Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

Αφροδίτη της Μήλου

Διάσημο μαρμάρινο άγαλμα της ελληνιστικής εποχής, το οποίο βρέθηκε την άνοιξη του 1820 σε αγροτική περιοχή της Μήλου. Είναι από Παριανό μάρμαρο, έχει ύψος 2,02 μ. και χρονολογείται γύρω στο 130-100 π.Χ. Παριστάνει την Αφροδίτη, παρότι αρχικά κάποιοι θεωρούσαν ότι μπορεί να παριστάνει και την Αμφιτρίτη. Βρέθηκε ακρωτηριασμένο. Εικάζεται ότι η θεά στο αριστερό της χέρι κρατούσε μήλο ή καθρέφτη ή ότι με τα δύο χέρια της κρατούσε την ασπίδα του Άρη. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι δεν έκανε τίποτε από αυτά και ότι ήταν έτοιμη να λουστεί. Για τα χέρια της υπάρχει ο μύθος ότι έσπασαν πάνω σε καβγά Γάλλων αρχαιολόγων και Ελλήνων κατά τη μεταφορά του αγάλματος, αλλά αυτό δεν ευσταθεί, γιατί το έργο είχε βρεθεί εξαρχής δίχως τα χέρια. Εκείνο που πιθανόν αληθεύει είναι ότι τμήματα των χεριών είχαν βρεθεί σε διάφορα σημεία και ότι το αριστερό κρατούσε μήλο, αλλά χάθηκε κατά τη μεταφορά ή ότι επάνω στη συμπλοκή, κάποια από αυτά τα κομμάτια που συνόδευαν το γλυπτό (όπως το αριστερό χέρι) έπεσαν στη θάλασσα από τα βράχια και χάθηκαν για πάντα.

Η Αφροδίτη της Μήλου είναι ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, συνδυάζοντας αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα. Θεωρείται έργο του Αγησάνδρου ή Αλεξάνδρου, γιου του Μηνίδη από την Αντιόχεια του Μαιάνδρου, ενώ στο παρελθόν αποδόθηκε λανθασμένα στον Πραξιτέλη. Το μισό όνομά του αναφερόταν στη βάση του γλυπτού όπου απέμενε χαραγμένη η φράση ..ΝΔΡΟΣ ΜΗΝΙΔΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΥΣ ΑΠΟ ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ ΕΠΟΙΗΣΕ. Αυτή η επιγραφή, που φαίνεται σε ένα σχέδιο της εποχής, χάθηκε γύρω στο 1825, ενώ το απόκτημα βρισκόταν στο Λούβρο. Πολλοί πιστεύουν ότι την εξαφάνισαν οι τότε διευθυντές του μουσείου για να μπορούν να υποστηρίξουν ότι ήταν έργο του Πραξιτέλη. Στον Αγήσανδρο αποδίδεται πάντως ένα άλλο έργο που εκτίθεται στο Λούβρο — μια προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου που είχε βρεθεί στη Δήλο.
Οι ίδιοι οι Γάλλοι είχαν υποστηρίξει τότε ότι "η αριστερή γωνία της βάσης του αγάλματος, όπου αναγραφόταν το όνομα του γλύπτη Αλέξανδρου, δυστυχώς χάθηκε στα ασβεστοκονιάματα, αλλά ανήκε σε άλλη εποχή και ήταν άσχετη προς την Αφροδίτη". Το σχέδιο που παρατίθεται πάντως δείχνει ότι η αριστερή πλευρά ταίριαζε τέλεια στη βάση του αγάλματος, ενώ επιστημονική εξακρίβωση για τη χρονολόγηση δεν μπορεί να γίνει πια, αφού το κομμάτι δεν βρίσκεται πουθενά από όσο γνωρίζουν οι ειδικοί.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:

Πηγή:

WIKIMEDIA COMMONS