Εξώφυλλο

Αριάδνη

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

της Δήμητρας Μήττα

ΜΙΛΗΤΟΣ

Ο μύθος

Για την καταγωγή του Μιλήτου παραδίδονται διάφορα. Ο Οβίδιος τον θέλει γιο του Απόλλωνα και της Δηιώνης, εξόριστο στη Μ. Ασία από τον Μίνωα, όπου ίδρυσε την ομώνυμη πόλη. Παντρεύτηκε την Κυανή, κόρη του θεού ποταμού Μαίανδρου και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Καύνο και τη Βυβλίδα. Άλλη παράδοση τον θέλει γιο του Απόλλωνα και της Ακακαλλίδας, εγγονό του Μίνωα και ότι η μητέρα του, αφού τον γέννησε στο δάσος, τον εγκατέλειψε, φοβούμενη τον πατέρα της και τις αντιδράσεις του από μία ακόμη ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Το παιδί όμως σώθηκε ύστερα από παρέμβαση του θεϊκού πατέρα του, ζήτησε, δηλαδή, ο Απόλλωνας από λύκαινες να θρέψουν το μωρό μέχρι να το βρουν οι βοσκοί. Το παιδί έγινε άξιο και όμορφο, όμως το ερωτεύτηκαν ο Μίνωας, ο παππούς του, χωρίς να γνωρίζει την πραγματική ταυτότητα του Μίλητου, ενώ ίδια αισθήματα έτρεφε και ο αδελφός του Μίνωα Σαρπηδόνας, προς τον οποίο έγερνε ο νέος και τον οποίο και ακολούθησε στην Ασία. (Αντωνίνος Λιβεράλις, 30.1-2) Σε αυτή την εκδοχή ο Μίλητος παντρεύεται την Ιδοθέα, κόρη του βασιλιά Εύρυτου, με την οποία απέκτησε τα δύο παιδιά, τον Καύνο και τη Βυβλίδα.

Τρίτη εκδοχή θέλει τον Μίλητο γιο της κόρης του Κλέοχου Αρίας και του Απόλλωνα. Η μητέρα εγκατέλειψε το παιδί, το βρήκε όμως ο παππούς του Κλέοχος, ο οποίος ανέλαβε να τον μεγαλώσει. Όταν ο Μίνωας θέλησε να τον βιάσει, ο Μίλητος έφυγε στη Σάμο, όπου ίδρυσε την πρώτη Μίλητο, και ύστερα στην Καρία, όπου ίδρυσε δεύτερη πόλη με το ίδιο όνομα.

 

Οι προεκτάσεις του μύθου

1. Ο μύθος του Μιλήτου πλάστηκε κατά πάσα πιθανότητα στην όψιμη αρχαιότητα και μνημειώνει τη σχέση της προϊστορικής Κρήτης με διάφορες περιοχές, στη συγκεκριμένη περίπτωση με τη Μίλητο -εξάλλου, η κρητική Μίλητος ήταν μία από τις οκτώ πόλεις της Κρήτης που έστειλαν στρατό και πλοία στον Τρωικό πόλεμο.

2. Ακόμη, η ερωτική σχέση του νεαρού Μίλητου με έναν μεγαύτερό του παραπέμπει στη μυητική αρπαγή εφήβων από ώριμους άνδρες και την παραμονή τους στην εξοχή, εκτός δηλαδή οργανωμένου πολιτικού συστήματος, όπου μυούνταν στην ενήλικη ζωή. Στην κλασική Αθήνα δώρο προς τους μυημένους πια εφήβους δινόταν από τους ώριμους εραστές/δασκάλους/μυητές ένας ταύρος προς θυσία (δώρο δηλωτικό της εισόδου του νέου στη θρησκευτική κοινωνικότητα), μια πανοπλία (δώρο δηλωτικό της εισόδου του νέου σε σώματα οργανωμένα από την πολιτεία), μια κούπα για τα συμπόσια (δηλωτική ότι ο νέος ήξερε τους κανόνες συμμετοχής σε ένα θεσμό όπου τηρούνταν οι δημοκρατικές προϋποθέσεις του διαλόγου).

3. Στη γιορτή του Κλάριου Απόλλωνα στην καινούρια πατρίδα του Μίλητου στη Μικρά Ασία, τα κλαριά των δέντρων παίζουν σημαντικό ρόλο σε τελετουργικά δρώμενα. Πρόκειται άραγε για ανάμνηση δενδρολατρείας, που τόσο συχνά απεικονίζεται σε κρητικά δαχτυλίδια, αλλά και αποτυπώνεται στη γέννηση και εγκατάλειψη του Μίλητου στην εξοχή και τη διάσωσή του από ζώα του δάσους;