Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)

Οι θεοί

Μου φάνηκεν ένα Όνειρο στα δυνατά φτερά του πως μ’ άρπαξε μια μέρα κι ολόψηλα μ’ ανέβασεν από τη γη εδώ κάτου στον άπλαστο κι απέραντον αιθέρα.

5 Και με το φως το ασάλευτο, που και ποτέ δεν έχει Ανατολή και Δύση, στα βάθη αντίκρισα τη Γη, που όλο κυλάει και τρέχει, χωρίς να ξέρει πού θα σταματήσει.

Την είδα σαν ατέλειωτο κι ολάνοιχτο βιβλίο· 10 και διάβαιναν οι αιώνες γεμάτοι φρίκη, σκοτεινιά, λαμπράδα, μεγαλείο, σα νά ητανε τρανού ζωγράφου εικόνες.

Και μέσα εκεί τα μάτια μου σε δυο θωριές μεγάλες καρφώθηκαν· αχτίνες 15 τις λούζανε, στο πλάγι τους χλώμιαζαν όλες οι άλλες. Και λησμονήθηκα μπροστά σ’ εκείνες.

Η πρώτη από της θάλασσας την τρίσβαθην αγκάλη, των αστεριών αστέρι, αφρόπλαστη, ηλιοστάλαχτη γεννιέται και προβάλλει, 20 ρόδα και χάιδια κλει στο κάθε χέρι.

Μαζί της έρωτες, πουλιά, θεριά, δελφίνια, πλήθη νεράιδες, όλες, όλοι… κι η Πλάση για να τη δεχτεί ξανάνιωσε κι εχύθη, σα μοσχοβολισμένο περιβόλι.

25 Κι η δεύτερη… Σ’ ενός βουνού ραχούλα ανταριασμένη μαρτυρικός, ωραίος, φορεί στεφάνι ακάνθινο, σκύβει, βογκάει, πεθαίνει επάνω στο Σταυρόν ο Ναζωραίος.

Χύνεται η νύχτα, σείεται η γη, κι η Πλάση πέρα πέρα 30 μαρμάρωσε και στέκει απ’ του παιδιού της το χαμό πεντάρφανη μητέρα που την έχει χτυπήσει αστροπελέκι.

Και τότε μέσα απ’ τα βαθιά τα φυλλοκάρδια νιώθω μια προσευχή να βγαίνει 35 έτσι με πόνο χριστιανού και ειδωλολάτρη πόθο μαζί, παράξενα ζευγαρωμένη:

— Ω ταίρι που το θρόνο σου τετράψηλο έχεις στήσει, ω Κύπρις! ω Μεσσία! Χαίρετε, θλίψη και χαρά, τρισάγιο εσύ μεθύσι, 40 τρισάγια εσύ θυσία!

Ω! χαίρε που τ’ ανθρώπινο κορμί το αποθεώνεις, ουρανογεννημένη. Χαίρε κι Εσύ που της ψυχής πατρίδα φανερώνεις καινούρια, ονειρεμένη!

45 Ω χαίρε που γεννήθηκες για μας με γέλιο πλάνο στο μαγικό σου στόμα, κι Εσύ που πέθανες για μας και στο Σταυρό Σου επάνω μ’ αγάπης λόγια ακόμα!

Θεά! στη γη κατέβασες τον ουρανό με χέρια 50 φωτοπεριχυμένα, Θεέ! κι ανέβηκεν η γη ψηλότερ’ απ’ τ’ αστέρια πιστεύοντας Εσένα!

Του κόσμου που ονειρεύεται και κλαίει κι αναγαλλιάζει είσαστε οι δύο πόλοι, 55 είστε η διπρόσωπη Ζωή που λάμπει κι αγκαλιάζει την οικουμένην όλη!

Κι αν καμιά μέρα ο άνθρωπος υψώσει το κεφάλι ώς τα ουράνια ύψη και κάθε δύναμη αρνηθεί, κάθε θεό προσβάλει, 60 κάθε βωμό συντρίψει,

και γκρεμισμένοι από ψηλά οι θεοί στα καταχθόνια λησμονηθούν κι εκείνοι, πάντα θεοί θα είναι της γης η Ομορφιά η αιώνια κι η αιώνια Καλοσύνη!