Στην εποχή μας, ο Χάινριχ φον Κλάιστ θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους Γερμανούς λογοτέχνες. Ωστόσο, όσο ζούσε, δεν κατάφερε να κερδίσει την αναγνώριση των συγχρόνων του. Γεννημένος το 1777 σε μια μικρή πόλη της Φρανκφούρτης αποτέλεσε έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς του Ρομαντικού κινήματος. Δίπλα σε μεγαθήρια όπως ο Γκαίτε και ο Σίλερ δεν κατάφερε ποτέ να λάμψει και έμεινε μέχρι τον θάνατό του κάτω από τη σκιά τους. Κατεξοχήν ρομαντικός ποιητής και στα κείμενα αλλά και στη ζωή, καθώς της έδωσε τέλος και γρήγορα, η ιστορία του δημιούργησε έναν μύθο γύρω από το όνομα του. Αποτέλεσε δείγμα ρομαντικού αυτόχειρα ποιητή, ενός ήρωα που συνήθως συναντούσες στα μυθιστορήματα και όχι στην πραγματική ζωή.
Ο Αμφιτρύων του Κλάιστ έχει τον υπότιτλο «κωμωδία κατά τον Μολιέρο». Αυτό αυτόματα τοποθετεί το κείμενό του σε μια συγκεκριμένη κωμική παράδοση. Επιπλέον, ωθεί τον αναγνώστη σε μια συγκριτική παρατήρηση των δύο κειμένων. Οι διαφορές των δύο κειμένων είναι εμφανείς, καταρχάς, ως προς τη γλώσσα. Οι χαρακτήρες του Κλάιστ μιλάνε ποιητικά για τη φύση, τη ζωή και τη θρησκεία. Τα κωμικά στοιχεία δεν λείπουν από το έργο είτε μέσα από σεξουαλικές αναφορές και χοντροκομμένα αστεία είτε μέσα από εσφαλμένες αναγνωρίσεις και έντονη τραγική ειρωνεία. Το έργο παρ’ όλα αυτά θίγει σοβαρά θεολογικά και φιλοσοφικά ζητήματα. Οι θεοί, στο κείμενο του Κλάιστ, είναι φιλοσοφημένοι και ζουν τη δική τους τραγωδία. Ο Δίας του Κλάιστ μιλάει στην Αλκμήνη σαν ένας ρομαντικός χαρακτήρας που, λόγω της ιδιότητάς του, στερείται την πραγματική αγάπη και μέσα από τα λόγια του δείχνει δυστυχισμένος. Θίγει, επίσης, θέματα εξουσίας, καθώς λέει πως λόγω αυτής δεν μπορεί να βιώσει την πραγματική αγάπη. Η έννοια της αμφισβήτησης του εαυτού είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι στο κείμενο του Μολιέρου. Οι χαρακτήρες του κειμένου βρίσκονται σε συνεχή σύγκρουση με το «εγώ» τους. Δεν αντέχουν να συμβιβαστούν με την ύπαρξη ενός άλλου «εγώ», το οποίο δρα και αισθάνεται όμοια με αυτούς.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η στιγμή κατά την οποία παρουσιάζονται επί σκηνής και οι δύο Αμφιτρύωνες. Είναι μια σκηνή-καθρέφτης, όπου ο Δίας παριστάνει τον Αμφιτρύωνα και ο αληθινός Αμφιτρύωνας καταλήγει να αμφισβητεί τον ίδιο του τον εαυτό. Κεντρικό ρόλο στο έργο παίζει η Αλκμήνη, καθώς αντιπροσωπεύει την ρομαντικά εξιδανικευμένη γυναικεία μορφή. Ο χαρακτήρας της αγγίζει τα όρια της “τελειότητας”. Το έργο, όπως πολλοί μελετητές έχουν αναφέρει, θα μπορούσε να τιτλοφορηθεί ως «Η κωμωδία του Αμφιτρύωνα» ή «Η τραγωδία της Αλκμήνης». Αυτό συμβαίνει, καθώς η Αλκμήνη αποτελεί, συνάμα, τραγική φιγούρα του κειμένου. Από το έργο λείπει η βλασφημία προς τους θεούς, ενώ ο Ερμής είναι λιγότερο άγριος απ’ ό,τι στο κείμενο του Μολιέρου. Το πρόσωπο της Κλεάνθης, γυναίκας του Σωσία, στο κείμενο του Κλάιστ μετονομάζεται σε Χάρις, όνομα που παραπέμπει στο Ρομαντικό κίνημα.
Αξιοσημείωτο είναι το τέλος του κειμένου, το οποίο είναι μια βαθιά διφορούμενη κραυγή της Αλκμήνης. Αυτό αφήνεται, εν μέρει, στη δουλειά του σκηνοθέτη και τη “γραμμή” την οποία θα ακολουθήσει στο κείμενο. Το βασικό μήνυμα που μας μένει από το κείμενο είναι πως δεν πρέπει να θεωρούμε τίποτα δεδομένο.
Με τον υπότιτλο «Κωμωδία κατά τον Μολιέρο», ο Αμφιτρύων του Κλάιστ χαρακτηρίζεται από πιο σοβαρό και πιο δραματικό τόνο (γυρνώντας πίσω, σε κάποιο βαθμό, στην τραγική φάση του θέματος) και από την ανατίμηση της μορφής της Αλκμήνης, η οποία βρίσκεται συνέχεια στη σκηνή και παίζει έναν περισσότερο ενεργό ρόλο. Στην τελευταία σκηνή —με πιο μεγαλοπρεπή τόνο από ό,τι στις προηγούμενες εκδοχές— καλείται η Αλκμήνη να αναγνωρίσει τον πραγματικό Αμφιτρύωνα ενώπιον του λαού των Θηβών, και εκείνη ορίζει τον Δία. Ο Γκαίτε βλέπει σ' αυτό ένα σημάδι κάποιας «σύγχυσης συναισθημάτων», ή ίσως την αναζήτηση ενός οιωνεί θεϊκού ηρωισμού που ενδεχομένως να υπερβαίνει την ανθρώπινη ύπαρξή της.
(Genette 1997:348)
