Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Γιάννης Ρίτσος

Για τον Ιόλαο


Κείνο το βράδυ, που καθόμασταν στον κήπο, αναίτια λυπημένοι,
σαν καρτερώντας κάτι αόριστο, κι ακούγοντας αμίλητοι πέρα
το κάλεσμα κάποιου πουλιού (σίγουρα: κούκος), ο Θανάσης
έκοψε τη σιωπή αναπάντεχα:
«Ο Ιόλαος, —είπε—
πολλά γραφτήκανε γι’ αυτόν· — δεν τα ’χω διαβασμένα· ελάχιστα
γνωρίζω για τη ζωή του — δε μου χρειάζονται πιότερα. Το μεσημέρι
είδα το συντριμμένο ανάγλυφο της σκηνής του Θεάτρου. Εκεί, ο Ιόλαος,
ωραίος, γυμνός, με βλέφαρα γερμένα, στέκεται στην άκρη
σα να προσεύχεται μέσα του. Κι απέναντί του ο Ημίθεος,
γυμνός κι εκείνος, να κοιτάζει προς αυτόν, πάνω απ’ τις χαίτες
των άγριων, χαλκοσάγονων αλόγων του Διομήδη.
Κι άξαφνα
κατάλαβα τα πάντα — και το πάθος του ήρωα και τη μεγάλη αποκοτιά του,
το νόημα της φιλίας και το ποιά η πηγή της έμπνευσής του και της πράξης,
ποιά η μυστική λαμπρότητα των τρομερών ηράκλειων άθλων.
Τριγύρω το τοπίο ήταν λευκό, εκτυφλωτικό, με κίτρινα μεγάλα αγκάθια».

Σταμάτησε ο Θανάσης. Τίποτα δεν καταλάβαμε. Σωπαίναμε.
Και κείνο το πουλί, στο δάσος πέρα, να φωνάζει ανόητα πάλι και πάλι.

Λέρος, 24.III.68

Στον συγκεντρωτικό τόμο: Γιάννης Ρίτσος. [1989] 1998. Ποιήματα Ι΄ (1963-1972). 2η έκδ. Αθήνα: Κέδρος.