Εξώφυλλο

Ανθολογίες

Ανθολογία Αρχαϊκής Λυρικής Ποίησης

Επιμ. Σωτήρης Τσέλικας

ΣΑΠΦΩ

απ. 16.1-20 Lobel-Page

ο]ἰ μὲν ἰππήων στρότον, οἰ δὲ πέσδων,
οἰ δὲ νάων φαῖσ᾽ ἐπ[ὶ] γᾶν μέλαι[ν]αν
ἔ]μμεναι κάλλιστον, ἔγω δὲ κῆν᾽ ὄτ-
4 τω τις ἔραται·

πά]γχυ δ᾽ εὔμαρες σύνετον πόησαι
π]άντι τ[ο]ῦ̣τ᾽, ἀ γὰρ πόλυ περσκέ̣θ̣ο̣ι̣σ̣α
κ̣άλ̣λο̣ς̣ [ἀνθ]ρ̣ώπων Ἐλένα [τὸ]ν ἄνδρα
8 τ̣ὸν̣ [πανάρ]ιστον

κ̣αλλ[ίποι]σ̣᾽ ἔβα ᾽ς Τροΐαν πλέοι̣[σα
κωὐδ[ὲ πα]ῖδος οὐδὲ φίλων το[κ]ήων
π̣ά[μπαν] ἐμνάσθη, ἀλλὰ παράγ̣α̣γ̣᾽ α̣ὔταν
12 αὔτικ’ ἴδοι]σαν

Κύπρις· εὔκ]αμπτον γὰρ [
]. . . κούφως τ[ ]οη.[.]ν̣
. .]μ̣ε̣ νῦν Ἀνακτορί[ας ὀ]ν̣έ̣μναι-
16 σ᾽ οὐ ] παρεοίσας,

τᾶ]ς κε βολλοίμαν ἔρατόν τε βᾶμα
κἀμάρυχμα λάμπρον ἴδην προσώπω
ἢ τὰ Λύδων ἄρματα καὶ πανόπλοις
20 πεσδομ]άχεντας.

Άλλοι ο ιππικός στρατός, των πεζών άλλοι,

κι άλλοι των πλοίων στη γη λένε τη μαύρη

πως τ᾽ ομορφότερο είναι, μα εγώ εκείνο

οπού αγαπάει καθένας.

 

Και πάρα πολύ είν᾽ εύκολο να κάμεις

καθέναν να το νιώσει· η Ελένη, που τους άλλους

τόσο στην ομορφιά περνούσε, χώρισε

τον άριστο τον άντρα,

 

π᾽ όλο της Τροίας κατάστρεψε το κράτος,

κι ούτε την κόρη, ουδέ τους ακριβούς της

θυμήθηκε γονιούς, μα ερωτευμένην

ξεσήκωνέ τη η Κύπρις.

 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Μα τώρα την Ανακτορία θυμάμαι,

που δεν είναι μαζί μας,

 

κι ήθελα το καμαρωτό της να ιδώ βήμα

και την λαμπρήν ανταύγεια της θωριάς της,

παρά τα Λύδια τ᾽ άρματα ή σε μάχες

πεζούς να πολεμάνε.

 

Ο ένας υμνεί σαν το πιο όμορφο πράγμα πάνω στη μαύρη γη

το ιππικό, ένας άλλος το πεζικό, κι ένας τρίτος το ναυτικό·

εγώ όμως θεωρώ το πιο όμορφο αυτό που καθένας αγαπά.

Κι αυτό είναι πολύ εύκολο να το καταλάβει

ο καθένας· γιατί αυτή που ξεπερνούσε όλους

σε ομορφιά, η Ελένη, εγκατέλειψε τον καλύτερο σύζυγο.

Με το καράβι πήγε στην Τροία

και δε σκέφτηκε ούτε την κόρη της ούτε τους αγαπημένους της γονείς,

αλλά χωρίς τη θέλησή της ακολούθησε την Αφροδίτη.

Αλήθεια, δεν είναι δύσκολο να κατευθύνεις μια γυναίκα·

η αγάπη μπορεί να θολώσει τόσο εύκολα το μυαλό της!

Και τώρα η Κύπρις μού θύμισε ξαφνικά την Ανακτορία.

Θα προτιμούσα να δω το εράσμιο βάδισμά της

και το φωτεινό, λαμπερό προσωπό της,

παρά τα άρματα των Λυδών και το βαριά οπλισμένο πεζικό.

 

Μερικοί λένε ότι το λαμπρότερο πράγμα πάνω στη μαύρη γης είναι ένας στρατός ιππέων, κι άλλοι, ένας στρατός πεζών — εγώ όμως λέω ότι το λαμπρότερο είναι ό,τι τυχαίνει ν᾽ αγαπά ο καθένας.

Και τούτο είναι πολύ εύκολο να γίνει κατανοητό από τους πάντες. Λόγου χάρη, εκείνη που ξεπέρασε κάθε ανθρώπινο πλάσμα στην ομορφιά, η Ελένη, εγκατέλειψε τον άντρα της, άρχοντα στους άρχοντες,

και έκαμε πανιά για την Τροία, χωρίς να νοιαστεί καν για την κόρη της ή για τους αγαπημένους της γονείς· ήταν η Κύπριδα που την ξεστράτισε ευθύς·

και εύκολα την έπεισε… και αλαφρά… όπως τώρα μου θύμισε την Ανακτορία που λείπει μακριά.

Το αγαπημένο της το βήμα θα προτιμούσα να ᾽βλεπα εγώ, περπάτημα και τη λαμπρή ακτινοβολία του προσώπου της, παρά όλα τ᾽ άρματα των Λυδών και πάνοπλους τους πολεμιστές να μάχονται πεζοί.