Σμύρνη

Πόλη χαμένη και ξανακερδισμένη

Συγκρότηση ενότητας: Καλλιόπη Μακαρώνη

Ένα αναγνωστικό ταξίδι σε μια «χαμένη» πόλη κρύβει ευχάριστες εκπλήξεις αλλά συχνότερα, απρόβλεπτα προσκόμματα. Χαμένη πόλη: Δίχως άλλο, η Σμύρνη, ανάμεσα στα υπόλοιπα ξακουστά χαρακτηριστικά της, κατέχει και τούτο, να έχει γίνει διαβόητη για την καταστροφή της. Η τουρκική Σμύρνη του σήμερα διατηρεί πολύ μικρή σχέση με την κοσμοπολίτικη Σμύρνη του 19ου αιώνα, μια πόλη-κόσμημα της Μικράς Ασίας, σταυροδρόμι συνάντησης πολιτισμών δυτικών και ανατολικών, πόλη διαρκούς εορτής.

Το ενδιαφέρον της έρευνας επικεντρώθηκε στη φυσιογνωμία της Σμύρνης την εποχή της ακμής της, κατά το 19ο αιώνα καθώς βέβαια και στις συγκλονιστικές στιγμές λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της καταστροφής της. Δεν λείπουν και αφηγήσεις που αναφέρονται στη μετά την καταστροφή σμυρνέικη ζωή, οι οποίες παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Αφηγήσεις που καυχώνται την ευδαιμονία και άλλες που εκτονώνουν την οδύνη του χαμού που φύλαξε ευλαβικά η μνήμη. Αλλά όχι μόνο η πικρή νοσταλγία των Ελλήνων. Φωνές Τούρκων, Αρμενίων, Φραγκολεβαντίνων, Εβραίων και πόσων άλλων λαών ηχούν στα κείμενα που συλλέξαμε, όλες ενωμένες στη χαρά και μετέπειτα στην απώλεια. Μα πιο πολύ, η γοητεία αυτής της πόλης και των ανθρώπων της, όση μπόρεσαν να μεταδόσουν οι λέξεις, οι εικόνες, τα τραγούδια.