Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Θέτιδος αρπαγή (London Ε 424)

Περιγραφή

Αττική ερυθρόμορφη πελίκη, με αυξημένη χρήση επίθετου χρώματος (χρυσό, μπλε, πράσινο, λευκό). Βρέθηκε στη Ρόδο (Κάμειρο) και αποδίδεται στον συμβατικά ονομαζόμενο "Ζωγράφο του Μαρσύα", έναν ζωγράφο της ύστερης κλασικής αγγειογραφίας που πειραματίστηκε με τις στάσεις των προσώπων και τα χρώματα. Η αγγειογραφία είναι αντιπροσωπευτική του στιλ Κερτς, που αναπτύχθηκε στην ερυθρόμορφη ζωγραφική από το 375 π.Χ., με κύριο χαρακτηριστικό την πλούσια προσθήκη χρωμάτων, τη χρήση φωτοσκίασης για την απόδοση του βάθους, τις τολμηρές βραχύνσεις στην απεικόνιση των μορφών. Ονομάστηκε έτσι γιατί πολλά από τα αγγεία αυτής της τεχνοτροπίας βρέθηκαν σε τάφους στην περιοχή Παντικαπαίου (του σημερινού Κερτς), στη βόρεια ακτή του Εύξεινου Πόντου. Στην κύρια όψη ο Πηλέας, που εικονίζεται ως έφηβος με πέτασο στο κεφάλι και χλαμύδα, αρπάζει σφιχτά τη γυμνή Θέτιδα από το δεξί της χέρι. Η Θέτιδα για να ξεφύγει μεταμορφώνεται (όπως υποδεικνύει η απεικόνιση φιδιού ή θαλάσσιου τέρατος ή ιππόκαμπου τυλιγμένου γύρω από το πόδι του Πηλέα). Πάνω από τον Πηλέα ίπταται ο Έρωτας που τον στεφανώνει, υποδηλώνοντας ότι ο Πηλέας τελικά θα πετύχει τον στόχο του (ή σύμφωνα με άλλη ερμηνεία απλώνει τα χέρια του πάνω από το κεφάλι του Πηλέα δείχνοντας ότι τον εξουσιάζει). Η Αφροδίτη, η μεγαλύτερη μορφή της σύνθεσης, παρακολουθεί τη σκηνή έχοντας για συνοδό ίσως την Πειθώ. Πάνω δεξιά μία από τις Νηρηίδες (ή κάποια προσωποποιήση, όπως της Παρθενίας) τρέχει να ξεφύγει, ενώ εικονίζεται από πίσω με έντονη συστροφή και τολμηρές προοπτικές βραχύνσεις (πιθανή επίδραση της μεγάλης ζωγραφικής της εποχής). Η τοποθεσία της αρπαγής (μια ακρογιαλιά της Μαγνησίας) υποδηλώνεται με ένα κυματοειδές έξαρμα εδάφους και ένα δελφίνι. Η μορφή της Θέτιδας αποδίδεται σε φιλόδοξη στάση, προαναγγέλοντας την ελληνιστική γλυπτική.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Μ. Βουτυράς & Α. Γουλάκη-Βουτυρά, Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2011, σ. 240.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: LONDON British Museum GR 1862.5-30.1 (Vase E 424)

Περίοδος: Κλασική (ύστερη)

Χρονολογία: 4ος αι. π.Χ. (360-350 π.Χ. περίπου)

Καλλιτέχνης: Ζωγράφος του Μαρσύα

Είδος: Πελίκη