Εξώφυλλο

Ανεμόσκαλα
Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

Σκαρφαλώνοντας λέξεις όπως μιαν ανεμόσκαλα. Γιώργος Σεφέρης, «“Νότες” για ένα ποίημα» (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄)
Για τη ζωή και το έργο του Το ποιητικό του έργο
Γιώργος Σεφέρης

Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

© Άννα Λόντου
Εκδ. Ίκαρος

Ο δαίμων της πορνείας *

... Nicosia e Famagosta
per la lor bestia si lamenti e garra…

PARADISO
... ως γοιόν ηξεύρετε και ο δαίμων της πορνείας όλον τον κόσμον
πλημμελά τον εκόμπωσε τον ρήγαν και έππεσεν εις αμαρτίαν…

ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΜΑΧΑΙΡΑ

Ο Τζουάν Βισκούντης είχε γράψει την αλήθεια. Πώς πλέρωσε μαυλίστρες ο κούντη Τερουχάς πώς βρέθηκαν αντάμα αυτός κι η ρήγαινα πώς άρχισε το πράμα, πώς ξετέλειωσε, 5 όλα της Λευκωσίας τα κοπέλια το διαλαλούσαν στα στενά και στις πλατείες. Πως ήταν η γραφή σωστή που έστειλε στη Φραγκιά στο ρήγα το ξέραν οι συβουλατόροι. Όμως τώρα συνάχτηκαν και συντυχαίναν για να συβουλέψουν 10 την Κορόνα της Κύπρου και των Ιεροσολύμων· τώρα ήταν διαταμένοι για να κρίνουν τη ρήγαινα Λινόρα που κρατούσε απ’ τη μεγάλη τη γενιά των Καταλάνων· κι είναι ανελέημονες οι Καταλάνοι 15 κι αν τύχαινε κι ο ρήγας εκδικιούνταν τίποτε δε θα το ’χαν ν’ αρματώσουν και να ’ρθούνε και να τους ξολοθρέψουν αυτούς και το βιο τους. Είχαν ευθύνες, τρομερές ευθύνες· από τη γνώμη τους κρέμουνταν το ρηγάτο.

20 Πως ο Βισκούντης ήταν τίμιος και πιστός βέβαια το ξέραν· όμως βιάστηκε, φέρθηκε αστόχαστα άμοιαστα άτσαλα. Ήταν αψύς ο ρήγας, πώς δεν το λογάριασε; και μπρούμουτα στον πόθο της Λινόρας. 25 Πάντα μαζί του στα ταξίδια το πουκάμισό της και το ’παιρνε στην αγκαλιά του σαν κοιμούνταν· και πήγε να του γράψει ο αθεόφοβος πως βρήκαν με την άρνα του το κριάρι· γράφουνται τέτοια λόγια σ’ έναν άρχοντα; 30 Ήταν μωρός. Τουλάχιστο ας θυμούνταν πως έσφαλε κι ο ρήγας· έκανε το λιγωμένο μά ειχε στο πισωπόρτι και δυο καύχες. * Αναστατώθη το νησί σαν η Λινόρα πρόσταξε και της έφεραν τη μια, τη γκαστρωμένη 35 κι άλεθαν με το χερομύλι πάνω στην κοιλιά της πινάκι το πινάκι το σιτάρι. Και το χειρότερο —δεν το χωράει ο νους— αφού το ξέρει ο κόσμος όλος πως ο ρήγας γεννήθηκε στο ζώδιο του Αιγόκερω, 40 πήρε στα χέρια του ο ταλαίπωρος καλάμι τη νύχτα που ήταν στον Αιγόκερω η σελήνη να γράψει τί; για κέρατα και κριάρια! Ο φρόνιμος τη μοίρα δεν τηνε ξαγριεύει. Όχι· δεν είμαστε ταγμένοι για να πούμε 45 πού ειναι το δίκιο. Το δικό μας χρέος είναι να βρούμε το μικρότερο κακό. Κάλλιο ένας να πεθάνει από το ριζικό του παρά σε κίντυνο να μπούμε εμείς και το ρηγάτο.

Έτσι συβουλευόντουσαν όλη τη μέρα 50 και κατά το βασίλεμα πήγαν στο ρήγα προσκύνησαν και τού ειπαν πως ο Τζουάν Βισκούντης είναι ένας διαστρεμμένος ψεματάρης.

Κι ο Τζουάν Βισκούντης πέθανε απ’ την πείνα σε μια γούφα. * Μα στην ψυχή του ρήγα ο σπόρος της ντροπής του 55 άπλωνε τα πλοκάμια του και τον εκίνα τό ’παθε να το πράξει και στους άλλους. Κερά δεν έμεινε που να μη βουληθεί να την πορνέψει· τις ντρόπιασε όλες. Φόβος κι έχτρα ζευγαρώναν και γέμιζαν τη χώρα φόβο κι έχτρα.

60 Έτσι, με το «μικρότερο κακό», βάδιζε η μοίρα ώς την αυγή τ’ Άγι’ Αντωνιού, μέρα Τετάρτη πού ηρθαν οι καβαλάρηδες και τον εσύραν από της καύχας * του την αγκαλιά και τον εσφάξαν. «Και τἄπισα παρά ούλους * ο τουρκοπουλιέρης 65 ήβρεν τον τυλιμένον το αίμαν» λέει ο χρονογράφος «κι έβγαλεν την μαχαίραν του και κόβγει τα λυμπά του με τον αυλόν και τού ειπε: Για τούτα έδωκες θάνατον!». Αυτό το τέλος όρισε για το ρήγα Πιερ ο δαίμων της πορνείας.