ΤΡΩΙΛΟΣ

Ο Τρωίλος ήταν νεότερος γιος της Εκάβης και του Πριάμου ή και του ίδιου του Απόλλωνα. Μία παράδοση έλεγε ότι, αν ο Τρωίλος έφτανε τα είκοσί του χρόνια, η Τροία δεν θα μπορούσε να κυριευθεί από κανέναν. Όμως, ο νέος σκοτώθηκε. Οι συνθήκες του θανάτου του διαφέρουν από παράδοση σε παράδοση.

Ο Όμηρος γνωρίζει τον θάνατο του Τρωίλου (Ω 257), εξιστορείται όμως με λεπτομέρειες στα Κύπρια (και Πρόκλος, Χρηστομάθεια 162). Η Πολυξένη είχε βγει για να πάρει νερό από την πηγή. Μαζί της πήγε και ο Τρωίλος, έφιππος. Ο Αχιλλέας τον κυνήγησε, τον πρόλαβε, αν και πεζός, πήδηξε επάνω στο άλογο, τον άρπαξε από τα μαλλιά και τον γκρέμισε από εκεί. (Εικ. 282) Έπειτα τον έσυρε στον βωμό του Θυμβραίου Απόλλωνα -Θύμβρη λεγόταν μια μικρή πόλη κοντά στον Σκάμανδρο- και τον έσφαξε.

Στην τραγωδία Τρωίλος του Σοφοκλή ο νεαρός ήρωας γύμναζε τα άλογα, όταν έπεσε στην ενέδρα που του έστησε ο Αχιλλέας. Στον Βιργίλιο ο τραυματισμένος νέος σέρνεται από τα αφηνιασμένα άλογά του σε μια σκηνή που θυμίζει τον νεκρό Έκτορα την ώρα που ο Αχιλλέας έσερνε γύρω από τα τείχη της Τροίας το γυμνό σώμα του ήρωα δεμένο πίσω από το άρμα του (Αιν. 1.474-8).

Σε μελανόμορφο αμφορέα και σε μελανόμορφη κύλικα, και τα δυο του 560 π.Χ. εγγράφεται ζωγραφικά το επεισόδιο της παγίδευσης του νέου στην κρήνη. Στον πρώτο, (Εικ. 283) η Πολυξένη έρχεται να γεμίσει τη στάμνα της νερό από την κρήνη, και ο αδελφός της Τρωίλος να ποτίσει τα άλογά του. Πίσω από την κρήνη παραφυλάει πάνοπλος ο Αχιλλέας. (Εικ. 284) Στο δεύτερο αγγείο (Εικ. 285) ο χώρος οριοθετείται αριστερά από την κρήνη, δεξιά από την Πολυξένη που φεύγει τρέχοντας. Στο κέντρο ο πάνοπλος Αχιλλέας κυνηγάει τον έφιππο Τρωίλο. Η στάμνα είναι πεσμένη κάτω και το νερό χύνεται. Ένα πουλί πετά ορμητικά προς τον Αχιλλέα, ενώ ένας λαγός ή υποδηλώνει την ερημιά του τοπίου ή, το πιθανότερο, αποτελεί ερωτικό σύμβολο. (Εικ. 286) Παρόμοια με την πρώτη παράσταση είναι και μια ετρουσκική τοιχογραφία από τον τάφο των Ταύρων στην Ταρκυνία· εδώ απουσιάζει η Πολυξένη (ca 540 π.Χ.). (Εικ. 287)

Σε μελανόμορφο αμφορέα του ζωγράφου του Τιμιάδη, 570-560 π.Χ. ο αγγειογράφος τοποθέτησε το νεκρό ακέφαλο σώμα του Τρωίλου με τρόπο, ώστε το μέρος από τον λαιμό και πάνω να κρύβεται πίσω από τον βωμό του Θυμβραίου Απόλλωνα. Η βιαιότητα της πράξης του Αχιλλέα δηλώνεται εμφατικά, καθώς έχει καρφώσει το κεφάλι του νέου στο δόρυ και το επιδεικνύει στον Έκτορα, τον Αινεία, τον Δηίφοβο. Ερμής και Αθηνά παραστέκονται στον Αχιλλέα. (Εικ. 288) Κήρυκας έφερε τα νέα στους γονείς, ενώ το βλέμμα του τραβούν τα άλογα του νέου που επιστρέφουν χωρίς τον αναβάτη. (Εικ. 289)

Ο Απόλλωνας, θεϊκός πατέρας του Τρωίλου, δεν λησμόνησε την ιεροσυλία και σύμφωνα με μια παράδοση προκάλεσε τον θάνατο του Αχιλλέα στο ίδιο μέρος.^[6] (Εικ. 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318)