Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Αντικριστοί καθρέφτες. Στα ποιήματα της συλλογής αυτής μπορούμε να διακρίνουμε θεματολογικά πολλά ποιήματα ποιητικής. Ανάμεσα σε αυτά ανήκουν και ποιήματα που εκφράζουν τη σημερινή μαρτυρία του Τ. Πατρίκιου απέναντι σε ό, τι ονομάστηκε νέα ποιητική ηθική, που προέκυψε, σύμφωνα με τον Δ. Ν. Μαρωνίτη (1976: 18), από τη συμπλοκή ποιητικής πράξης και πολιτικής δράσης σε ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, όπως ο Τίτος Πατρίκιος, ο Άρης Αλεξάνδρου, ο Μανόλης Αναγνωστάκης. Σύμφωνα με τον Ευριπίδη Γαραντούδη, παρατηρείται μια μετάλλαξη αργή αλλά σταθερή αυτής της ποιητικής ηθικής στον Τίτο Πατρίκιο. Ειδικότερα, η ποιητική πράξη που οριζόταν σε άμεση συνάρτηση με την κοινωνική ένταξη και την πολιτική δράση παραχωρεί τώρα τη θέση της σε ένα είδος ποιητικού απολογισμού του ενεργού πολιτικού παρελθόντος, και τελικά διατρανώνει την πίστη του Τ. Πατρίκιου στη στάση ενός πάντα εγρήγορου, αλλά και αποξενωμένου από την πολιτική δράση, υποψιασμένου διανοούμενου. Κάποιες στιγμές ο ποιητής διαπιστώνει την έκπτωση των ιδεολογικών του οραμάτων, υιοθετεί τη διαλλακτικότητα ως στάση ζωής και μπαίνει στον πειρασμό να αναδείξει και να δικαιώσει την αντιηρωική στάση. Αυτό κάνει και στο ποίημα «Η ασπίδα»· ο Αρχίλοχος, εγκαταλείποντας την ασπίδα του, είναι φυγόμαχος στο πεδίο της μάχης αλλά όχι στο πεδίο της ποίησης, καθώς εκεί καταξιώνει ποιητικά την ηττοπάθειά του (Γαραντούδης, 1989: 842).
«Η ασπίδα»
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, 20ός αι. / 1988
Στοιχεία Έκδοσης:
- Πατρίκιος, Τίτος. 1988. Αντικριστοί καθρέφτες. Αθήνα: Στιγμή. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Τίτος Πατρίκιος. 2007. Ποιήματα, IV (1988-2002). Αθήνα: Κέδρος.
Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:
- Γαραντούδης, Ευριπίδης, 1989. «Τίτος Πατρίκιος: Αντικριστοί καθρέφτες». Η λέξη 87: 840-843.
- Μαρωνίτης, Δ. Ν. 1976. Ποιητική και πολιτική ηθική. Πρώτη μεταπολεμική γενιά· Αλεξάνδρου - Αναγνωστάκης - Πατρίκιος. Αθήνα: Κέδρος.
ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, Νόστος. Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία
