Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

«Λέει η Πηνελόπη»

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης, που δημοσιεύτηκε το 1977. H συνείδηση ότι η Aγγελάκη-Pουκ γράφει εξ ονόματος του γυναικείου φύλου απηχείται στη συλλογή αυτή, όπου η ποιήτρια υιοθετεί το μυθολογικό-ιστορικό γυναικείο προσωπείο της Πηνελόπης. Πιο συγκεκριμένα, επιλέγεται μια γυναίκα-σύμβολο της πίστης και της αφοσίωσης στον άνδρα, έτσι ώστε να αναδειχτεί η γυναικεία φωνή, μια φωνή που είχε υποβαθμιστεί κάτω από την προβολή του κυρίαρχου άντρα (Γαραντούδης, 2014). Στο ποίημα, στο οποίο προτάσσεται ένα δίστιχο του Άγγλου ποιητή Daniel Weissbort, ο γνωστός μύθος σύμφωνα με τον οποίο η Πηνελόπη υφαίνει το υφαντό της αναμένοντας την επιστροφή του Οδυσσέα ανατρέπεται. Η Πηνελόπη του ποιήματος δεν υφαίνει, αλλά γράφει ποίηση. Το μυθικό πρόσωπο ενσαρκώνει τη γυναίκα που είναι μόνη, που έχει να παλέψει με αντιξοότητες που διαστρέβλωσαν τον έρωτα, και που είναι υποχρεωμένη να υποστεί την τραγικότητα των πραγμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, η ποιήτρια βάζει την ηρωίδα της να εκφράζει με έναν τόνο καθαρά υπαρξιακό τα συναισθήματα που της προκαλεί η πολύχρονη απουσία του Οδυσσέα. Στην περίπτωση της Aγγελάκη-Pουκ, το «πολυσύστημα» της θηλυκής οντότητας έγκειται στην αίσθηση της «σταθερής απώλειας», της έλλειψης ή της ερημίας που συνεπάγεται η συνειδητοποίηση του φύλου όταν μεταπλάθεται σε ποιητικό λόγο.

Στοιχεία Έκδοσης:

  • Αγγελάκη-Ρουκ, Κατερίνα. 1977. Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης. Θεσσαλονίκη: Εγνατία/Τραμ. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ. 1999. Ποιήματα (1963-1977) . Αθήνα: Καστανιώτης.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία: