Εξώφυλλο

Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση

Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

του Α.-Φ. Χριστίδη

8. Οι διάλεκτοι της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

Μα πόσα ξέρουμε για τις αρχαίες διαλέκτους;

Πριν μιλήσουμε αναλυτικότερα για τις διαλέκτους της αρχαίας ελληνικής, θα πρέπει να πούμε ότι οι πληροφορίες που έχουμε γι' αυτές προέρχονται, αναγκαστικά, από γραπτά κείμενα. Αλλά πάντα το γραπτό κείμενο βρίσκεται σε κάποια απόσταση από την ομιλούμενη, καθημερινή γλώσσα. Έτσι, σίγουρα μας «ξεφεύγουν» πληροφορίες για την προφορική, καθημερινή χρήση της γλώσσας.

Θα πρέπει επίσης να έχουμε υπόψη μας ότι ο πλούτος των πληροφοριών που διαθέτουμε για τις αρχαίες διαλέκτους είναι άνισος. Έτσι, διαθέτουμε ένα πλήθος γραπτών κειμένων (επιγραφές, λογοτεχνικά, φιλοσοφικά κ.ά. κείμενα) για τη διάλεκτο της Αττικής, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για άλλες διαλέκτους που δεν συνδέθηκαν, όπως συνδέθηκε η αττική διάλεκτος, με ένα ισχυρό πολιτικό κέντρο (την πόλη-κράτος της Αθήνας). Επιπλέον, οι πληροφορίες που διαθέτουμε για τις αρχαίες διαλέκτους δεν κατανέμονται ισόποσα στον χρόνο. Έτσι, για ορισμένες διαλέκτους (όπως λ.χ. η κρητική) έχουμε μαρτυρίες (δηλαδή επιγραφές  ) από τον 7ο αιώνα π.Χ. Για άλλες (όπως η αρκαδική) από τον 6ο αιώνα π.Χ. και για άλλες (όπως η παμφυλιακή) μόνο από τον 4ο αιώνα π.Χ.