Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Ο σκοινοβάτης και η σελήνη (1982) αποτελεί ποιητική σύνθεση που αρθρώνεται σε εννέα ενότητες με λατινική αρίθμηση. Στις περισσότερες από αυτές εμφανίζονται τα πρόσωπα μιας νεανικής συντροφιάς που συναντιέται σε διάφορα μέρη: στην ακροθαλασσιά, στη γειτονιά, σ' ένα σπίτι, στον σταθμό του ηλεκτρικού, σ' ένα πάρκο. Οι διαδοχικές αυτές συναντήσεις αποτυπώνουν την εξέλιξη του χρόνου. Τα πρόσωπα δεν συνομιλούν ακριβώς μεταξύ τους, αλλά εκφράζουν αποσπασματικές απόψεις. Πολλά από τα ονόματα των πρωταγωνιστών επιλέγονται με βάση τη σημασία τους στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Ο αρχαίος μύθος εμφανίζεται και μέσω μιας εσωτερικής διακειμενικότητας, με την έννοια ότι οι αναφορές στον μύθο παραπέμπουν σε τίτλους, μοτίβα και μυθολογικά πρόσωπα άλλων έργων του Γ. Ρίτσου.
Στο συγκεκριμένο απόσπασμα γίνονται αναφορές στον Αγαμέμνονα, τον Αίαντα, την Ελένη, την Ιφιγένεια, τον Ορέστη, τον Φιλοκτήτη, τη Φαίδρα, τα παγόνια του Πυριλάμπη, ενώ οι μυθικοί ήρωες μεταποιούνται σε μορφές της προσωπικής μυθολογίας του ποιητή. Ο βασικός μύθος που διατρέχει την ποιητική αυτή σύνθεση είναι ο μύθος της Περσεφόνης και της καθόδου της στον Άδη. Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση, ο Γ. Ρίτσος δεν χρησιμοποιεί αναχρονισμούς· τα πρόσωπα και οι καταστάσεις είναι σύγχρονα, και συνειρμικά παραπέμπουν στον μύθο. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, μια σύγχρονη Ελένη, που παραπέμπει στην Ελένη του Δία-κύκνου και της Λήδας, συνομιλεί με τον Αλέκο σε ένα πάρκο. Τα πρόσωπα υπερασπίζονται τον ερωτισμό που αποπνέουν τα γυμνά ανθρώπινα σώματα και που εκφράζεται μέσα από την ιδανική ομορφιά των αρχαίων ελληνικών αγαλμάτων (Καλογήρου, 1997: 133-134 & 140-141).