Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Ιλίου Πέρσις (Louvre G 152)

Περιγραφή

Αττική ερυθρόμορφη κύλικα που βρέθηκε στο Βούλτσι της Ετρουρίας. Υπογράφεται από τον αγγειοπλάστη Βρύγο και αποδίδεται στον "Ζωγράφο του Βρύγου". Πρόκειται για την περίφημη κύλικα με παράσταση της άλωσης της Τροίας (η Ιλίου Πέρσις καταλαμβάνει αριστοτεχνικά όλο το εξωτερικό της κύλικας). Οι σκηνές στις δύο όψεις συνδέονται με την σκηνή ενός Τρώα που πεθαίνει, κάτω από τη μία λαβή της κύλικας. Γύρω από τον πεσμένο Τρώα ξετυλίγεται η διπλή αυτή σύνθεση. Κάτω από την άλλη λαβή ένα ζωγραφισμένο διακοσμητικό στοιχείο σηματοδοτεί την αρχή και το τέλος της αναπαραστάσης. Αριστερά ο Ακαμάς οδηγεί την αιχμάλωτη Πολυξένη (τα ονόματά τους αναγράφονται). Στο κέντρο βρίσκεται ο βωμός όπου έχει ζητήσει καταφύγιο ο Πρίαμος, ο οποίος με απλωμένα χέρια εκλιπαρεί τον Νεοπτόλεμο, που του επιτίθεται με το σώμα του νεκρού εγγονού του, του Αστυάνακτα. Στην άλλη όψη, αριστερά αναπαρίσταται ο Έλληνας που επιτίθεται στον πεσμένο Τρώα, κάτω από τη λαβή. Στη συνέχεια της σκηνής, πίσω από τον Έλληνα μια Τρωαδίτισσα, πιθανώς η Κασσάνδρα, τρέχει να ξεφύγει. Δεξιά της ένας ακόμα Έλληνας πολεμιστής επιτίθεται σε έναν Τρώα, που πέφτει προς τα πίσω, νικημένος, τραυματισμένος στο χέρι. Στην δεξιά άκρη της σκηνής η Ανδρομάχη ορμά οπλισμένη με ένα ξύλο εναντίον του Έλληνα, προσπαθώντας να προστατεύσει τον γιο της Αστυάνακτα, που τρέχει να ξεφύγει προς τα δεξιά. Οι Τρωαδίτισσες είναι ντυμένες με ιωνικού τύπου χιτώνα. οι Τρώες είναι άοπλοι, ενώ οι Έλληνες πάνοπλοι με κράνη, ασπίδες και άλλα όπλα. "Γύρω από τον Τρώα που πεθαίνει, μια διπλή σύνθεση σε V καθορίζει το ρυθμό της δραματικής κίνησης των μορφών. Αλησμόνητη είναι η αξιοθαύμαστη και ρωμαλέα μορφή της μητέρας, της Ανδρομάχης, να τρέχει, οπλισμένη με ένα μπαστούνι, να προστατέψει το γιο της Αστυάνακτα. Οι τόνοι αχνού καφέ και κίτρινου, οι κόκκινες κηλίδες αίματος, οι μικρές σκιές στα σώματα προσθέτουν μια διακριτική ζωγραφική νότα" (σ. 354) Στο εσωτερικό παράσταση της Βρισηίδας με τον Φοίνικα στη σκηνή του Αχιλλέα.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Μ. Τιβέριος, Ελληνική Τέχνη: Αρχαία αγγεία, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996, σ. 303-4.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: PARIS Musée du Louvre G 152

Περίοδος: Αρχαϊκή (ύστερη) - Κλασική (πρώιμη)

Χρονολογία: 5ος αι. π.Χ. (495 π.Χ. περίπου)

Καλλιτέχνης: Ζωγράφος του Βρύγου

Είδος: Κύλικα