Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

«Απιστία»

Τριτοπρόσωπο αφηγηματικό ποίημα που ανήκει στα Αναγνωρισμένα Ποιήματα του ποιητή και στο οποίο εξιστορείται η εμπλοκή του θεού Απόλλωνα στη δολοφονία του Αχιλλέα. Ο Απόλλωνας παρουσιάζεται ως κόλακας, ψεύτης και ραδιούργος. Στην αρχή του ποιήματος προτάσσεται ο χρησμός που παραδίδεται σε απόσπασμα άγνωστου αισχύλειου δράματος διασωσμένο από τον Πλάτωνα (Πολιτεία, 383b). Η «Απιστία», δηλαδή, σχηματίζει ένα είδος μυθολογικής κλίμακας, καθώς χρησιμοποιεί στην ανάγνωσή της ένα χωρίο της πλατωνικής Πολιτείας μέσα στο οποίο σταθμεύει ο κλασικός Αισχύλος και υπόκειται η ομηρική Ιλιάδα. Ως προς το περιεχόμενό του, το χωρίο αυτό αναφέρεται στη δυσοίωνη προφητεία της Θέτιδας στον γιο της για τον φονικό ρόλο του Απόλλωνα και στις αντίστοιχες προειδοποιήσεις που απευθύνουν στον Αχιλλέα σε διάφορα χωρία της Ιλιάδας αφενός ένα από τα δύο άλογά του, ο Ξάνθος, και αφετέρου ο ετοιμοθάνατος Έκτορας (Μαρωνίτης, 2007: 49). Το ποίημα ανήκει στις θεομαχικές συνθέσεις του ποιητή, όπου χλευάζεται η ασυνέπεια ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις των θεών. Έντονος είναι ο δραματικός χαρακτήρας του ποιήματος, ενώ διακρίνουμε και στοιχεία ερωτισμού και ηδονισμού, καθώς «κι όταν μεγάλωνεν ο Αχιλλεύς, και ήταν/ της Θεσσαλίας έπαινος η εμορφιά του». Στο ίδιο ποίημα, προκειμένου να τελετουργήσει η Θέτις τον θρήνο της για τον γιο της, ξεσκίζει τα πορφυρά της ρούχα και πετά στο χώμα βραχιόλια και δαχτυλίδια. Η ομορφιά του γιου, από τη μια μεριά, και τα στολίδια της Θέτιδας, από την άλλη, συντονίζονται στον ηδονικό τους τόνο (Μαρωνίτης, 2007: 52).

Στοιχεία Έκδοσης:

  • Καβάφης, Κ. Π. [1991] 1995. Τα Ποιήματα. Τόμ. Α΄ (1897–1918). Επιμ. Γ. Π. Σαββίδης. 4η έκδ. Αθήνα: Ίκαρος.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:

  • ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. ΑΝΕΜΟΣΚΑΛΑ, Κ. Π. Καβάφης.
  • Μαρωνίτης, Δ. Ν. 2007. Κ. Π. Καβάφης. Μελετήματα. Αθήνα: Πατάκης.