Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

Ηλέκτρα ή Η πτώση των προσωπείων

Στον πρόλογο της πρωτότυπης έκδοσης του 1954 η ίδια η συγγραφέας επιχείρησε να παρουσιάσει τον προβληματισμό της σχετικά με το έργο της. Μας αναφέρει ότι πολλοί συγγραφείς πριν από εκείνη πραγματεύτηκαν τον κλασικό μύθο των Ατρειδών: ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, κ.ά., και, πιο κοντά στη δική μας εποχή, ο O'Neill, ο Giraudoux και ο Sartre. Το 1943 αποφάσισε κι εκείνη να γράψει τη δική της εκδοχή για την ιστορία της Ηλέκτρας, της κόρης του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας.
Ο μύθος της Ηλέκτρας παραμένει μια μόνιμη πηγή έμπνευσης. Η Ηλέκτρα, επιθυμώντας να εκδικηθεί τον φόνο του πατέρα της, μετατρέπεται σε σύμβολο της απούσας δικαιοσύνης. Παρόλο που το απολιτικό έργο της Γιουρσενάρ κάνει πολύ λίγες αναφορές στα γεγονότα της εποχής της, η συγγραφέας καταρρίπτει ένα μετά το άλλο τα πέπλα του φαίνεσθαι και αποκαλύπτει τον φόβο, την άρνηση και την επανάσταση μιας νεότερης γενιάς, η οποία σκοπεύει να φέρει προ των ευθυνών της την προηγούμενη γενιά. Η μητροκτονία, παράλληλα με τον συμβολικό θάνατο του παραδοσιακού μητρικού ρόλου, αποτελεί μια επείγουσα αναγκαιότητα που αντικατοπτρίζεται στη σύγκρουση των γενεών στη Γαλλία και στην Ευρώπη στη δεκαετία του 1970. Κι αν και η Γιουρσενάρ δεν τονίζει τις φεμινιστικές διαστάσεις του έργου, ωστόσο απεικονίζει την Ηλέκτρα ως έναν διαβρωτικό χαρακτήρα αποφασισμένο να εκδικηθεί με οποιονδήποτε τρόπο, που κορυφώνεται με την ψεύτικη εγκυμοσύνη της ως μέσο για την αποκάλυψη της αλήθειας. Η Γιουρσενάρ δημιουργεί μια νέα, μεταμορφωμένη Ηλέκτρα, ελεύθερη από τα δεσμά του γάμου και της υποταγής και, πάνω από όλα, τόσο ελεύθερη όσο ο Ορέστης του Σαρτρ, πλήρως υπεύθυνη για τη δική της μοίρα, ακόμη κι αν διακινδυνεύει να την μετατρέψει σε τύραννο.

Στοιχεία Έκδοσης:

  • Γιουρσενάρ, Μαργκερίτ. 2005. Θέατρο ΙΙ. Ηλέκτρα ή η πτώση των προσωπείων. Το μυστήριο της Άλκηστης. Ποιος δεν έχει τον Μινώταυρό του; Μετ. Ιωάννα Χατζηνικολή, Μετ. σχολίων Τερέζα Σ. Παναγιώτου. Αθήνα: Χατζηνικολή.Τίτλος πρωτοτύπου Théâtre II: Électre ou la Chute des masques (Éditions Gallimard, 1971).

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία: