Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Στροφή (1931), την πρώτη ποιητική συλλογή του Γ. Σεφέρη. Τα ποιήματα της Στροφής αποτελούν ένα σημείο τομής ανάμεσα στην παραδοσιακή και στη νεωτερική ποίηση. Από τη μια πλευρά, στα κείμενα υπάρχει ένας έντονος γλωσσικός αισθησιασμός, γλώσσα γεμάτη από λέξεις ποιητικού λεξιλογίου, σταθερές στιχουργικές μορφές και ωραίες εικόνες, στοιχεία που προσγράφονται στην παραδοσιακή ποίηση. Από την άλλη όμως πλευρά, λανθάνει το ειρωνικό στοιχείο και μορφολογικά σχήματα, όπως η ομοιοκαταληξία, υπονομεύονται ή ανανεώνονται. Όλα τα παραπάνω στοιχεία συντείνουν στην ανάδειξη μιας νέας αντίληψης, διαφορετικής από εκείνης της παλιότερης ποίησης (Γαραντούδης & Καγιαλής, 2008: 29-30).
Το συγκεκριμένο ποίημα αναφέρεται στον Οδυσσέα και στους συντρόφους του (Νικολαρεΐζης, 1999: 28). Τόσο ο Οδυσσέας όσο και οι σύντροφοί του—ανώνυμοι ή με το όνομα του Ελπήνορα—εμφανίζονται συχνά στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη, από τη Στροφή ώς τα Τρία κρυφά ποιήματα (Μαρωνίτης, 1989: 56). Ο Γ. Σεφέρης βάζει ως προμετωπίδα του ποιήματος τους στίχους 8 και 9 της α ραψωδίας της Οδύσσειας, όπου ο Όμηρος εξηγεί γιατί οι σύντροφοι του Οδυσσέα στερήθηκαν το «νόστιμον ήμαρ» – την επιστροφή στην πατρίδα: έφαγαν τα βόδια του θεού Ήλιου και γι' αυτήν τους την ύβρη τιμωρήθηκαν. Ο Γ. Σεφέρης στο ποίημά του δανείζεται τη φωνή ενός από τους συντρόφους του Οδυσσέα. Ο ήρωας μιλά σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο ύστερα από τη διάπραξη της «αμαρτίας» του και δηλώνει τη μεταμέλειά του σε ένα κείμενο που, παρά την απολογητική του χροιά, είναι διάστικτο από κωμικά στοιχεία.
«Οι σύντροφοι στον Άδη»
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, 20ός αι. / 1931
Στοιχεία Έκδοσης:
- Σεφέρης, Γιώργος. 1931. Στροφή. Αθήνα: τυπ. Εστίας. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Γιώργος Σεφέρης. [1972] 1985. Ποιήματα. 15η έκδ. Αθήνα: Ίκαρος.
Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:
- ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. ΑΝΕΜΟΣΚΑΛΑ, Γιώργος Σεφέρης.
- ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ, Σεφέρης Γιώργος .
- Γαραντούδης Ευριπίδης - Καγιαλής Τάκης (επιμ.). 2008. Ο Σεφέρης για νέους αναγνώστες. Αθήνα: Ίκαρος.
- Μαρωνίτης, Δ. Ν. [1983] 1989. «Ο φιλέταιρος Οδυσσέας». Στο Η ποίηση του Γιώργου Σεφέρη. Αθήνα: Ερμής.
- Νικολαρεΐζης, Δημήτρης. 1949. «Η παρουσία του Ομήρου στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη». Αγγλοελληνική επιθεώρηση. Τόμος Δ΄. 148-150. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Εισαγωγή στην ποίηση του Σεφέρη. [1996] 1999. (επιμ. Δ. Δασκαλόπουλος). Β΄ έκδοση. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης. 23-30.
ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, Νόστος. Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία