Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

Ο Ποσειδώνας τιμωρός, ενίοτε ευεργέτης

    Εκτός από τον Λαομέδοντα και την πόλη του ο Ποσειδώνας εμφανίζεται τιμωρός και σε άλλες περιπτώσεις. Στέλνει κήτος και στην Αιθιοπία, όπως είχε κάνει και στην Τροία (βλ. Ανδρομέδα, Κηφέας, Κασσιόπη). Τιμώρησε τον Μίνωα για αθέτηση υπόσχεσης κάνοντας τη γυναίκα του βασιλιά της Κρήτης, την Πασιφάη, να ερωτευτεί τον ταύρο που ο Μίνωας όφειλε να θυσιάσει στον θεό· εξάλλου, εκείνος τον είχε στείλει ευνοώντας τον Μίνωα στο παιγνίδι της εξουσίας. Εισακούοντας την παράκληση του Θησέα ταύρο έστειλε από τη θάλασσα για να τρομάξει τα άλογα του Ιππόλυτου. (Εικ. 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68) Τιμώρησε τον βιαστή της Κασσάνδρας Αίαντα τον Λοκρό, πλήττοντας με την τρίαινά του τον βράχο όπου ο ήρωας είχε καταφύγει μετά από ναυάγιο, επειδή τόλμησε να αμφισβητήσει τη δύναμη του θεού. (Εικ. 69) Θυμωμένος και με τον Οδυσσέα, γιατί τύφλωσε τον μονόφθαλμο γιο του Πολύφημο, τον κατέτρεξε στη θάλασσα (Εικ. 70) και στο τέλος τσάκισε τη σχεδία που ο βασιλιάς της Ιθάκης είχε φτιάξει φεύγοντας από το νησί της Καλυψώς. Για τη βοήθεια που έδωσαν οι Φαίακες στον Οδυσσέα, πέτρωσε το καράβι που τον μετέφερε από τη Σχερία (Κέρκυρα) στην Ιθάκη (αν και δικοί του απόγονοι από τον γιο του Ναυσίθοο) και απέκοψε την πόλη από τα λιμάνια της περικυκλώνοντάς την με όρη. Πλημμύρισε το Θριάσιο πεδίο, γιατί η Αθήνα επιδικάστηκε στην Αθηνά, ενώ αποξήρανε όλες τις πηγές της Αργολίδας, γιατί ο Φορωνέας επιδίκασε το Άργος στην Ήρα.

    Αντίθετα, έσωσε από βέβαιο πνιγμό τον Ιδομενέα κατά το ταξίδι της επιστροφής από την Τροία, γιατί με ειλικρίνεια προσευχήθηκε στον Ποσειδώνα αναγνωρίζοντας τη δύναμη του θεού. Και του υποσχέθηκε, αν σωθεί, να θυσιάσει στη χάρη του το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα έβλεπε στη στεριά. Μόνο που αυτό το πλάσμα ήταν ο γιος του. Έτσι, ο Ιδομενέας, για να αποφύγει να θυσιάσει το παιδί του αλλά και να μη φανεί ασεβής, έφυγε για πάντα από τη χώρα του. (Βλ. Ιδομενέας) Επίσης, κάνοντας χάρη στην Αθηνά, έσωσε τον Ορέστη, όταν εκείνος γύρισε από την Ταυρίδα.