Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

«Το κίνημα του 1909 ήταν συνισταμένη κοινωνικο-οικονομικών και πολιτικών παραγόντων που είχαν τις ρίζες τους στον ύστερο 19ο αιώνα. Η γενικευμένη δυσαρέσκεια για τον τρόπο λειτουργίας του κράτους, για το πελατειακό σύστημα, για την επαχθή φορολογία η οποία προοριζόταν για τη συντήρηση του διογκωμένου γραφειοκρατικού μηχανισμού, σε συνδυασμό με την πρώιμη εκβιομηχάνιση που σημειώθηκε στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και η οποία δημιούργησε μια εμβρυώδη εργατική τάξη, αλλά και οι απογοητεύσεις από τις πολεμικές εξορμήσεις της Ελλάδας, με κυριότερη την πρόσφατη του 1897, αποτελούν ορισμένους από τους κυριότερους παράγοντες που οδήγησαν στο κίνημα. Οι συλλογικοί φορείς που διαχειρίστηκαν την πολιτική αυτή κίνηση διαμαρτυρίας ήταν οι συντεχνίες της πρωτεύουσας και του Πειραιά και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος. Η επανάσταση των Νεότουρκων, που είχε ξεσπάσει τον Ιούλιο του 1908, και η αποκατάσταση του συνταγματισμού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, συνιστούσε- τουλάχιστον για τους νεαρούς Έλληνες αξιωματικούς- ένα ζηλευτό πρότυπο για ανάλογη αυτόνομη πολιτική δράση. Το ανεκπλήρωτο της Μεγάλης Ιδέας (της απελευθέρωσης των "αλύτρωτων" Ελλήνων) και η "άψογη στάση" που τηρούσαν απέναντι στην Υψηλή Πύλη οι κυβερνήσεις του Δημητρίου Ράλλη και Γεωργίου Θεοτόκη ήταν μια πρόκληση στην οποία οι Έλληνες στρατιωτικοί θεώρησαν καθήκον τους να απαντήσουν.»