Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Κ. Π. Καβάφης

Η αρχαία τραγωδία


Η αρχαία τραγωδία, η αρχαία τραγωδία
είναι ιερά κι ευρεία ως του σύμπαντος καρδία.
Την εγέννησεν είς δήμος, μία πόλις Ελληνίς,
αλλ’ ευθύς εκείνη έπτη, κι έστησεν εν ουρανοίς
την σκηνήν.

Εν θεάτρω Ολυμπίω, εν αξία των κονίστρα,
ο Ιππόλυτος, ο Αίας, Άλκηστις και Κλυταιμνήστρα,
την ζωήν μας διηγούνται την δεινήν και την κενήν
και ελέους θείου πίπτει εις την γην την αλγεινήν
η ρανίς.

Υπό την μικροτέραν της μορφήν την τραγωδίαν
έβλεπε και εθαύμαζε των Αθηνών ο δήμος.
Η τραγωδία ήκμαζεν εντός του σαπφειρίνου
θεάτρου τ’ ουρανού. Εκεί ακροατάς της είχε
τους αθανάτους. Κι οι θεοί, επί εδρών μεγάλων
εκ καθαρού αδάμαντος, ήκουον εν αφάτω
ευχαριστήσει τους καλούς του Σοφοκλέους στίχους,
του Ευριπίδου τους παλμούς, το ύψος του Αισχύλου,
και του λεπτού Αγάθωνος Ατθίδας φαντασίας.
Αντάξιοι υποκριταί των υψηλών δραμάτων
ήσαν αι Μούσαι, ο Ερμής και ο σοφός Απόλλων,
ο προσφιλής Διόνυσος, η Αθηνά κι η Ήβη.
Και επληρούντο τ’ ουρανού με ποίησιν οι θόλοι·
αντήχουν οι μονόλογοι, εύγλωττοι και πενθούντες·
και οι χοροί, ακένωτοι πηγαί της αρμονίας·
κι οι ευφυείς διάλογοι με τας βραχείας φράσεις.
Η φύσις όλη ευλαβής εσίγα, μη ταράξει
την θεσπεσίαν εορτήν θόρυβος τρικυμίας.
Ακίνητοι και ευλαβείς, αήρ, και γη, και πόντος
εφρούρουν των μεγάλων των θεών την ηρεμίαν.
Και κάποτε τοις ήρχετο ηχώ από τα άνω,
ολίγων στίχων έπνεεν άυλος ανθοδέσμη,
με «Εύγε, εύγε» των θεών, τρίμετροι μεμιγμένοι.
Κι έλεγεν ο αήρ τη γη, κι η γραία γη τω πόντω·
«Σιγή, σιγή· ακούσομεν. Εντός του ουρανίου
θεάτρου, την παράστασιν τελούν της Αντιγόνης».

Η αρχαία τραγωδία, η αρχαία τραγωδία
είναι ιερά κι ευρεία ως του σύμπαντος καρδία.
Την εγέννησεν είς δήμος, μία πόλις Ελληνίς,
αλλ’ ευθύς εκείνη έπτη, κι έστησεν εν ουρανοίς
την σκηνήν.
Εν θεάτρω Ολυμπίω, εν αξία των κονίστρα,
ο Ιππόλυτος, ο Αίας, Άλκηστις και Κλυταιμνήστρα,
διηγούνται την ζωήν μας την δεινήν και την κενήν
και ελέους θείου πίπτει εις την γην την αλγεινήν
η ρανίς.

[1893, 1897*]

Κ. Π. Καβάφης. 1983. Τα αποκηρυγμένα ποιήματα και μεταφράσεις (1886–1898). Επιμ. Γ. Π. Σαββίδης. Αθήνα: Ίκαρος.