Ο Οιδίπους είναι μια τραγωδία του γάλλου δραματουργού και φιλοσόφου Βολταίρου που παίχτηκε πρώτη φορά το 1718. Ήταν το πρώτο του θεατρικό έργο και το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο για το οποίο χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Βολταίρος (το πραγματικό του όνομα ήταν François-Marie Arouet). Διασκευάζοντας την τραγωδία Οιδίπους τύραννος του Σοφοκλή, ο Βολταίρος επιχείρησε να εκλογικεύσει την πλοκή και τα κίνητρα των χαρακτήρων. Σε μια επιστολή του 1719 έγραψε ότι το θεωρούσε απίθανο να μην είχε ερευνηθεί νωρίτερα ο φόνος του Λαΐου και ότι ο Οιδίποδας χρειάστηκε τόσο πολύ χρόνο για να κατανοήσει τον σαφή χρησμό του μαντείου. Ο Βολταίρος προσθέτει μια υπο-πλοκή, στην οποία πραγματεύεται τον έρωτα του Φιλοκτήτη για την Ιοκάστη. Επίσης, μειώνει την προεξέχουσα θέση του θέματος της αιμομιξίας.
Ο Βολταίρος ολοκλήρωσε το έργο το 1717, στη διάρκεια της εντεκάμηνης φυλάκισής του. Η πρεμιέρα του έγινε την 18η Νοεμβρίου 1718 στο Comédie-Française, όταν βρισκόταν στην πρώτη εξορία του στο Chatenay-Malabry. Παρών στην παράσταση ήταν και ο αντιβασιλέας, για τον οποίο κυκλοφορούσε φήμη ότι είχε αιμομικτική σχέση με την κόρη του, Marie Louise Elisabeth d'Orleans, δούκισσα του Berry. Ο Βολταίρος είχε συλληφθεί και σταλεί στη φυλακή της Βαστίλλης τον Μάιο του 1717, όταν πληροφόρησε τις αρχές ότι η δούκισσα ήταν έγκυος και σε απομόνωση στο κάστρο της La Muette σε αναμονή του τοκετού. Έτσι, οι φήμες για την αιμομικτική σχέση του Philippe είχαν καταστήσει το θεατρικό του Βολταίρου αμφιλεγόμενο πολύ καιρό πριν παιχτεί για πρώτη φορά στη σκηνή. Η παρουσία στο ακροατήριο του θεάτρου και της κακόφημης πριγκίπισσας συνέβαλε στην επιτυχία του έργου, ώστε να γίνει η μεγαλύτερη θεατρική επιτυχία στη Γαλλία του 18ου αιώνα.
«Ο Βολταίρος μένει εν πολλοίς πιστός στο σοφόκλειο πρότυπο, διορθώνοντας ωστόσο υποτιθέμενες αδυναμίες του σοφόκλειου έργου. Ούτε ο Βολταίρος αντιστέκεται στον πειρασμό να εισαγάγει την παράπλευρη αφήγηση του αγνού, ρομαντικού έρωτα της Ιοκάστης για τον Φιλοκτήτη (τον γνωστό ήρωα της τραγωδίας του Σοφοκλή), τον οποίο η βασίλισσα είχε κάποτε απαρνηθεί για να παντρευτεί, από πατριωτικό καθήκον, τον Λάιο.» (Λιαπής 2008, 274).
