Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Αχιλλέας και Πάτροκλος (Berlin F 2278)

Περιγραφή

Εσωτερικό αττικής ερυθρόμορφης κύλικας (μετάλλιο) που βρέθηκε στο Βούλτσι της Ετρουρίας, με την υπογραφή του αγγειοπλάστη Σωσία. Αποδίδεται είτε στον "Ζωγράφο του Σωσία" είτε στον "Ζωγράφο του Βερολίνου" είτε στον Ευθυμίδη.

Λεπτομέρεια του εσωτερικού μεταλλίου: ο Αχιλλέας περιποιείται τον τραυματισμένο Πάτροκλο. Η σκηνή αυτή δεν αντλείται άμεσα από την ομηρική Ιλιάδα αλλά πιθανώς βασίζεται σε άλλες συνθέσεις του τρωικού κύκλου, όπου του Αρκτίνου.

Ο Αχιλλέας, διδαγμένος από τον κένταυρο Χείρωνα την ιατρική, φροντίζει με επιδέξια χέρια και τρυφερό βλέμμα το πληγωμένο χέρι του φίλου του. Ο Πάτροκλος αποστρέφει το κεφάλι και σφίγγει τα δόντια ενώ αγωνίζεται να συγκρατήσει τους πόνους (I. Κακριδής, σ. 47).

Αριστερά εικονίζεται το βέλος που τον τραυμάτισε. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο ο αγγειογράφος εκμεταλλεύεται τον κυκλικό χώρο του μεταλλίου για να τοποθετήσει τις μορφές του. Αριστοτεχνικές είναι και οι λεπτομέρεις της ενδυμασίας και του οπλισμού των ηρώων, αλλά και η απόδοση των ανατομικών χαρακτηριστικών και του συναισθήματος στα πρόσωπά τους. Στην πίσω όψη του αγγείου απεικονίζεται η άφιξη του Ηρακλή στον Όλυμπο. Τα ονόματα των ηρώων αναγράφονται στο βάθος.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Μ. Τιβέριος, Ελληνική Τέχνη: Αρχαία αγγεία, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996, σ. 294.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: BERLIN Antikensammlung F 2278

Περίοδος: Αρχαϊκή (ύστερη)

Χρονολογία: 5ος αι. π.Χ. (500 π.Χ. περίπου)

Καλλιτέχνης: Ζωγράφος του Σωσία (ή Ζωγράφος του Βερολίνου ή Ευθυμίδης)

Είδος: Κύλικα