Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

«Η θάλασσα»

Η θάλασσα είναι ένα αυτόνομο, μεγάλο σε μήκος έργο, όπου ο ποιητής είχε ενσωματώσει σημειώσεις που είχε κρατήσει παλιότερα για ένα ποίημα με θέμα τον χρόνο. Στο ποίημα, ένας πατέρας και το παιδί του βρίσκονται πάνω σε μια βάρκα, σ' έναν παράκτιο πλου από τις βαθιές ρίζες της νύχτας μέχρι την αυγή και, ύστερα, ώς την ανατολή της καινούριας ημέρας. Ο πατέρας αφηγείται στοργικά στον γιο του ιστορίες και μύθους γύρω από τη διττή έννοια του χρόνου και προσπαθεί να σώσει το παιδί του από τη φθορά του μετρήσιμου χρόνου. Κατά την αφήγησή του, παρελαύνουν πρόσωπα και μικρά παραμύθια, που φωτίζουν με την τρεμουλιαστή φλόγα τους και σβήνουν απότομα, αφήνοντας την ιστορία τους ημιτελή. Τρεμοφέγγουν για λίγο και χάνονται ο Ορφέας και η Ευρυδίκη, οι Αιγύπτιοι με τις πυραμίδες και τους οβελίσκους, οι Μάγια, τα παλάτια των βασιλιάδων, η αρχαία Ρώμη, ο πάπας Ιννοκέντιος Ι', το ανάκτορο των Ορσίνι, ο Λορέντσο των Μεδίκων. Η «θάλασσα» μοιάζει σαν μεγεθυντικός φακός, φωτίζει τις λεπτομέρειες της τελετουργίας, τα σχήματα και την αύρα τους, καθώς στο ποίημα μορφοποιείται και ονοματοποιείται η κρυφή πολιτεία της αληθινής φύσης των όντων. Όταν μιλάει ο πατέρας για τον χρόνο τον μετρήσιμο των κλεψύδρων και των ρολογιών, είναι σαν να ξεστομίζει ξόρκια εναντίον της φρίκης του ψεύτικου χρόνου. Παράλληλα, ξεπηδά η μαγεία της φύσης, που είναι αιωνίως παρούσα. Το νερό της θάλασσας είναι ο ιδανικότερος κήπος για να ξεχάσουμε το βάρος των δευτερολέπτων, να βρούμε καταφύγιο από τη μέτρηση της κλεψύδρας, του άβακα, του ρολογιού. Η πάλη ανάμεσα στους δύο χρόνους, τον αντικειμενικό και τον προσωπικό, είναι διαρκής και παράγει αντίθετες έννοιες, όπως η αντίθεση ανάμεσα στην έννοια της μέτρησης, που παραπέμπει στον αντικειμενικό χρόνο, και στην έννοια της διάρκειας, που παραπέμπει στον προσωπικό χρόνο. Στον προσωπικό χρόνο, οι στιγμές μεγεθύνονται υπερβολικά, καθώς πρόκειται για την εσωτερική φύση του χρόνου (Χουβαρδάς, 2000: 148-153).

Στοιχεία Έκδοσης:

  • Αρανίτσης, Ευγένιος. 1998. Η θάλασσα. Αθήνα: Νεφέλη.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία: