Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Οι Τρυφερές και πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Η λέξη. Η συλλογή Οι Τρυφερές (με πρώτο τίτλο Οι τρυφερές γυναίκες των τριάντα με τριάντα πέντε και δεύτερο τίτλο Οι Τρυφερές γυναίκες) πρωτοεκδόθηκε το 2008 στον συγκεντρωτικό τόμο Ποιήματα. Οι Τρυφερές. Πλην Εύχαρις. Τα Ορυκτά (εκδόσεις Καστανιώτη). Πολλά από τα ποιήματα της συλλογής, που γράφτηκαν στο διάστημα 1980–1995, είχαν δημοσιευτεί σε περιοδικά, ενώ δημοσιεύτηκαν στο σύνολό τους στο τεύχος-αφιέρωμα στο έργο της Ρέας Γαλανάκη του περιοδικού Νέο επίπεδο. Γενικά, στο εσωτερικό των ποιημάτων της συλλογής συμπλέκονται ανώνυμες και επώνυμες μορφές (σύγχρονες ή μυθολογικές) στην πορεία μιας κρίσιμης συνάντησης (γονεϊκής, εταιρικής, ερωτικής, μεταερωτικής), που δοκιμάζεται από τις στάσεις και τις αντιστάσεις προσώπων, πραγμάτων και γεγονότων της μεταβατικής εποχής στην οποία γράφτηκαν (Μαρωνίτης, 2009). Το συγκεκριμένο ποίημα αποτελείται από 4 στροφές. Οι τρεις πρώτες εστιάζουν στον γιο της Αγαύης, τον Πενθέα, που δεν κατονομάζεται στο ποίημα, ενώ η τέταρτη εστιάζει στην Αγαύη. Σύμφωνα με τον μύθο, η Αγαύη ζήλεψε την αδερφή της, τη Σεμέλη, τη μητέρα του Διόνυσου, και διέδωσε ότι πραγματικός πατέρας του παιδιού που αυτή θα έφερνε στον κόσμο ήταν κάποιος θνητός και όχι ο Δίας. Ο Δίας τότε χτύπησε με έναν κεραυνό του την Αγαύη. Πολύ αργότερα, ο Διόνυσος αποφάσισε να εκδικηθεί κι αυτός για την προσβολή της μητέρας του. Πιο συγκεκριμένα, πήγε στη Θήβα και προκάλεσε θεϊκή μανία στις γυναίκες της, που παρακινήθηκαν από αυτόν να γιορτάσουν μια βακχική γιορτή πάνω στο βουνό Κιθαιρώνας. Ο γιος της Αγαύης, ο Πενθέας, που είχε γίνει βασιλιάς των Θηβών, θέλησε να εμποδίσει την εισαγωγή της διονυσιακής λατρείας στο βασίλειό του, οπότε ανέβηκε απαρατήρητος στον Κιθαιρώνα για να κατασκοπεύσει τις Μαινάδες, τις γυναίκες δηλαδή που είχαν καταληφθεί από θεϊκή μανία. Διαμελίσθηκε όμως και κατασπαράχθηκε από την ίδια τη μητέρα του, που βρισκόταν επίσης σε έξαλλη κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο, ο Διόνυσος εκδικήθηκε. Σε παραλλαγή του μύθου αυτού βασίζεται και η σωζόμενη τραγωδία Βάκχες του Ευριπίδη. Εκτός του θέματος της ηδονής και της μανίας, κυρίαρχα στο ποίημα είναι τα ζητήματα του Χρόνου, της φθοράς και του θανάτου. Ουσιαστικά, το ποίημα ανατρέπει τον μύθο της Αγαύης και του Πενθέα, υποβάλλοντας την ιδέα ότι η πράξη της Αγαύης ήταν συνειδητή, καθώς ο Πενθέας συμβόλιζε τον χρόνο, τον οποίο η Αγαύη κατασπάραξε, επιθυμώντας την αιώνια νεότητα.