Η Λογοτεχνία στον Αστικό Χώρο

Αναζήτηση

Αναζήτηση στα περιεχόμενα λογοτεχνικών πόλεων

Βγήκαμε επιτέλους από αυτή την ελεεινή συνοικία και μπήκαμε στο Φανάρι, όπου κατοικούν οι διακεκριμένοι Έλληνες, ένα είδος Γουέστ Εντ πλάι σε μια Αυλή των Θαυμάτων. Τα πέτρινα σπίτια έχουν ένα όμορφο αρχιτεκτονικό ύφος. Πολλά διαθέτουν μπαλκόνια που τα συγκρατούν κονσόλες λαξεμένες κλιμακωτά ή ελικοειδείς γεισίποδες· άλλα πιο παλιά θυμίζουν τις στενές προσόψεις των μικρών μεσαιωνικών πανδοχείων, που είναι κατά το ήμισυ κάστρα και κατά το ήμισυ αστικές οικίες· οι τοίχοι τους έχουν πάχος που αντέχει μια πολιορκία, τα σιδερένια παραθυρόφυλλα αντέχουν τις σφαίρες, τεράστια κιγκλιδώματα υπερασπίζονται τα παράθυρα που έχουν στενέψει σαν τουφεκίστρες, και τα οδοντωτά γείσα γίνονται άνετα επάλξεις και προεξέχουν σαν μουχαριαμπέδες, αθώα αμυντική πολυτέλεια που χρησιμεύει μόνο για την προστασία από την πυρκαγιά, που οι ανήμπορες γλώσσες της γλείφουν μάταια την πέτρινη αυτή συνοικία.
Εδώ έχει καταφύγει το αρχαίο Βυζάντιο, εδώ ζουν μες στα σκοτάδια οι απόγονοι των Κομνηνών, των Δουκών, των Παλαιολόγων, πρίγκιπες δίχως πριγκιπάτα, με προγόνους που είχαν φορέσει την πορφύρα και με αυτοκρατορικό αίμα στις φλέβες τους· οι σκλάβοι τους τους φέρονται σαν σε βασιλιάδες, κι εκείνοι παρηγοριούνται μεταξύ τους για τον ξεπεσμό τους με τούτες τις παρωδίες του σεβασμού. Σημαντικά πλούτη είναι συσσωρευμένα μέσα στα στέρεα σπίτια τους, που έχουν πλούσια διακόσμηση στο εσωτερικό, μολονότι εξωτερικά είναι πολύ απλά· γιατί στην Ανατολή η χλιδή είναι δειλή και εκφράζεται μόνο κρυφά από τα βλέμματα. Οι Φαναριώτες φημίζονταν για καιρό για τη διπλωματική τους ικανότητα: άλλοτε διαχειρίζονταν όλες τις διεθνείς υποθέσεις της Πύλης· αλλά το κύρος τους μοιάζει να έχει μειωθεί πολύ από τον καιρό της ελληνικής επανάστασης.

Θεόφιλος Γκωτιέ, Κωνσταντινούπολη, μτφ. Έρση Μπομπολέση, Καστανιώτης, 1998, σ. 229.