Ιλιάδα 15 στ. 592-666

Και τότε οι Τρώες απάνω στ᾽ άρμενα χιμίξαν σαν τους λιόντες,
σάρκες ωμές που τρων, και τέλευαν τους ορισμούς του Δία,
που την ορμή τους όλο θέριευε κεντρίζοντάς τους, κι όλο
των Αχαιών τη δύναμη έκοβε, τη δόξα παίρνοντάς τους· 595
τι μέσα του βαθιά τον Έχτορα βουλιόταν να δοξάσει,
το γιο του Πρίαμου, φλόγα αδάμαστη ν᾽ ανάψει στα καράβια
τα δρεπανόγυρτα, το θέλημα το άγριο να βγεί ως την άκρη
της Θέτιδας· τι αυτό ο βαθύγνωμος πρόσμενε Δίας, τη φλόγα
που απ᾽ τ᾽ αναμμένο θα πετάγουνταν καράβι ν᾽ αντικρίσει· 600
κι ευτύς μετά, καθώς λογάριαζε, τους Τρώες απ᾽ τα καράβια
θά ᾽διωχνε πίσω πια, γυρίζοντας τη νίκη στους Αργίτες.
Με τέτοιους λογισμούς τον Έχτορα στα βαθουλά καράβια,
ως δα κι ατός του το λαχτάριζε, κεντούσε να χιμίξει.
Κονταροσείστης Άρης έλεγες πως είναι και φρενιάζει, 605
γιά κι άγρια φλόγα μες σε σύλλογγο βαθύ, στα κορφοβούνια·
αφροί το στόμα του μαργέλωναν, και κάτω απ᾽ τα άγρια φρύδια
βγάζαν φωτιές τα δυο τα μάτια του, κι όλο φοβέρα εσειόταν
το κράνος στα μελίγγια του Έχτορα τρογύρα, ως πολεμούσε·
τι ο Δίας ατός του τον παράστεκε ψηλάθε απ᾽ τον αιθέρα, 610
και μες στους άλλους τούτον δόξαζε μονάχα και τιμούσε·
του ήταν μαθές γραφτό λιγόχρονος πάνω στη γη να ζήσει,
τι κιόλας η Αθηνά η γλαυκόματη του σίμωνε τη μέρα,
που θα τον έβρισκεν ο θάνατος απ᾽ του Αχιλλέα τα χέρια.
Και τις γραμμές να σπάσει εγύρευε μια δω μια κει, θωρώντας 615
τα πιο όμορφα άρματα κι οι πιότεροι πού βρίσκουνταν Αργίτες.
Μα ουδ᾽ έτσι να τις σπάσει εδύνουνταν, και μ᾽ όλη του τη λύσσα,
τι εκείνοι σε σφιχτές κρατιόντουσαν γραμμές και δεν εφεύγαν.
Πώς βράχος τρίψηλος, απόγκρεμος, στων σφουριχτών ανέμων
τη λύσσα στέκει και στα κύματα που πάνω του ξεσπούνε 620
γιγάντια, ορθόστητα, στο πέλαγος αντίκρυ τ᾽ αφρισμένο·
όμοια στεκόνταν στέριοι ουδ᾽ έφευγαν μπροστά στους Τρώες κι οι Αργίτες.
Κι αυτός, ξαστράφτοντας ολόγυρα παντού, χιμάει στ᾽ ασκέρι
και πέφτει μέσα, ως κύμα πού ᾽πεσε, θρεμμένο απ᾽ τους ανέμους
κι από τα σύγνεφα, σε γρήγορο καράβι εντός, κι ακέριο 625
μες στους αφρούς του το κουκούλωσε, κι η άγρια πνοή του ανέμου
ψηλά σφυρίζει μες στα ξάρτια του· κι οι ναύτες παραλυούνε,
κάθε στιγμή ως θωρούν το θάνατο και μόλις του γλιτώνουν·
παρόμοιο σπαραγμό στα στήθια τους κι οι Αργίτες νιώθαν τότε.
