Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Margaret Atwood

Η Ωραία Ελένη της Τροίας χορεύει

Μετάφραση: Δώρα Στυλιανίδου


Ο κόσμος είναι γεμάτος γυναίκες
που αν τους δινόταν η ευκαιρία,
θα μου έλεγαν να ντρέπομαι
για τον εαυτό μου.
Να σταματήσω τον χορό.
Να αποκτήσω αυτοσεβασμό
και να πιάσω μια πρωινή δουλειά.
Μάλιστα. Και με τον χαμηλότερο μισθό,
και με φλεβίτιδα, καθώς στέκεσαι
στο ίδιο μέρος ένα οκτάωρο
πίσω από ένα γυάλινο πάγκο
ντυμένη μέχρι τα μπούνια,
αντί γυμνή σαν κρέας.
Να πουλάς γάντια, ή κάτι τέτοιο.
Αντί γι’ αυτό που πουλάω εγώ.
Πρέπει να ’χεις ταλέντο
για να πουλάς ένα τόσο αιθέριο
και άυλο πράγμα.
Σ’ εκμεταλλεύονται, θα έλεγαν.
Ναι, έτσι είναι όπως και να το δεις,
αλλά έχω επιλογή
για το πώς μ’ εκμεταλλεύονται
και προτιμώ τα λεφτά.

Πουλάω αξίες.
Πουλάω οράματα,
σαν τους κήρυκες,
σαν τις διαφημίσεις αρωμάτων,
επιθυμία ή το αντίτυπό της.
Σαν τα αστεία ή τον πόλεμο,
χρειάζονται την κατάλληλη στιγμή.
Πουλάω πίσω στους άντρες
τις χειρότερες υποψίες τους:
ότι τα πάντα είναι προς πώληση,
και κατά κεφαλή. Με κοιτούν
και βλέπουν ένα αιματοκύλισμα
λίγο πριν συμβεί,
όταν το μπούτι, ο πισινός,
το μελανιασμένο σημάδι,
η κόγχη, η ρώγα και η θηλή
είναι ακόμα στη θέση τους.
Τέτοιο μίσος που τους ποτίζει
τους μεθύστακες θαυμαστές μου!
Αυτό, ή ένας θολωμένος, ανέλπιδος
έρωτας. Βλέποντας τα κεφάλια τους
στη σειρά και τα γυρισμένα
προς τα πάνω μάτια τους,
παρακλητικοί αλλά έτοιμοι
να σωριαστούν στα πόδια μου,
κατανοώ τις πλημμύρες
και τους σεισμούς,
και την ανάγκη
να συνθλίβεις μερμήγκια.
Κρατώ τον ρυθμό,
και χορεύω γι’ αυτούς γιατί
αυτοί δεν μπορούν. Η μουσική
μυρίζει σαν τις αλεπούδες,
τρίζει σαν πυρακτωμένο μέταλλο
γραπώνοντας τα ρουθούνια
ή υγρή σαν τον Αύγουστο,
θαμπή και αδρανής,
σαν μια λεηλατημένη πόλη
την επόμενη μέρα,
όταν όλοι οι βιασμοί έχουν τελειώσει,
και οι σκοτωμοί, και οι επιζήσαντες
τριγυρνούν ψάχνοντας στα σκουπίδια
για φαΐ, και υπάρχει μόνο
μια ζοφερή εξάντληση.

Λοιπόν, τα χαμόγελα
είναι που με κουράζουν περισσότερο.
Αυτά, και η προσποίηση
ότι δεν μπορώ να τους ακούσω.
Και δεν μπορώ, γιατί εξάλλου
είμαι ξένη για αυτούς.
Η γλώσσα τους είναι γεμάτη
βραχνούς λαρυγγισμούς,
επιδεικτική σαν ένα κομμάτι χοιρινό,
αλλά εγώ είμαι απ’ τη χώρα των θεών
όπου τα νοήματα είναι
μελωδικά και δόλια.
Δεν αποκαλύπτομαι σ’ όλους,
αλλά σκύβω κοντά, και ψιθυρίζω:
Την μητέρα μου την βίασε
ένας θεϊκός κύκνος.
Το πιστεύεις; Μπορείς να με
βγάλεις για φαΐ.
Αυτό λέμε σ’ όλους τους παντρεμένους.
Υπάρχουν σίγουρα πολλά επικίνδυνα
πουλιά εδώ γύρω.

Όχι δηλαδή, ότι με καταλαβαίνει
κάποιος από δω, εκτός από εσένα.
Οι υπόλοιποι απ’ αυτούς
θα ήθελαν να με κοιτούν,
χωρίς να νιώθουν τίποτα.
Να με διέλυαν σε κομμάτια
σαν σε εργοστάσιο ωρολογοποιίας
ή σφαγείο.
Να μου αφαιρούσαν το μυστήριο.
Να μ’ έχτιζαν ζωντανή
μέσα στο ίδιο μου το σώμα.
Θα ήθελαν να ήμουν διαφανής
αλλά τίποτα δεν είναι πιο αδιαπέραστο
από την τέλεια διαφάνεια.
Κοίτα με — τα πόδια μου
δεν πατάνε στο μάρμαρο!
Υψώνομαι σαν ανάσα ή μπαλόνι,
πλανάμαι έξι ίντσες στον αέρα
στο εκτυφλωτικό σαν αυγό
κύκνειο φως.
Νομίζεις ότι δεν είμαι θεά;
Δοκίμασέ με.
Αυτό είναι το άσμα της πυρπόλησης.
Άγγιξέ με και θα καείς.

Margaret Atwood. 2001. "Η Ωραία Ελένη της Τροίας χορεύει". Μετ. Δώρα Στυλιανίδου. Οδός Πανός 111:21–24.