Dionisio Solomos
Σαπφώ
Μετάφραση: Στυλιανός Αλεξίου
Γιε δοξασμένης χώρας, όπου ο ξένος
βρίσκει πατρίδα, ο βάρβαρος θεούς,
αχ, στη σύντομη αυτή και ταραγμένη
άκρη του χρόνου που είμαστε, άκουσέ με
απ’ τον κόσμο της ποίησης όπου βασιλεύεις.
Τη νύχτα είδα στον ύπνο μου την κόρη
που ήταν η Μούσα της Λέσβου. Είχε τη σκέψη
στην άβυσσο της μοίρας· δεν κοιτούσε
τις θάλασσες, τους κάμπους, τα βουνά·
σα να της ήταν όλη η πλάση ξένη.
Μα από τον κοντινό και απόμακρο ουρανό,
όλα τ’ αστέρια, σ’ όλη τους τη χάρη,
έβλεπαν να πατάει ξανά τη γη
η θεία δυστυχισμένη· κι απ’ τους κόσμους
κι απ’ όλο τον αιθέρα μια μεγάλη αγάπη
έφτανε στο κεφάλι το στεφανωμένο
και το στοχαστικό, και στο παρθένο στήθος
που σύντριψε ο καημός (της είχε μείνει
σαν μόνη ελπίδα, μόνος θεός, ο βράχος).
Άξαφνα μ’ είδε η κόρη κι έστρεψε σε μένα
τα μάτια και το χέρι και το λόγο:
«Πόσα μυστήρια κρύβει τούτη η γη
κι ο τόπος απ’ όπου ήρθα δεν τα λύνει!
Μια μέρα, στον ανθό του τρίτου Απρίλη
της ζωής, στο σπίτι που είχα γεννηθεί,
ενώ ακουμπούσα στην καρδιά το χέρι και απορούσα
για τον παλμό τον άπαυστο και δυνατό,
στάθηκε εμπρός μου μια σκιά γυναίκας
και με βαθύ ήχο που οι φωνές μας δεν τον ξέρουν:
«Πάρε και ζήσε λίγο και θλιμμένη
στη γη που θα θαυμάζει» είπε, και μου αφήνει
το αθάνατο στεφάνι στα μαλλιά.
Αν ήταν όνειρο, όραμα ή αλήθεια
δεν ξέρω, όμως στη σκέψη μου έμεινε η μορφή της
που ήταν τρομερή κι είχε το κάλλος
που αργότερα έδωσε στο μάρμαρο ο Φειδίας.
Πότε λοιπόν και ποιός θ’ αποκαλύψει
την αλήθεια για με που τόσο τη ζητώ
ρωτώντας μάταια τόσα πνεύματα άλλων κόσμων;»
Έτσι είπε κι άλλα πρόσθεσε που τα σωπαίνω.
Αλλά συ που τη σκέψη ανοίγεις, Ψάλτη,
σαν σύννεφο χρυσό θεούς γεμάτο,
συ τη σοφία σου δείξε· θα ’ναι δώρο
παρηγοριάς στην αθάνατη θλιμμένη
που η μεγάλη ψυχή της την αλήθεια
θέλει να βρει, και από τα σπίτια του θανάτου,
τα μυστικά του κόσμου αυτού ρώτα και του άλλου.
Διονύσιος Σολωμός. 1994. Ποιήματα και πεζά. Επιμέλεια-εισαγωγή: Στυλιανός Αλεξίου. Αθήνα: Στιγμή.