Κι αυτός ―πώς λιόντας ανημέρωτος χιμίζει σε γελάδες, 630
που σε απλωμένου βάλτου αρίφνητες τη χλωρασιά βοσκούνε,
κι ο γελαδάρης στέκει δίπλα τους· μα το θεριό, που θέλει
γελάδα να του φάει στριφτόκερη, δεν ξέρει πώς να διώξει·
και μια μπροστά, μια πίσω βρίσκεται, στου κοπαδιού τον κάβο
γιά στην ουρά· κι ο λιόντας χύνεται στη μέση και σπαράζει 635
μια του γελάδα, κι οι άλλες σκόρπισαν· όμοια κι οι Αργίτες τότε
στο Δία πατέρα και στον Έχτορα μπροστά ετσακίζαν όλοι.
Κι αυτός τον Περιφήτη εσκότωσε το Μυκηναίο μονάχα·
γιος ήταν του Κοπρέα, που πήγαινε του βασιλιά Ευρυσθέα
τους ορισμούς στον αντροδύναμο τον Ηρακλή να φέρει. 640
Κακός ο κύρης, μα καλύτερος χίλιες φορές ο γιος του,
σε όλα παράξιος, και στο τρέξιμο και στης αντρειάς τη χάρη,
και στο μυαλό απ᾽ τους πρώτους στάθηκε μες στις Μυκήνες τότε.
Και τώρα ετούτος δόξα ατίμητη στον Έχτορα χαρίζει·
τι ως γύριζε τις πλάτες, σκόνταψε στου σκουταριού το γύρο, 645
που ως χαμηλά στα πόδια τού ᾽φτανε, τον γλίτωνε απ᾽ τους χτύπους·
κει πάνω μπλέκοντας τ᾽ ανάσκελα κυλίστη, και το κράνος
κουδούνισε άγρια στα μελίγγια του τρογύρα, ως γκρεμιζόταν.
Τον πήρε όμως το μάτι του Έχτορα, και τρέχει ευτύς κοντά του·
στα στήθια το κοντάρι τού ᾽μπηξε και δίπλα στους δικούς του 650
τον σκότωσε· κι εκείνοι με όλο τους τον πόνο δεν τολμούσαν
να τον συντράμουν, τι τον Έχτορα τον έτρεμαν κι ατοί τους.

Ομπρός τους είχαν τώρα τ᾽ άρμενα, και τ᾽ ακρινά, τα πρώτα
που είχαν τραβήξει, τους περίζωναν· κι οι Τρώες χυθήκαν γύρα·
κι οι Αργίτες στανικώς τραβήχτηκαν απ᾽ τα καράβια πίσω 655
τα πρώτα, δίπλα στα καλύβια τους, κι εκεί πια εμείναν όλοι,
κι ουδέ και δώθε κείθε σκόρπισαν· τι τους κρατούσε ο φόβος,
μα κι η ντροπή· και δίναν άπαυτα κουράγιο αναμεσό τους.
Κι απ᾽ όλους πιο ο γερήνιος Νέστορας, των Αχαιών η σκέπη,
στα γονικά τους τούς εξόρκιζε θερμοπαρακαλώντας: 660
«Άντρες φανείτε, φίλοι, αδείλιαστοι, και τη ντροπή λογιάστε
του ξένου κόσμου, που προσμένει σας· στο νου του ας βάλει ακόμα
καθένας τα παιδιά, το ταίρι του, το βιος του, τους γονιούς του,
γιά στον Απάνω Κόσμο βρίσκουνται γιά κι έχουν πια πεθάνει·
σ᾽ αυτούς ξορκίζω σας, κι ας λείπουνε, στα γόνατά σας πέφτω· 665
σταθείτε ατράνταχτοι, μη στρέφετε τις πλάτες για φευγάλα !»

