Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Heinrich von Kleist

Αμφιτρύων

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας


ΠΡΩΤΗ ΠΡΑΞΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΚΗΝΗ

Ο Ζευς με τη μορφή του Αμφιτρύωνα. Η Χάρις. Ο Ερμής.


Δάδες.


ΖΕΥΣ

Πες, ακριβή μου Αλκμήνη, να μαζέψουν τους πυρσούς.

Αν και φωτίζουν την πιο ελκυστική ομορφιά που άνθισε πάνω στη γη, που όμοιά της ούτε οι Ολύμπιοι δεν έχουν ξαναδεί, όμως — πώς να το πω; προδίδουν και τον άνδρα που ήρθε εδώ για χάρη της, αγαπημένη.

Καλύτερα να μείνει μυστικό ότι ο Αμφιτρύων γύρισε στη Θήβα.

Είναι κλεμμένες απ’ τον πόλεμο οι στιγμές που πέρασα εδώ προσφέροντάς τες σαν σπονδή στον έρωτα. Μπορεί ο κόσμος να παρεξηγήσει την κλοπή, γι’ αυτό ας μην υπάρχουν άλλοι μάρτυρες εκτός από εκείνη, τη μοναδική, που ήταν η αιτία της.


ΑΛΚΜΗΝΗ

Αμφιτρύων! Θες να μου φύγεις κιόλας;

Αχ, τι κουραστική που είναι η δόξα αγαπημένε! Θα αντάλλαζα μετά χαράς το διάδημα που κέρδισες στη μάχη με δυο βιολέτες κομμένες απ’ το χέρι σου έξω από μια καλύβα.

Τι άλλο χρειαζόμαστε πέρα από εμάς τους ίδιους;

Γιατί θέλουν να σε φορτώνουν με τόσα περιττά;

Βασιλική κορόνα, τίτλος στρατηγού;

Βέβαια, όταν ζητωκραυγάζει ο λαός και υμνεί τα κατορθώματά σου, είναι γλυκιά η σκέψη πως ανήκεις μόνο στην Αλκμήνη.

Μπορεί όμως αυτή η φευγαλέα γλύκα να αποζημιώσει εκείνο που αισθάνομαι, όταν στην άγρια σύγκρουση της μάχης πάντα στοχεύει αυτό το στήθος ένα βέλος;

Πόσο έρημο είναι χωρίς εσένα αυτό το σπίτι!

Πόσο νωθρός μού φαίνεται, όταν είσαι μακριά μου, ο κύκλος των ωρών που αργούν να φέρουν το πρωί!

Πόσα και πόσα δεν μου κλέβει η πατρίδα!

Απόψε το κατάλαβα καλά, Αμφιτρύων, αυτές τις δύο ώρες, τις σύντομες, που ήσουνα δικός μου.


ΖΕΥΣ

Αγαπημένη μου, πώς με τρελαίνεις!

Όμως ξυπνάει μέσα μου μια ανησυχία που, όσο γελοία κι αν σου φανεί, πρέπει να σου την πω. Ξέρεις —υπάρχει νόμος για τον γάμο, για το συζυγικό καθήκον— και ένας άνδρας που του στερεί η γυναίκα του τον έρωτα μπορεί και να τον απαιτήσει μέσω δικαστή.

Αυτός ο νόμος φαρμακώνει τη γλυκιά μου ευτυχία.

Σε σένα, στην καρδιά σου, ακριβή μου, θέλω να οφείλω την όποια εύνοια μου δείχνεις, όχι γιατί υπακούς σε κάποια τυπικότητα που ίσως σε κάνει να αισθάνεσαι συζυγική υποχρέωση.

Και ξέρεις πώς θα διώξεις τη μικρή αυτή αμφιβολία;

Αν μου ανοίξεις την καρδιά σου και μου πεις ποιον δέχτηκες απόψε: τον σύζυγο με τον οποίο σε δένει ο γάμος, ή τον εραστή;


ΑΛΚΜΗΝΗ

Τον σύζυγο ή τον εραστή! Τι λόγια είναι αυτά;

Ο ιερός δεσμός του γάμου μας δεν είναι αυτός που δίνει μόνο σε μένα το δικαίωμα να σε δέχομαι;

Πώς μπορεί ένας νόμος να σε βασανίζει;

Πόσω μάλλον όταν δεν μας περιορίζει αλλά γκρεμίζει όλα τα εμπόδια που μπορούν να υπάρχουν για τις πιο τολμηρές επιθυμίες μας.


