Hawthorne effect

Σύνδρομο Hawthorne. Δαρόπουλος 2006:1.

Η τάση ορισμένων ανθρώπων να εργάζονται σκληρότερα και να αποδίδουν περισσότερο όταν τελούν υπό παρατήρηση. Η διαφοροποίηση στη συμπεριφορά των ατόμων αυτών αποδίδεται στη συγκέντρωση της προσοχής των αξιολογητών ή ερευνητών σε αυτούς και όχι σε οδηγίες που τους δίνονται. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στο πανεπιστήμιο του Harvard κατά τη διάρκεια μελέτης της σχέσης μεταξύ της παραγωγικότητας και του εργασιακού περιβάλλοντος. Σε νεότερη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο του Chicago προέκυψε ότι, πέρα από την επίδραση που ασκούν οι συνθήκες παρατήρησης στα αντικείμενα της έρευνας, επιδρούν και άλλοι παράγοντες. Για το λόγο αυτό, το σύνδρομο Hawthorne θεωρείται περιορισμένης ισχύος.

Στην εκπαίδευση το φαινόμενο αυτό μπορεί να παρατηρηθεί σε περιόδους εξετάσεων, όταν οι μαθητές ή οι φοιτητές εντείνουν τις προσπάθειές τους και αυξάνουν την απόδοσή τους.

Βιβλιογραφία

  • Δαρόπουλος Α. (2006). Συναισθηματική νοημοσύνη και σχολική επίδοση.  Πρόσβαση online: http://www.eduportal.gr/index.php/articles/paidagogika/52-sx-epidosi [15/02/11].
  • Adair J. (1984). The Hawthorne effect: A reconsideration of the methodological artifact. Journal of Applied Psychology, 69/2: 334-345.
  • Zdep S., Irvine S. (1970). A reverse Hawthorne effect in educational evaluation. Journal of School Psychology, 8/2: 89-95. [on line]. Available: http://www.sciencedirect.com/science/journal/00224405/8/2 [10/03/13].
  • Κατσαντώνη Σ. (2007). Ο επιστημονικός χαρακτήρας της έρευνας στις επιστήμες του ανθρώπου και το ζήτημα των αξιών στην εκπαίδευση σήμερα. Πρόσβαση [on line]: http://www.slideshare.net/vsotiroudas/epistimonikos-xaraktiras-tiw-erevnas [10/08/09].