Τρῶες δὲ λείουσιν ἐοικότες ὠμοφάγοισι
νηυσὶν ἐπεσσεύοντο, Διὸς δὲ τέλειον ἐφετμάς,
ὅ σφισιν αἰὲν ἔγειρε μένος μέγα, θέλγε δὲ θυμὸν
Ἀργείων καὶ κῦδος ἀπαίνυτο, τοὺς δ᾽ ὀρόθυνεν. 595
Ἕκτορι γάρ οἱ θυμὸς ἐβούλετο κῦδος ὀρέξαι
Πριαμίδῃ, ἵνα νηυσὶ κορωνίσι θεσπιδαὲς πῦρ
ἐμβάλοι ἀκάματον, Θέτιδος δ᾽ ἐξαίσιον ἀρὴν
πᾶσαν ἐπικρήνειε· τὸ γὰρ μένε μητίετα Ζεύς,
νηὸς καιομένης σέλας ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι. 600
ἐκ γὰρ δὴ τοῦ μέλλε παλίωξιν παρὰ νηῶν
θησέμεναι Τρώων, Δαναοῖσι δὲ κῦδος ὀρέξειν.
τὰ φρονέων νήεσσιν ἔπι γλαφυρῇσιν ἔγειρεν
Ἕκτορα Πριαμίδην, μάλα περ μεμαῶτα καὶ αὐτόν.
μαίνετο δ᾽ ὡς ὅτ᾽ Ἄρης ἐγχέσπαλος ἢ ὀλοὸν πῦρ 605
οὔρεσι μαίνηται, βαθέης ἐν τάρφεσιν ὕλης·
ἀφλοισμὸς δὲ περὶ στόμα γίγνετο, τὼ δέ οἱ ὄσσε
λαμπέσθην βλοσυρῇσιν ὑπ᾽ ὀφρύσιν, ἀμφὶ δὲ πήληξ
σμερδαλέον κροτάφοισι τινάσσετο μαρναμένοιο
Ἕκτορος· αὐτὸς γάρ οἱ ἀπ᾽ αἰθέρος ἦεν ἀμύντωρ 610
Ζεύς, ὅς μιν πλεόνεσσι μετ᾽ ἀνδράσι μοῦνον ἐόντα
τίμα καὶ κύδαινε. μινυνθάδιος γὰρ ἔμελλεν
ἔσσεσθ᾽· ἤδη γάρ οἱ ἐπόρνυε μόρσιμον ἦμαρ
Παλλὰς Ἀθηναίη ὑπὸ Πηλεΐδαο βίηφιν.
καί ῥ᾽ ἔθελεν ῥῆξαι στίχας ἀνδρῶν πειρητίζων, 615
ᾗ δὴ πλεῖστον ὅμιλον ὅρα καὶ τεύχε᾽ ἄριστα·
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὧς δύνατο ῥῆξαι μάλα περ μενεαίνων·
ἴσχον γὰρ πυργηδὸν ἀρηρότες, ἠΰτε πέτρη
ἠλίβατος μεγάλη, πολιῆς ἁλὸς ἐγγὺς ἐοῦσα,
ἥ τε μένει λιγέων ἀνέμων λαιψηρὰ κέλευθα 620
κύματά τε τροφόεντα, τά τε προσερεύγεται αὐτήν·
ὣς Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον οὐδὲ φέβοντο.
αὐτὰρ ὁ λαμπόμενος πυρὶ πάντοθεν ἔνθορ᾽ ὁμίλῳ,
ἐν δ᾽ ἔπεσ᾽ ὡς ὅτε κῦμα θοῇ ἐν νηῒ πέσῃσι
λάβρον ὑπαὶ νεφέων ἀνεμοτρεφές· ἡ δέ τε πᾶσα 625
ἄχνῃ ὑπεκρύφθη, ἀνέμοιο δὲ δεινὸς ἀήτη
ἱστίῳ ἐμβρέμεται, τρομέουσι δέ τε φρένα ναῦται
δειδιότες· τυτθὸν γὰρ ὑπὲκ θανάτοιο φέρονται·
ὣς ἐδαΐζετο θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν.