ΖΕΥΣ

Αυτό που αισθάνομαι για σένα, αγαπημένη μου, απέχει όσο κι ο ήλιος απ’ το χρέος του συζύγου. Ξέχνα λοιπόν τον σύζυγο και κάνε διάκριση ανάμεσα σε μένα και σ’ εκείνον.

Αυτό το μπέρδεμα είναι εξευτελιστικό και με πληγώνει.

Μου είναι αφόρητη η σκέψη ότι δέχτηκες απλώς εκείνον τον παλικαρά, που είναι ήσυχος πως έχει πάνω σου κάθε δικαίωμα.

Θέλω για σένα, φως μου, να είμαι το πλάσμα το ιδιαίτερο που σε κατέκτησε, γιατί την τέχνη της κατάκτησης είν’ οι Ολύμπιοι θεοί που μου τη δίδαξαν. Ας μην ανακατεύουμε σ’ αυτά τον ξισπασμένο αρχιστράτηγο της Θήβας, που για να σπείρει μια μεγάλη δυναστεία ζήτησε πρόσφατα το χέρι μιας πριγκίπισσας.

Τι λες λοιπόν; Κράτα για εκείνον τον ανόητο την αρετή σου, κι άσε με να κρατήσω εγώ τον έρωτά σου.


ΑΛΚΜΗΝΗ

Αμφιτρύων! Θα αστειεύεσαι.

Αν σε άκουγε ο λαός να ειρωνεύεσαι τον Αμφιτρύωνα, θα σε περνούσε σίγουρα για κάποιον άλλο, δεν ξέρω ποιον.

Δεν λέω πως δεν κατάλαβα τούτη τη νύχτα την καυτή ότι κι από έναν σύζυγο μπορεί να ξεπροβάλει ο εραστής.

Αλλά μιας κι οι θεοί μού χάρισαν σε σένα και τους δύο, με την καρδιά μου συγχωρώ τον εραστή αν το παράκανε.


ΖΕΥΣ

Τότε υποσχέσου μου ότι αυτή η τρελή γιορτή της χθεσινής συνάντησής μας δεν θα σου φύγει ποτέ απ’ το μυαλό.

Ότι δεν θα μπερδέψεις τη θεία νύχτα που απολαύσαμε ώς τα έσχατα, πολυαγαπημένη, με τη συνέχεια της κοινής γαμήλιας ρουτίνας σου.

Και ότι θα με σκέφτεσαι ακόμα κι όταν κάποτε επιστρέψει ο Αμφιτρύων.


ΑΛΚΜΗΝΗ

Αν επιμένεις, τι μπορώ να πω;


ΖΕΥΣ

Σ’ ευχαριστώ!

Δεν το φαντάζεσαι ποια σημασία έχει αυτό για μένα.

Και τώρα φεύγω. Το καθήκον με καλεί.


ΑΛΚΜΗΝΗ

Θέλεις να φύγεις κιόλας αγαπημένε;

Δεν θα εξαντλήσεις δίπλα μου αυτή τη σύντομη νύχτα που ήδη πετάει μακριά με αμέτρητες φτερούγες;


ΖΕΥΣ

Σου φάνηκε η νύχτα αυτή πιο σύντομη απ’ τις άλλες;


ΑΛΚΜΗΝΗ

Αχ!


ΖΕΥΣ

Μικρούλα μου! Η αυγή δεν θα μπορούσε να προσφέρει περισσότερα στην ευτυχία μας.

Έχε γεια. Και θα φροντίσω οι άλλες νύχτες να μην κρατήσουν περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται η γη.


ΑΛΚΜΗΝΗ

Νομίζω είναι μεθυσμένος. Κι εγώ το ίδιο.


(Βγαίνει.)


Heinrich von Kleist. 2005. Αμφιτρύων. Μετ. Γιώργος Δεπάστας. Αθήνα: Νεφέλη.