιου του Αγήνορα. Ο έρωτας που ενέπνευσε στον Δία και η αρπαγή της από αυτόν θυμίζουν την ιστορία της Περσεφόνης και του Πλούτωνα ή τη συνάντηση του Οδυσσέα και της Ναυσικάς. Και αυτή έπαιζε με τις συντρόφισσές της και μάζευε άνθη σε θαλερό τοπίο στην ακρογιαλιά της Τύρου ή της Σιδώνας, όπου βασίλευε ο πατέρας της. Εκεί την είδε ο Δίας. Για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε ήρεμο κάτασπρο ταύρο[50], με κέρατα σαν μισοφέγγαρο το καθένα, που πήγε και ξάπλωσε στα πόδια του κοριτσιού. Τον φόβο διαδέχθηκε η επιθυμία της Ευρώπης να καθίσει στη ράχη του. Γρήγορος σαν αστραπή, εκείνος ανασηκώθηκε και όρμησε στη θάλασσα ώστε να μην προλάβει η κόρη να κατεβεί αλλά ούτε και κανένας να προλάβει να παρέμβει. Το ζευγάρι συνόδευε πομπή (δελφίνια, Νηρηίδες, Τρίτωνες, Ποσειδώνας) μέχρι την Κρήτη. (Εικ. 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1825, 1826, 1827, 1828, 1829, 1830, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1189, 1190, 1191, 1192) Αγκιστρωμένη στα κέρατα η Ευρώπη, κατέβηκε από τη ράχη του ζώου στη Γόρτυνα, όπου οι Ώρες ετοίμασαν το νυφικό κρεβάτι στο Δικταίον άντρον, τόπο γέννησης του Δία, ή στη Γόρτυνα, πλάι στον ποταμό Ληθαίο και κάτω από πλατάνια που από τότε δεν έχαναν ποτέ το φύλλωμά τους (δενδρολατρεία) ή στο Ιδαίον άντρο. Από την ένωση του ζευγαριού προέκυψαν τρία παιδιά, ο Μίνωας, ο Σαρπηδόνας, ο Ραδάμανθυς.

     

    2. Δίας και Ιώ, βλ. Ιώ.

     

    50 Ο ταύρος έχει μια ιδιαίτερη παρουσία στην κρητική μυθολογία και ιστορία. Για τη λατρεία και τους μύθους που τον περιβάλλουν στον μεσογειακό χώρο, βλ. The Bull in the Mediterranean World, 2003.