αὐτὰρ ὅ γ᾽ ὥς τε λέων ὀλοόφρων βουσὶν ἐπελθών, 630
αἵ ῥά τ᾽ ἐν εἱαμενῇ ἕλεος μεγάλοιο νέμονται
μυρίαι, ἐν δέ τε τῇσι νομεὺς οὔ πω σάφα εἰδὼς
θηρὶ μαχέσσασθαι ἕλικος βοὸς ἀμφὶ φονῇσιν·
ἤτοι ὁ μὲν πρώτῃσι καὶ ὑστατίῃσι βόεσσιν
αἰὲν ὁμοστιχάει, ὁ δέ τ᾽ ἐν μέσσῃσιν ὀρούσας 635
βοῦν ἔδει, αἱ δέ τε πᾶσαι ὑπέτρεσαν· ὣς τότ᾽ Ἀχαιοὶ
θεσπεσίως ἐφόβηθεν ὑφ᾽ Ἕκτορι καὶ Διὶ πατρὶ
πάντες, ὁ δ᾽ οἶον ἔπεφνε Μυκηναῖον Περιφήτην,
Κοπρῆος φίλον υἱόν, ὃς Εὐρυσθῆος ἄνακτος
ἀγγελίης οἴχνεσκε βίῃ Ἡρακληείῃ. 640
τοῦ γένετ᾽ ἐκ πατρὸς πολὺ χείρονος υἱὸς ἀμείνων
παντοίας ἀρετάς, ἠμὲν πόδας ἠδὲ μάχεσθαι,
καὶ νόον ἐν πρώτοισι Μυκηναίων ἐτέτυκτο·
ὅς ῥα τόθ᾽ Ἕκτορι κῦδος ὑπέρτερον ἐγγυάλιξε.
στρεφθεὶς γὰρ μετόπισθεν ἐν ἀσπίδος ἄντυγι πάλτο, 645
τὴν αὐτὸς φορέεσκε ποδηνεκέ᾽, ἕρκος ἀκόντων·
τῇ ὅ γ᾽ ἐνὶ βλαφθεὶς πέσεν ὕπτιος, ἀμφὶ δὲ πήληξ
σμερδαλέον κονάβησε περὶ κροτάφοισι πεσόντος.
Ἕκτωρ δ᾽ ὀξὺ νόησε, θέων δέ οἱ ἄγχι παρέστη,
στήθεϊ δ᾽ ἐν δόρυ πῆξε, φίλων δέ μιν ἐγγὺς ἑταίρων 650
κτεῖν᾽· οἱ δ᾽ οὐκ ἐδύναντο καὶ ἀχνύμενοί περ ἑταίρου
χραισμεῖν· αὐτοὶ γὰρ μάλα δείδισαν Ἕκτορα δῖον.

Εἰσωποὶ δ᾽ ἐγένοντο νεῶν, περὶ δ᾽ ἔσχεθον ἄκραι
νῆες, ὅσαι πρῶται εἰρύατο· τοὶ δ᾽ ἐπέχυντο.
Ἀργεῖοι δὲ νεῶν μὲν ἐχώρησαν καὶ ἀνάγκῃ 655
τῶν πρωτέων, αὐτοῦ δὲ παρὰ κλισίῃσιν ἔμειναν
ἁθρόοι, οὐδὲ κέδασθεν ἀνὰ στρατόν· ἴσχε γὰρ αἰδὼς
καὶ δέος· ἀζηχὲς γὰρ ὁμόκλεον ἀλλήλοισι.
Νέστωρ αὖτε μάλιστα Γερήνιος, οὖρος Ἀχαιῶν,
λίσσεθ᾽ ὑπὲρ τοκέων γουνούμενος ἄνδρα ἕκαστον· 660
«ὦ φίλοι, ἀνέρες ἔστε, καὶ αἰδῶ θέσθ᾽ ἐνὶ θυμῷ
ἄλλων ἀνθρώπων, ἐπὶ δὲ μνήσασθε ἕκαστος
παίδων ἠδ᾽ ἀλόχων καὶ κτήσιος ἠδὲ τοκήων,
ἠμὲν ὅτεῳ ζώουσι καὶ ᾧ κατατεθνήκασι·
τῶν ὕπερ ἐνθάδ᾽ ἐγὼ γουνάζομαι οὐ παρεόντων 665
ἑστάμεναι κρατερῶς, μηδὲ τρωπᾶσθε φόβονδε.»