Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Για τη ζωή και το έργο του Το ποιητικό του έργο
Νίκος Εγγονόπουλος

Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985)

© Ερριέτη Εγγονοπούλου
Εκδ. Ίκαρος

Το έργο του Νίκου Εγγονόπουλου καλύπτεται από πνευματικά δικαιώματα· για τον λόγο αυτό οι χρήστες της Ανεμόσκαλας δεν έχουν τη δυνατότητα προβολής ολόκληρου του ποιήματος και η αναζήτηση μένει στην ανάσυρση συμφραζομένων σε επίπεδο στίχου (για περισσότερα στοιχεία σχετικά με τις δυνατότητες αναζήτησης ο χρήστης μπορεί να συμβουλευτεί την ενότητα «Οδηγίες αναζήτησης» από το αριστερό μενού). Πρόκειται δηλαδή για τη διάθεση ενός γλωσσικού εργαλείου, το οποίο λειτουργεί επικουρικά και εκ παραλλήλου με τις στερεότυπες έντυπες εκδόσεις.

Το ποιητικό έργο του Ν. Εγγονόπουλου κυκλοφορεί σήμερα στις εξής συγκεντρωτικές και αυτοτελείς εκδόσεις:

  • Ποιήματα [1938-1957], Αθήνα: Ίκαρος, 1999. Ενοποίηση σε έναν τόμο της προηγούμενης δίτομης συγκεντρωτικής έκδοσης (α΄ τόμος 1966, β΄ τόμος 1977). Περιλαμβάνονται οι συλλογές:
    Μην ομιλείτε εις τον οδηγό (έκδ. 1938),
    Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής (έκδ. 1939),
    Μπολιβάρ (έκδ. 1944),
    Η επιστροφή των Πουλιών (έκδ. 1945),
    Ελευσίς (έκδ. 1948),
    Ο Ατλαντικός (έκδ.1954),
    Εν ανθηρώ Έλληνι λόγω (έκδ.1957).
  • Στην κοιλάδα με τους ροδώνες, Αθήνα, Ίκαρος, 1978.
  • Το μέτρον· ο άνθρωπος: Πέντε ποιήματα και δέκα πίνακες, Αθήνα: Ύψιλον, 2005. Μεταθανάτια έκδοση που συγκεντρώνει ανέκδοτα ποιήματα (πρωτοδημοσιευμένα σε περιοδικά μετά τον θάνατο του ποιητή) σε επιμέλεια Γιάννη Βαρβέρη.

Το γλωσσικό εργαλείο ad hoc δημιουργίας (μη λημματοποιημένων) καταλόγων λεκτικών τυπών στα συμφραζόμενά τους αντλεί από τις συλλογές που απαρτίζουν τις δύο συγκεντρωτικές εκδόσεις που εξέδωσε εν ζωή ο Ν. Εγγονόπουλος (1966, 1977, 1978) και δεν περιλαμβάνει ποιήματα που δημοσιεύτηκαν ή εκδόθηκαν μεταθανάτια (όπως τα 5 ποιήματα της έκδοσης Το μέτρον· ο άνθρωπος, καθώς αναμένεται η συνέχιση και η συμπλήρωση του μεταθανάτια εκδομένου έργου του), αλλά ούτε και τις μεταφράσεις που συγκεντρώνονται εν είδει αυτοτελούς παραρτήματος στην έκδοση της Κοιλάδας με τους ροδώνες. Ο αναγνώστης μπορεί να δει τους τίτλους των συλλογών, από τις οποίες αντλούνται οι λεκτικοί τύποι, από την επιλογή πάνω δεξιά «Το ποιητικό του έργο», χωρίς πάλι να έχει πρόσβαση στα ίδια τα ποιήματα), ενώ μπορεί να ανατρέξει στην ενότητα «Για τη ζωή και το έργο του» για να παρακολουθήσει την εξέλιξη του βίου και της ποιητικής του με αναλυτικά βιβλιογραφικά στοιχεία.

Σημειώνεται πως για τη στιχαρίθμηση λήφθηκαν υπόψη οι παρατηρήσεις του Δ. Βλαχοδήμου (2004), ενώ διατηρήθηκαν ορισμένες ορθογραφικές ιδιοτυπίες και διττογραφίες, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις του Γ. Γιατρομανωλάκη (Κουμπής 1998). Για τεχνικούς λόγους, στη θέση του ανάποδου ερωτηματικου στην αρχή πρότασης που προτάσσει ο Εγγονόπουλος ακολουθώντας το αντίστοιχο παράδειγμα της ισπανικής στίξης, τέθηκε το σύμβολο arabic semicolon. Τέλος, όπως έχει παρατηρήσει σχετικά ο Γ. Γιατρομανωλάκης, ο Νίκος Εγγονόπουλος ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την τυπογραφική μορφή των ποιημάτων που εκδίδει, πλάθει τη μορφή αυτή με εικονιστικό τρόπο· σε κάποια ποιήματα δεν στάθηκε δυνατή η ψηφιακή αναπαραγωγή αυτή της ποιητικής εικονοπλασίας. Σε κάθε περίπτωση το χρηστικό ψηφιακό αυτό εργαλείο είναι σχεδιασμένο ώστε να λειτουργεί επικουρικά, εκ παραλλήλου με τις στερεότυπες έντυπες εκδόσεις, με τις οποίες δεν ταυτίζεται ούτε αντικαθιστά.

Τελευταία ενημέρωση: Ιούνιος 2017.